«کاخ ناصری» از ویرانی نجات پیدا کرد

7 می 2024 - 10:20 dsfr.ir/9d7il

«کاخ ناصری» از ویرانی نجات پیدا کرد
تصویر قدیمی از کاخ ناصری در عهد ناصرالدین شاه قاجار
تصویر قدیمی از کاخ ناصری در عهد ناصرالدین شاه قاجار

«کاخ ناصری» شهرستانک که در سال ۱۲۵۷ شمسی با فرمان ناصرالدین شاه و توسط معمار باشی دربار ناصری یعنی محمد ابراهیم خان بنا شده بود.

به گزارش «دنیای سفر»، همیشه در بسیاری از محافل رسمی و غیر رسمی خبری از زبان خبرنگاران شنیده بودم که: «در صورت اعتماد مجموعه های حاکمیتی، رسانه ها می توانند حلقه مفقوده زنجیر حرکت رفع مشکلات یا مسائل مغفول مانده در کشور باشند...»؛ جمله ای که اغلب هرچند در نهایت با تایید مسئولان حاضر در آن نشست ها همراه بود، اما چون نِمود عینی آن وجود نداشت و یا بسیار کم بود، چندان تصویر واقعی از آن در اذهان شکل نمی گرفت، ولی حالا داستان ما به طور دیگری رقم خورده و این بار ماجرا متفاوت است!

به گزارش ایسنا، داستان اصلی ما بر می گردد به روزهای پایانی شهریور ۱۳۹۶ که به صورت اتفاقی سفر کوتاهی به یکی از مناطق خوش آب و هوای ایران در نزدیکی تهران داشتم. در این سفر خاطره انگیز با عبور از بخش ابتدایی جاده ی پُر پیچ و خَم ولی بسیار زیبای چالوس، به قریه ای باصفا به نام شهرستانک رسیدم که در ارتفاعات البرز مرکزی از بازو به بازو دادن کوه ها ایجاد شده است.

کاخ ناصری که روزگاری بسیار باشکوه بود در سال های قبل در حال تخریب کامل بود

«کاخ ناصری» شهرستانک که در سال ۱۲۵۷ شمسی با فرمان ناصرالدین شاه و توسط معمار باشی دربار ناصری یعنی محمد ابراهیم خان بنا شده بود، دقیقاً در انتهای دره شهرستانک و در پایین سینه البرز و چشمه «گُله گیله» قرار دارد. این کاخ قاجاری که در سال های رونق خود چشم انداز بسیار زیبایی به شهرستانک داده بود و در دهه ۷۰ شمسی نیز در زُمره آثار ثبت شده ملی ایران قرار گرفته بود، در آن سال (سال ۹۶ که از آنجا دیدن کردم) تقریباً به مخروبه ای بدل گشته بود که دیگر هیچ آثاری از شکوه و عظمتی که کمال الملک در نقاشی معروف خود از آن به تصویر کشیده بود دیده نمی شد! دیگر نه پنجره های اورسی وجود داشت و نه شیشه های رنگی خیره کننده. حتی کمر عمارت اصلی هم در گذشته های دور به نوعی شکسته بود و طبقه فوقانی عمارت اصلی کاملا تخریب شده و طبقه همکف آن نیز به مخروبه ای بَدل گشته بود.

از همین رو پس از بازگشت از آن سفر، به عنوان یک خبرنگار که در هر شرایط و موقعیتی باید همچنان یک خبرنگار باقی بماند، امیدوارانه روایت گر آن بازدید بودم و در کنار گزارش ماجرای اصلی، آرزوهای خود برای معرفی و استفاده از ظرفیت های سرمایه گذاری در منطقه شهرستانک را نیز در قالب گزارشی به رشته تحریر در آوردم تا شاید مسئولان وقت واکنش درستی به آن داشته باشند که البته نتیجه آن گزارش در همان ایام، فقط جوابیه ای بود که صندوق احیاء و بهره برداری آثار تاریخی برای ایسنا ارسال کرد!

نقاشی "کمال‌الملک" از کاخ ناصرالدین‌شاه قاجار در شهرستانک که در حال حاضر در کاخ گلستان نگهداری می‌شود

در سال های بعد نیز همکاران بسیار کوشا و توانمندم در ایسنای البرز با به تصویر کشیدن دوباره وضعیت بسیار وخیم این عمارت و پیگیری های خبری لازم، سعی کردند تا این بنا را از تخریب کامل نجات دهند که این گزارش ها و مصاحبه های بسیار خوب در کنار تولیدات ارزشمند سایر رسانه ها، باعث شد تا در نهایت، بخش دولتی و بخش خصوصی این بار دست به دست هم دهند و این مکان ارزشمند را به یک محل گردشگری با ارزش افزوده بسیار در آینده ای نزدیک تبدیل کنند که این حرکت ارزشمند از این بابت جای تقدیر بسیار دارد.

 

عمارت ناصری شهرستانک که پس از مرمت اولیه و بازسازی قابل توجه آن، هم اکنون شرایط نسبتاً خوبی پیدا کرده و تقریباً به فرم واقعی و اصالت اولیه خود نزدیک شده است، با آغاز فصل گرما (به دلیل سرمای هوا در این منطقه، عملا نمی توان در فصول سرد کاری را پیش برد) و تکمیل کار مرمت و بازسازی، می تواند در سال جاری احیاء و سرزندگی دوباره خود را جشن بگیرد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان البرز در ماه های پایانی سال گذشته در این باره اعلام کرده بود: «طرح تبدیل کاخ تاریخی ناصری شهرستانک کرج با مشارکت بخش خصوصی به یک اقامتگاه گردشگری از سال گذشته کلید خورده است و قرار است این مجموعه با کاربری اقامتی بومگردی، پذیرایی و تفریحی به یکی از اقامتگاه های منحصر به فرد و تاریخی کشور تبدیل شود.»

تصویر قدیمی از کاخ ناصری در عهد ناصرالدین شاه قاجار

رحیم خاکی در ادامه با اشاره به پیگیری مشکلات زیرساختی این مجموعه گفت: «طبق دستور ویژه استاندار البرز، تامین گاز، آب، برق، تلفن، جاده و مسیر دسترسی و سایر نیازهای کاخ تاریخی ناصری با مشارکت دستگاه های اجرایی در دست اقدام قرار دارد و در این رابطه نیز به اعتبار نیاز داریم. البته سید عزت الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز به صورت سرزده از روند مرمت این مجموعه تاریخی بازدید کرده و شخصاً در سطح ملی، پیگیر به سرانجام رسیدن این پروژه مهم است.»

شاید همین بازو به بازو دادن بخش دولتی و بخش خصوصی برای بازسازی این عمارت تاریخی ارزشمند از روی توجه آنها به تولیدات و نقدهای منصفانه رسانه ها، سرآغاز راهی باشد که ایران ما در مسیر آبادانی بیشتر و استفاده از ظرفیت های منحصر به فرد گردشگری و نیروی انسانی جوان و ارزشمند خود قرار گیرد.

1