پر پتانسیل بدون زیرساخت، حکایت نصف جهان گردشگر پذیر است. نه آنکه زیرساخت نداشته باشد که می گویند کم است یا به روز نیست. از همان فرودگاه تا حمل ونقل و اسکان بی ستاره و چند ستاره و سرویس بهداشتی تا نبود رویداد و خط هوایی اختصاصی، راهبرد و نقشه راه و ... که باعث شده گردشگر و توریست بیش از ۴۸ساعت در اصفهان دوام نیاورد.
به گزارش «دنیای سفر»، سال هاست این اماواگرها بر صنعت گردشگری استان سنگینی می کند و هر استاندار و شهردار و رئیس میراث و سایر مقام های مسوول هم که بر صندلی ریاست تکیه زده، انتقادی وارد کرده و پیشنهادی هم داده ولی این در سال هاست بر همین پاشنه می چرخد. حالا از اتاق بازرگانی خبر آمده که بخش خصوصی اصفهان قرار است "شرکت توسعه گردشگری" تاسیس کند تا درمانی باشد بر همه زخم های کهنه گردشگری اصفهان. اینکه این شرکت بر کدام مدار و قانون می چرخد و شیوه همکاریش با حوزه دولتی استان به چه شیوه ای است، هنوز رونمایی نشده اما خبر رسیده که اولین اقدام پس از ثبت شرکت، خرید یا اجاره هواپیمای اختصاصی برای اصفهان است.
پرده اول: ۱۷ سال قبل
شرکت توسعه گردشگری اصفهان در ۶ اسفند ۱۳۸۵ به صورت سهامی خاص تاسیس شد. از چگونگی فعالیت شرکت اطلاع خاصی در دسترس نیست و فقط نام اعضای هیات مدیره آن موجود است. از آخرین آگهی تغییر اساسنامه شرکت که در اسفند ۸۹ در روزنامه اطلاعات درج شده می توان به مسیر فعالیت این شرکت پی برد: "ایجاد، توسعه، بازسازی و اداره کلیه مراکز توریستی تاریخی، صنعتی، طبیعتی، صنایع دستی و سایر مناطق گردشگری و ایجاد بستر لازم به منظور توسعه امر گردشگری و انجام کلیه فعالیت های اجرایی و امور تصدی گری از قبیل خدمات مسافرت های زمینی، اقتصادی، آموزشی، گردشگری، عمرانی، فنی و مهندسی و برگزاری همایش ها و نمایشگاه های مختلف در جهت توسعه گردشگری و بهره برداری از مراکز فوق الذکر. انجام امور مشاوره ای و ایجاد فرصت های لازم مطالعاتی جهت موضوع فعالیت شرکت و مشارکت باشخصیت های حقوقی و حقیقی داخلی و خارجی به منظور سرمایه گذاری و توسعه صنعت گردشگری و اخذ نمایندگی از مراکز گردشگری خارجی و همچنین اعطای نمایندگی به اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی و انعقاد هرگونه قرارداد در زمینه فعالیت شرکت و استفاده از تسهیلات مالی و اعتباری بانک ها و مراکز مالی داخلی و خارجی صرفا جهت تحقق اهداف شرکت."
پرده دوم: ۱۰ سال قبل
اردیبهشت ۱۳۹۳ مسعود گلشیرازی، رئیس وقت کمیسیون گردشگری اتاق اصفهان از تشکیل یک شرکت توسعه زیرساخت های گردشگری در استان اصفهان خبر داد و تاکید کرد که این شرکت می تواند سرمایه گذاران را به سرمایه گذاری در بخش زیرساخت ها تشویق کند. او در جمع اعضای کمیسیون گردشگری اتاق اصفهان، توضیح داد که سند آمایش سرزمین استان اصفهان بر مبنای توسعه بخش خدمات ازجمله گردشگری تنظیم شده و فعالان اقتصادی با چنین رویکردی می توانند به سرمایه گذاری در بخش گردشگری تشویق شوند.او از همکاری شورای شهر،شهرداری و استانداری در راستای تقویت صنعت گردشگری استان اصفهان خبر داده و گفته بود که همکاری سازمان های مسوول و فعالان اقتصادی می تواند فضای اقتصادی استان را متحول کند.
پرده سوم: آذر و بهمن ۱۴۰۲
آذر سال جاری و در شانزدهمین جلسه هیات رئیسه اتاق بازرگانی، تأسیس شرکت توسعه زیرساخت گردشگری اصفهان، با مشارکت بخش خصوصی اصفهان و سهم الشراکه اولیه ۱۰۰۰ میلیارد ریالی اتاق به تصویب رسید.
چهارم بهمن ماه، با حضور اعضای هیات رئیسه و هیات نمایندگان اتاق بازرگانی اصفهان، فعالان حوزه گردشگری، نمایندگان آژانس های مسافرتی و بنگاه های اقتصادی و صنعتی اصفهان، اعضای هیات مؤسس شرکت توسعه زیرساخت گردشگری اصفهان مشخص شدند. علی صفرنورالله، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی اصفهان در این جلسه اعلام کرد که برای راه اندازی خط هوایی اختصاصی اصفهان در ابتدا نیاز است که هیات مؤسس شرکت توسعه زیرساخت گردشگری اصفهان تشکیل شود. هیات اجرایی نیز کارهای ابتدایی ثبت و راه اندازی شرکت را پیگیری می کنند. پس از ثبت شرکت می توان برای افزایش سرمایه و واگذاری سهام اقدام کرد و از سایر سرمایه گذاران دعوت کنیم که در این شرکت سرمایه گذاری کنند.
مژگان ایزدی، رئیس کمیسیون گردشگری و عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی اصفهان نیز از اعلام آمادگی حدود ۲۰ سرمایه گذار برای سرمایه گذاری در شرکت توسعه زیرساخت گردشگری اصفهان خبر داده و توضیح می دهد که اتاق بازرگانی اصفهان نیز با موافقت اتاق ایران قرار است جزو سهام داران این شرکت باشد.
در حال حاضر بزرگ ترین مشکل اصفهان کمبود پرواز است و با راه اندازی این شرکت در نخستین گام برای خرید یا اجاره یک هواپیما به صورت اختصاصی برای اصفهان اقدام خواهد شد. امیر کشانی، رئیس اتاق بازرگانی اصفهان نیز هدف اصلی این شرکت را خریداری هواپیما اعلام کرد که پس از خریداری می توان با یکی از شرکت های هوایی همکاری و مشارکت کرد به گونه ای که این هواپیما با مجوز ایرلاین ولی با برنامه ریزی آژانس های اصفهان و متناسب با نیازهای شهر فعالیت می کند. محمدجعفر فوده، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی اصفهان نیز بر راه اندازی شرکت توسعه زیرساخت گردشگری اصفهان در سریع ترین زمان ممکن حتی با سرمایه کم تاکید و اظهار امیدواری کرده که اگر صنایع و بنگاه های اقتصادی بزرگ اصفهان در این شرکت مشارکت داشته باشند و اقدام به سرمایه گذاری کنند سایر سرمایه گذاران نیز به خرید سهام تشویق می شوند.
پرده چهارم: ۲۰ سال قبل
شرکت توسعه مهمانخانه های ایران در سال ۱۳۸۳ با تغییر اساسنامه، به شرکت توسعه گردشگری ایران تبدیل شد. اعضای مجمع عمومی این شرکت متشکل از وزرای اقتصاد، دادگستری، میراث فرهنگی، نماینده بخش خصوصی و معاون رئیس جمهور است. فعالیت آن علاوه بر بهره برداری از برخی هتل ها و اماکن، توسعه زیرساخت های گردشگری کشور است. همچنین برخی مأموریت هایی که برای آن در نظر گرفته شده عبارت اند از دسترسی به توسعه پایدار و ارزش آفرینی در گردشگری، طراحی، مشاوره، ساخت، توسعه و بهره برداری از اماکن و فضاهای گردشگری، تفریحی و اقامتی در سطح کشور بر اساس استانداردها و فناوری های مدرن و با نگاه کیفی و رشد سودآوری معرفی ظرفیت ها، جذب و هدایت سرمایه گذار و توانمندسازی فعالان حوزه گردشگری با بهره مندی از شایستگی ها، منابع و تجارب غنی شرکت توسعه گردشگری ایران.
اما این شرکت در سال های گذشته هیچ گاه نتوانسته بود به اهداف و مأموریت هایی که برایش در نظر گرفته شده بپردازد.حالا باگذشت چند سال این شرکت دولتی که قرار بود زیرساخت های گردشگری کشور را ایجاد کند، با معوقه های سنگین در پرداخت حقوق کارکنانش روبه روست. سهام این شرکت در حال حاضر ۷۳ درصد دولتی و ۲۷ درصد متعلق به بخش خصوصی است.
در اساسنامه شرکت توسعه گردشگری ایران تکالیف و اختیارات گسترده ای در حوزه گردشگری و اماکن گردشگری و اقامتی و ساخت و تجهیز و بهره برداری و … ذکرشده که نتوانستند به همه آنچه در اساسنامه آمده بپردازند.
یک گروه هتل و شرکت توسعه گردشگری ایران و شرکت های تابعه استان ها هستند با مصوبه هیات دولت تشکیل شده اند و استانداران سهام داران آن هستند. در سال های اخیر اداره های کل میراث فرهنگی در استان ها، شرکت های توسعه را یک دخالت گر در موضوعات خودشان می دیدند و رابطه درست بین این دو مجموعه شکل نگرفته بود. مدیریت جدید سعی دارد برای استان ها و استانداران و اداره های کل میراث فرهنگی در جهت تسهیل سرمایه گذاری گردشگری بازوی اجرایی باشد.
پرده آخر: خوشه گردشگری
امثال شرکت هایی که در بالا توضیح داده شد کم نیستند. هر نهاد و ارگانی که دستش رسیده، تور گردشگری، هتل، ویلا و سایر زیرساخت های گشت وگذار را باهدف کسب سود یا رفاه کارکنان خود ایجاد کرده که سازمان بازنشستگی کشوری، بنیاد مستضعفان، شهرداری ها و تامین اجتماعی تنها بخشی از این نهادها هستند.
از فعالیت این تعداد شرکت های ذی ربط گردشگری، اتفاق خاصی هم نیفتاده و همچنان کمبود سرمایه و سرمایه گذار و زیرساخت احساس می شود. وقت آن رسیده که به جای تاسیس هولدینگ ها و شرکت های عریض و طویل که در مواردی فقط بروکراسی و کاغذبازی را بیشتر می کنند، همه فعالان این حوزه در اصفهان تجمیع شده و یک خوشه گردشگری فعال را تشکیل دهند. خوشه های گردشگری به مجموعه ای از واحدهای کسب وکار گردشگری اطلاق می شود که در یک منطقه جغرافیایی متمرکزشده و دارای روابط همکاری تخصصی هستند. بسیاری از کشورها با به کارگیری راهبرد خوشه بندی سعی در غلبه بر مسائل و مشکلات موجود کسب وکارهای گردشگری دارند.
بخش مرکزی خوشه را واحدهای اقامتی، پذیرایی، تفریحی، صنایع دستی، تورها و ... تشکیل می دهند و در اطراف آن مجموعه ای از نهادهای حمایتی پشتیبان مانند سرمایه گذاران، شرکت های پشتیبانی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فعال هستند. تأمین کنندگان مواد اولیه که مواد موردنیاز رستوران ها و هتل ها را تولید و توزیع می کنند و ارائه دهندگان خدمات کسب وکار از قبیل موسسات آموزشی، گروه های مشاوره، خدمات پولی و مالی و ...تامین کننده و تقویت کننده هسته اصلی هستند. محصول نهایی این خوشه، مقاصد گردشگری و خدمات و فضاهای جذاب گردشگری است که مردم را به منطقه جذب می کند.
