19 مارس 2024 - 06:16

پلمب قدیمی ترین بازار فعال مشهد

17 اوت 2019 - 15:00 dsfr.ir/ya0vu

عباسقلی خان

داستان یک عُمر است، وقتی یکی از قدیمی های محله از کوچه ی «عباسقلی خان» مشهد می گذرد و یادش می آید آن وقت ها ۲۸ کاروانسرای تجاری در همین کوچه پس کوچه ها رونقِ بیشتر شهر را رقم می زده و حالا تنها سرای زندهِ آن سالها یعنی «سرای عزیزالله اف» که توانست پایبند به اصول تجاری آن زمان باقی بماند، پلمب شد تا شاید سر و سامان پیدا کند.

حدود ۷۷ سال پیش در ۱۳۴۷ قمری، حاج غلامحسین معمارِ مشهدی، این سرا را می سازد و سال ها بعد، وقتی «عزیزالله اُف» آن را می خرد، نام او روی این مکان ماندگار می شود، در طول این سال ها، تجارت های گوناگونی در این مکان شکل می گیرد که همگی به دلیل موقعیت مکانی مناسبش رونق داشته اند.

با پیروزی انقلاب، سرا مصادره می شود، تا ۱۸ سال پیش که ملک به چند مالک خصوصی فروخته می شود، با همه ی این موارد، آن تا امروز به عنوان قدیمی ترین بازار فعالِ مشهد پا برجا بوده است.

به گفته ی حاج قربان - سرایدار این سرا در آن زمان، در سال ۶۲ اداره میراث فرهنگی تصمیم به ثبت بنا می گیرد، اما به دلیل قدمت کمِ سرا، نخست از این اقدام منصرف می شوند تا سال ۸۰ که بالاخره اداره میراث فرهنگی، بنا را در فهرست آثار ملی با شماره ی ۴۰۳۰ ثبت می کند.

همان ۱۷ سال قبل حاج قربان، نگرانِ وضعیت نامناسب سقفِ چوبی طبقه ی سوم بنا بود که مقاومت برف سنگین را ندارد و مالکان از آن زمان اجازه ی مرمت یا تعمیر بنا را نداشته اند.

این هشدارها تا امروز ادامه پیدا می کند و سرانجام قدیمی ترین بازار فعال مشهد در راستای ایمنی سازی واحدهای صنفی در این مجموعه پلمب شد، تا حفاظت های مورد نیاز در این سرا و مغازه های تاریخی آن انجام شود.

رضا سلیمان نوری - رئیس هیات مدیره انجمن توسعه گردشگری چهارباغ خراسان - با اعلام خبر پلمپ حیاط کوچک قدیمی ترین بازار مشهد در راستای ایمنی و حفاظت از این اثر تاریخی توضیح داد: بخشی از سرای تاریخی «عزیزالله اُف»، از سوی مقام قضائی پلمب شد تا ایمنی واحدهای صنفی در این مجموعه و همچنین حفاظت از این اثر تاریخی انجام شود که در این راستا ۳۱ مغازه حیاط کوچک (پشتی) این سرا تعطیل شد.

او با بیان این که این بنای ۱۴۰ساله تا امروز رنگ مرمت به خود ندیده بود، ادامه داد: در حال حاضر این اثر تاریخی یکی از بحرانی ترین آثار تاریخی ثبت ملی شده مشهد محسوب می شود، چون با توجه به قدمت آن، خطر بروز حوادثی مانند پلاسکو با توجه به اقلام مورد معامله در این سرا در ان وجود دارد، به همین دلیل مرمت و بازسازی این اثر تاریخی در دستور کار قرار گرفته است.

وی با اشاره به اینکه مقام قضایی، استانداری، میراث فرهنگی و شهرداری مشهد در هماهنگی با یکدیگر در احیای این اثر تلاش می کنند، اظهار کرد: متولی اصلی احیای این سرا سازمان میراث فرهنگی است اما شهرداری مشهد نیز در پروژه سرای عزیزالله اف با این سازمان همکاری خواهد داشت، در مرحله نخست نیز استحکام بخشی این بنا از حیاط کوچک آغاز شده و پس از آن حیاط بزرگ هم استحکام بخشی می شود.

وی با اشاره به اینکه تعیین مکان مغازه های جایگزین برای کسبه این سرا علت اصلی اختلاف بین کاسبان و متولی های مرمت بوده که باعث به تعویق افتادن چندباره مرمت سرای عزیزالله اف از ۱۵ فروردین امسال تا امروز شده، بیان کرد: شهرداری مشهد مکانی موقت برای فعالیت کسبه در نظر گرفته است و از یک ماه پیش از کسبه خواسته شد تا نمایندگانی برای تحویل گیری مغازه موقت معرفی و به جابه جایی اقدام کنند اما به دلیل تعلل آن ها مقام قضایی تصمیم به پلمب این مکان گرفت.

به گفته ی رئیس هیات مدیره انجمن توسعه گردشگری چهارباغ خراسان، طبق برآوردهای میراث فرهنگی اجرای این پروژه بین ۱۲ تا ۱۸ماه طول خواهد کشید.

« دنیای سفر » این نوشته را از « ایسنا » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
1