19 مارس 2024 - 09:11

رصدخانه 800 ساله ایران در مراغه

16 ژوئیه 2019 - 09:00 dsfr.ir/ve6dl

رصدخانه 800 ساله ایران در مراغه
eligasht.com
رصدخانه مراغه

از زمان های دور تاکنون ایرانیان در علوم مختلف دست داشته اند؛ آثار باقی مانده از دوران های حاکی از این است که ایرانی ها در هر دوره تاریخی نسبت به زمان خود پیشرفت های بسزایی داشته اند و این موضوع را در ساخت بناها و شهرسازی خود نیز تا حدی نشان داده اند. ۸۰۰ سال پیش در چنین روزهایی اولین رصدخانه ایران در مراغه ساخته شد و همین خود یکی از شگفت انگیزترین آثار باقی مانده از دوران باستانی ایران به شمار می رود.

هشتصد سال پیش در چنین روزهایی اولین رصدخانه ایران در مراغه ساخته شد. روزگاری که هیچ جای دنیا خبری از دستگاه های پیشرفته نظیر تلسکوپ و دوربین های نجومی نبود، دانشمند ایرانی به نام خواجه نصیرالدین طوسی رصدخانه را در استان تبریز بنا کرد که سال ها از آن عنوان پیشرفته ترین رصدخانه جهان نام می بردند و محلی برای مطالعه های فصلی و نجومی دانشمندان ایرانی به شمار می رفت.

این رصدخانه در دوره حکومت هلاکوخان ساخته شد و در حال حاضر از آن به عنوان یک آثار باستانی کشور یاد می شود. رصدخانه ایران در مراغه یک یادگار از دوره طلایی علم و فرهنگ ایران باستان و دانشمند بزرگ ایران خواجه نصیرالدین طوسی است که به دست او و با همراهی عده ای از فضلا و دانشمندان بنا شده است.

آنچه جالب است بدانید این است که کاربری رصدخانه مراغه تنها بررسی ستارگان نبود بلکه یک سازمان علمی عظیمی بود که بیشتر شاخه های دانش در آن درس داده می شد و از مشهورترین دانشمندان آن زمان قطب الدین شیرازی، کاشف علت اصلی تشکیل رنگین کمان نیز بوده است.

این رصدخانه در شهر مراغه بر روی تپه ۱۱۰ متری صدر داغی مراغه واقع شده است. قرار گیری این رصدخانه در ارتفاعات باعث شده تا از بیشتر مناطق شهر قابل دیدن باشد و چشم انداز زیبایی به دریاچه ارومیه داشته باشد. بنا به درخواست خواجه نصیرالدین طوسی، بنای این رصدخانه توسط معمار معروف آن دوران یعنی فخرالدين ابوالسعادات احمد بن عثمان مراغی ساخته شد.

ساخت این رصدخانه در حدود ۱۳ سال به طول انجامید. در تپه رصد خانه مراغه در مجموع ۱۷ واحد معماری کشف شده است. یکی از این واحد ها متعلق به تاسیسات بعد از ویرانی رصد خانه است و باقی واحد ها، مجموعه علمی رصد خانه مراغه را تشکیل می دادند. واحد های کلی در دو دوسته قرار می گیرند. واحد هایی که در تحقیقات و فعالیت های نجومی به طور مستقیم کاربرد داشته اند و واحد های وابسته به مرکز علمی رصدخانه، که کاربردهای مختلفی از جمله کارگاه های ابزار سازی و ریخته گری، مدرسه و کتابخانه داشتند.

« دنیای سفر » این نوشته را از « الی گشت » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
1