کودتای نافرجام ترکیه در بامداد روز شنبه 26 تیرماه به طور مستقیم باعث اختلال در سیستم حمل و نقل جاده ای و انتقال بار و مسافر به داخل و ترانزیت به خارج از کشور شد؛ در نهایت با پیگیری های دست اندرکاران این حوزه تا کنون مسافران بازمانده به کشورهایشان منتقل شده اند.
کودتای نافرجام ارتش ترکیه تاثیر قابل توجهی در حمل و نقل جاده ای و ترانزیت بار و مسافر ایران به مقصد ترکیه داشته است به طوری که سه مرز بازرگان، رازی و سرو تحت تاثیر آشوب داخلی ترکیه چندین ساعت مسدود شد و هیچگونه ترددی صورت نگرفت تا زمانی که پیگیری های سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای تردد زمینی میان دو کشور را به طور موقت برقرار کرد.
اولین خبرها از مستقر شدن یگانی از ارتش ترکیه در مدخل پل «بسفر» در استانبول و مسدود شدن مسیر حرکت خودروها آغاز شد. بعد از آن هم اخباری از تیراندازی در آنکارا و پرواز جنگنده ها با ارتفاع کم خبر دادند. در ادامه نیروهای ارتش توانستند برای ساعاتی کنترل تلویزیون دولتی TRT و فرودگاه آتاتورک استانبول را به دست بگیرند؛ اما مردم با حضور در خیابان ها، مجددا این ساختمان ها را از دست عوامل کودتا آزاد کردند.
با توجه به همسایگی ایران و ترکیه در همین مدت کوتاه کودتا، اتفاقات مهمی در حوزه حمل و نقل جاده ای رخ داد که از ساعت 4 صبح روز شنبه 26 تیرماه با توقف تردد از طریق مرزهای دو کشور بروز کرد.
تعلیق تردد میان ایران و ترکیه چند ساعت بعد از کودتا
در همین راستا عبدالحسین علی اکبری مدیرکل حمل و نقل پایانه های آذربایجان غربی از لغو تردد جاده ای بار و مسافر در مرزهای مشترک با ترکیه از چهار صبح روز شنبه خبر داد و گفت: علت لغو ترددها به دلیل عدم حضور کارمندان و کارکنان کشور همسایه برای رسیدگی به امور تردد مرزی است. به طوری که آخرین تردد میان دو کشور از مرز بازرگان در ساعت چهار صبح روز 26 تیرماه رخ داد و بر اساس آن عده ای از هموطنان به داخل مرزهای کشور وارد شدند، سپس کارمندان و کارکنان گمرک و پایانه ترکیه در مرز گوربلاغ محل کار خود را ترک کردند.
به گفته وی تا ظهر روز شنبه هیچگونه ترددی از سه مرز بازرگان، سرو و خسروی در آذربایجان غربی صورت نگرفت. البته باید خاطرنشان کرد که هیچگونه توقف، انسداد یا دستوری مبنی بر بسته شدن مرز از سوی ایران ابلاغ نشد و نیروهای نظامی در حال آماده باش قرار داشتند تا پس از مشخص شدن وضعیت داخلی ترکیه برای شرایط جدید تصمیم گیری کنند.
تشکیل صف های طولانی کامیون پشت مرز بازرگان
پرویز تقوی ناظر گمرکات آذربایجان غربی نیز با توجه به اینکه طی چند روز گذشته کامیون حامل مواد منفجره در مرز گوربولاغ ترکیه کشف شد بیان کرد: خوشبختانه حساسیت ها از قبل وجود داشت و همه دستگاه های متولی به خصوص در مورد کالاهای ترانزیتی، با کنترل و نظارت بیشتری عمل کردند. وی گفت: در حال حاضر صف هایی از کامیون ها در مرز ایجاد شده و شب گذشته اداره ترانزیت گمرک به گمرکات کشور ابلاغ کرد برای خروجی مرز بازرگان سندی صادر نشود. وی همان موقع تاکید کرد اگر مرز ترکیه به حالت عادی باز گردد وضعیت تجارت و تردد کامیون های ترانزیتی به حالت عادی بازخواهد گشت.
وی یادآور شد: در صورتی که در کشور ترکیه مرزها همچنان بسته باشد، برای اینکه از ترافیک و توقف کامیون ها جلوگیری شود، احتمالا مرز جلفا و نخجوان جایگزین خواهند شد.
توقف تجارت ایران با ترکیه تا اطلاع ثانوی
همچنین سید جلال ابراهیمی دبیرکل شورای مشترک بازرگانی ایران و ترکیه نیز در همین رابطه تصریح کرد صادرات ایران به ترکیه در پی اتفاقات و کودتای ترکیه متوقف نشده است اما در حال حاضر به دلیل حفظ امنیت کامیون ها و امنیت بار، مرزهای زمینی و هوایی با ترکیه تا رسیدن به وضعیت ثبات بسته خواهد بود. لذا توصیه می شود کامیون ها با توجه به شرایط شرق ترکیه برای حفظ امنیت به صورت گروهی و کاروانی حرکت کنند.
وی افزود: در مورد شرایط حمل و نقل و مسائل مربوط به ترانزیت نیز طبق دستور العملی که از سوی دولت اعلام شده است، کلیه مرزهای هوایی ایران و ترکیه و مرزهای زمینی "بازرگان" و "سرو" و همچنین کلیه ترانزیت ها از طریق منطقه آزاد ماکو فعلا تا رسیدن به وضعیت ثبات سیاسی و مشخص شدن وضعیت عبور و مرور بسته خواهد بود.
برقراری تردد موقت بار و مسافر از پایانه های مرزی جاده ای همجوار با کشور ترکیه
سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای نیز در اطلاعیه ای اعلام کرد: بعد از توقف تردد از گذرگاه های زمینی آذربایجان غربی در جوار کشور ترکیه در پی حوادث و رخدادهای این کشور، پیگیری ها و رایزنی ها برای از سرگیری تردد بویژه برای بازگشت مسافران به کشورهای مبدأ انجام شد.
در واقع تردد مسافران از پایانه مرزی بازرگان و از ساعت 12 ظهر روز شنبه 26 تیرماه و نیز تردد مسافران از پایانه مرزی رازی آغاز شد و از طرف ایران امکان ترخیص مسافران ترکیه ای و پذیرش مسافران ایرانی و از سمت کشور ترکیه نیز ترخیص مسافران ایرانی و پذیرش مسافران ترکیه ای فراهم شد. در پایانه مرزی سرو نیز تردد مسافران با این شرایط به صورت پیاده برقرار شد.
البته در پی وقوع حوادث و اتفاقات بامداد شنبه در کشور ترکیه و در کمتر از 24 ساعت اوضاع در پایانه های مشترک مرزی جاده ای این کشور با کشورمان به حال عادی و روال گذشته درآمد.
بازگشت شرایط تردد از مرزهای دو کشور به حالت عادی
سرانجام سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای بعد از ظهر روز شنبه از عادی شدن تردد میان دو کشور خبر داد و تردد و حمل و نقل مسافر و کالا و عبور کامیون و سایر خودروها پس از چند ساعت توقف، در پایانه مرزی بازرگان بدون هیچ محدودیتی به جریان درآمد و مطابق شرایط روزهای قبل انجام شد. از همان زمان این شرایط در مرز سرو جهت تردد مسافران پیاده همانند گذشته بدون هیچ مشکل در حال انجام است. ورود مسافران ایرانی و خروج مسافران ترکیه از مرز رازی واقع در استان آذربایجان غربی نیز مطابق دو پایانه مرزی دیگر به صورت روان و عادی انجام می شود.
گفتنی است، روزانه به طور میانگین 850 دستگاه کامیون از مرز مشترک دو کشور و 360 هزار مسافر در سه ماه ابتدای سال جاری از مرز بازرگان تا قبل از کودتای ترکیه تردد داشتند.
طبق گزارش اداره کل حمل و نقل و پایانه های آذربایجان غربی از 4:00 صبح روز شنبه 26 تیرماه تا ساعت 17:00 بعد از ظهر همان روز هیچ ترددی میان دو کشور صورت نگرفت.
« دنیای سفر » این نوشته را از « خبرگزاری میراث فرهنگی » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
