شایسته است با نگاهی راهبردی به صنایع دستی، راه و طرح آینده خود را انتخاب کنیم و بر اساس آن طرح در راه قدم بگذاریم.
معروف است که آمریکایی ها می گویند هر جا کوکاکولا و وینستون هست پرچم ما در اهتزاز است و ژاپنی ها هم می گویند وقتی تلفن روی میز رئیس جمهور آمریکا زیمنس است یعنی پرچم ژاپن در کاخ سفید بر افراشته است و ...
نمی دانم واقعا آمریکایی ها و ژاپنی ها، این حرف ها را خود گفته اند و یا هموطنان ما برای شان ضرب المثل سازی کرده اند و از طرف شان سخن گفته اند. البته فرقی هم نمی کند در اصل ماجرا، چون به واقع هم هر کشور خود را با محصولات خود به جهان معرفی می کند. به زبانی که بدون نیاز به مترجم، به روان ترین زبان و حرف خود را بیان می کند. تیوتا در شهر باشد یا بیابان، در شرق باشد یا غرب، تکنولوژی ژاپن را نمایندگی می کند و بنز، به هر کجا که رود غرور ژرمن ها را می برد.
دنیا امروز با زبان محصولات خود سخن می گوید. زبانی خالی از هر نوع شعار زدگی. زبانی خشک و صد در صد فیزیکال. زبانی که دقیقا قابل اندازه گیری است. زبانی (بی صدا) در همه جهان شنیده می شود. زبانی که در برخی مناطق هم لال است بله "لال" چون نتوانسته اند با تولید محصولی تاپ و ناب، خود را در مرعا و منظر جهانی بگذارند.
ما که از دیر باز گفته ایم و نوشته ایم و به ضرب المثل درآورده ایم که؛ هنر نزد ایرانیان است و بس، اما چندان نتوانسته ایم با این زبان، با دنیا سخن بگوئیم. جالب این که دستان هنرمندی هم داریم که می تواند حاصل ذوق و هنر ذهن مان را هم به محصول تبدیل کند. اما گرفتار اما و اگرهایی هستیم که تا گره شان را نگشائیم، نخواهیم توانست به نتیجه برسیم. برای گشودن گره ها هم باید برنامه مند نقشه راهی را طراحی کنیم که ما را به جایگاه بایسته برساند.
در قدم اول باید نگاهی به پیشینه صنایع دستی داشته باشیم که با تار و پود هویت مان گره خورده است و به خوبی می تواند به زبان آن هویت (که همواره بدان فخر کرده ایم) تبدیل شود. چنانکه معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز نگاه اقتصادی به صنایع دستی را هم با آن گره می زند و می گوید:
"تجارت صنایع دستی، فقط یک تجارت با آورده اقتصادی نیست بلکه در معرفی هویت و فرهنگ ملی ما نیز موثر است، ما هم ارزآوری می کنیم و هم آرزوهای مان را تحقق می بخشیم و هم هویت مان را توسعه می دهیم این بهترین نوع تجارت است، در کنارش اشتغال زایی برای عزیزترین عزیزان کشورمان یعنی هنرمندان فاخرمان رونق خواهد گرفت."
او درست می گوید؛ سرمایه گذاری در حوزه صنایع دستی، دوسر برد است. هم تولید درآمد می کند و هم بر غنای سرمایه فرهنگی کشور می افزاید و هم به مبلغی زبردست برای هویت ملی تبدیل می شود. برای جهان گیر تر شدن این صنعت نیز باید نگاهی داشته باشیم به پیشنهاد غدا هیجاوی رئیس شورای جهانی صنایع دستی که می گوید؛ با ترکیب مدرنیته و هنر کلاسیک می توان بازاریابی بهتری را در صنایع دستی داشت و مشتری های بیشتری را نیز جذب کرد. این در واقع قدم مهمی است که فعالان این حوزه باید بردارند.
این پیشنهاد، حرف حق کارشناسان این حوزه نیز هست که صنایع دستی را باید مطابق استانداردهای روز و ذائقه مردمان عصر باید تولید کرد. با تولید به روز است که می توان هم به بازار راه یافت و هم از بازار تریبونی برای تعریف هویت ملی خود ساخت. با تولید به روز است که می شود به خانه مردمان مناطق جهان راه یافت و پرچم همواره در اهتزاز ایران شد. وگرنه اگر به ذائقه جهانی توجه نشود، تولید محصول هم مثل سخنرانی در خلا خواهد بود که مخاطبی نخواهد یافت.
پس شایسته است با نگاهی راهبردی به صنایع دستی، راه و طرح آینده خود را انتخاب کنیم و بر اساس آن طرح در راه قدم بگذاریم.
