27 آوریل 2024 - 04:39
نگاهی به هنر ساخت عروسک نوستالژیک «لوپتو»

عروسک هایی که به قنات ها جان می دهند!

16 مارس 2020 - 17:00 dsfr.ir/hv2v3

لوپتو

سال هاست که زنان روستاهای بخش شهداد کرمان نه تنها با هنرشان صنایع دستی فراموش شده این استان را زنده نگه می دارند، بلکه در مرمت و احیای قنات های روستاهای این بخش که بسیاری از آنها ثبت ملی نیز شده اند، سهیم شده اند.

«گوجینو» نام این گروه است که هم اکنون بیش از ۱۵۰ نفر از زنان هنرمند روستاهای بخش شهداد کرمان در آن عضو هستند و با تولید صنایع دستی هم زنان روستای شان را توانمند کرده اند و هم درصدی از فروش محصولات شان را صرف مرمت و احیای قنات های روستا می کنند.

پته دوزی، حصیربافی و گزچینی از جمله هنرهای اصلی صنایع دستی این روستاها محسوب می شود که البته چند سالی است ساخت عروسک های سنتی این منطقه نیز به جمع این هنرهای سنتی اضافه شده است. «لوپتو» نام عروسک دست ساز پارچه ای است که روزگاری نه چندان دور، همراه و همدم دختران روستاهای کرمان بود، اما به مرور زمان در هیاهوی زندگی شهری گم شد.

عروسک «لوپتو» یا همان «لعبتو» که در گویش مردمان جنوب کرمان به معنی بازیچه یا عروسک است از هنرهای منسوخ شده این استان به حساب می آمد؛ تا اینکه چند سال پیش برخی از زنان جوان روستاهای کرمان تصمیم به احیای این هنر زیبا گرفتند. 

معصومه مهدی آبادی، هنرمند جوانی که در استان کرمان به ساخت عروسک های «لوپتو» مشغول است، در این زمینه می گوید: «لوپتو» عروسک دختران نسل های گذشته ما بود. البته کمی با آنچه که امروز تولید می شود تفاوت داشت؛ تا اندازه ای بزرگ تر بود و چشم و ابرو هم نداشت. اما عروسک های «لوپتو» امروز به روزتر شده اند و بسیار خیلی طرف دار دارند. 

او ادامه می دهد: تقریبا پنج سال است که این عروسک احیا شده است. بسیاری از مردم به یاد قدیم ها برای خودشان و فرزندانشان می خرند و برخی از ما تشکر هم می کنند که خاطرات کودکی شان را برایشان زنده کرده ایم.

مهدی آبادی که از جمله زنان هنرمند عضو گروه «گوجینو» است، درباره فعالیت های این گروه نیز توضیح می دهد: حدود ۱۵۰ نفر از زنان هنرمند روستاهای بخش شفیع آباد کرمان دور هم جمع شده اند و درصدی از فروش محصولاتشان را برای احیای قنات های منطقه می فرستند. به هر حال ما در روستا و با آب قنات زندگی می کنیم و واقعا زندگی ما به آب قنات ها وابسته است. 

تاکنون حدود پنج قنات را احیا کرده ایم که اغلب آنها نیز ثبت ملی هستند، اما تعداد قنات هایی که باید احیا شوند خیلی زیاد است. شیوه کار ما به این صورت است که با مردم روستا صحبت می کنیم و به عنوان مثال به این نتیجه می رسیم که در هفته پنج روز ما به لای روبی قنات ها کمک می کنیم و دو روز را هم خودشان به صورت خودیاری این کار را انجام می دهند.

« دنیای سفر » این نوشته را از « ایسنا » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
1