سومین تونل ترافیکی پایتخت، در حالی وارد چهارمین سال خدمت رسانی به مردم تهران شد که روز به روز تعداد خودرو و افزایش ترافیک، بر مشکلات این کلانشهر می افزاید.
3 سال پیش روز 28 بهمن 1391 زمانی که مدیریت شهری پس از ماه ها تلاش اقدام به افتتاح تونل نیایش می کرد گمان نمی برد که شاید این دست ساخته بشر قادر نباشد که در ساعات پیک ترافیک تراکم خودرو در این بخش از شهر را مدیریت کرده و سهولت در تردد را به خودروهای عبوری از آن هدیه کند. در تاریخ یاد شده شاخه شمالی تونل نیایش به بهره برداری رسید اما، خودروها برای ورود و گذر از آن با محدودیت زمانی مواجه شدند.
اثرات ترافیکی این معبر زیرزمینی وقتی بیشتر مشخص شد که بزرگراه طبقاتی صدر در تاریخ 9 آذر 1392 زیر بار ترافیک رفت و هم افزایی این دو پروژه راهگشا و مرتبط با یکدیگر، معابر پهنه شمالی پایتخت را تحت تاثیر قرار داد. شیرینی گشایش سومین تونل ترافیکی شهر تهران دقیقا در چنین روزی به کام شهروندان تهرانی نشست. شیرینی کامی که این روزها دیگر مانند روزهای ابتدایی افتتاح نیست.
تونل نیایش از دو تونل شمالی و جنوبی تشکیل شده است که تونل شمالی آن به طول 3256 متر در مسیر شرق به غرب، از ادامه پل بزرگراه طبقاتی صدر آغاز‌شده و با عبور از زیر عرض بزرگراه مدرس، خیابان گل آذین، خیابان آفریقا، خیابان مهیار، خیابان ولیعصـر (عج) و پارک ملت، از طریق یک دوراهی وارد بزرگراه های نیایش به سمت غرب و کردستان به سمت جنوب می شود.
اما، تونل جنوبی نیز به طول 3045 متر در مسیر غرب به شرق، از دو مسیر باند جنوبی بزرگراه نیایش و همچنین باند شمالی بزرگراه کردستان تونل کردستان، با گذر از زیر پارک ملت، عرض خیابان ولیعصر (عج)، خیابان ناهید غربی، خیابان آفریقا، خیابان ناهید شرقی و بزرگراه مدرس، توسط یک رمپ وارد پل بزرگراه طبقاتی صدر شده است. با عنایت به نوع رانندگی برخی از دارندگان خودرو، دیده ها حاکی از آن است که طراحی این تونل در بخش دوراهی چندان کارشناسی نبوده زیرا، با رسیدن به این بخش از تونل و نیاز به تعیین مسیر باعث ایجاد ترافیکی می شود که گاهی تا میانه پل صدر، ادامه آن به چشم می خورد.
طراحی دورراهی در این تونل که از آن به ویژگی منحصر به فرد یا حداقل کم نظیر پروژه تونل نیایش تعبیر می شود. بزرگ ترین دوراهی است که به اذعان سازندگان آن این معبر زیرزمینی، در بخش غربی تونل شمالی احداث شده و علاوه بر امکان ادامه مسیر به سمت بزرگراه نیایش، دسترسی به بزرگراه کردستان از طریق تونل کردستان را نیز تسهیل می کند. که قطعا در ابتد نظر طراحان این بخش مزیت به شمار می آمد اما، این روزها این ویژگی موجب ترافیک و بعضا دردسر شهروندان تهرانی شده و حمل و نقل در این تونل را با مشکل همراه کرده است.
عرض دوراهی این تونل بعضا با عرض تونل توحید مقایسه می شود که به نظر چندان منطقی به نظر نمی رسد زیرا، در تونل دو قلوی توحید صرف نظر از مباحث مهندسی که بعدها بر آن وارد شد. نیازی به تعیین مسیر احساس نمی شود و رانندگان موظف به عبور از بین خطوط صاف با سرعتی 60 کیلومتر بر ساعت هستند.
گفته می شود، با احداث این دوراهی با سطح مقطعی در حدود 447 متر‌مربع و عرض حدود 31 متر "بیشتر از عرض تونل دوقلوی توحید" که بدون وجود هیچ ستونی در وسط آن انجام می‌شود، بدون شک یکی از شاهکارهای طراحان و مهندسان توانمند کشورمان به شمار می رود. که صد البته، اگر تونل نیایش با کمی دقت نظر بیشتر و کار کارشناسی شده ای احداث می شد، امروز با مشکلاتی که شهروندان را آزار می دهد مواجه نبودیم.
هیچگاه منکر تلاش قابل ستایش مهندسان و مدیران شهری و توانمندی آن ها در دستیابی به دانش روز ساخت پروژه های شهری نبوده و نخواهیم بود اما، نباید از این نکته غافل بود که در شهری چون تهران که هر روز با تغییرات شگرفی روبرو است، برخی پیش بینی با استفاده ار تجربیات کشورهای دیگر و گذشته تهران، در دستور کار مدیران شهری قرار بگیرد. تا از این رهگذر چالش هایی از جنس ساخت تونل ها و پل های موجود در شهر بار دیگر پیش روی مان به رخ نمایی نپردازند.
« دنیای سفر » این نوشته را از « تین نیوز » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
