19 مارس 2024 - 11:56

خط مشی های گردشگری لیتوانی

18 اکتبر 2016 - 12:00 dsfr.ir/dm02d

خط مشی های گردشگری لیتوانی
iamaileen.com
لیتوانی! کشوری که مردمش در کارت پستال زندگی می‌کنند!

اولویت بازارهای صادرات گردشگری لیتوانی بین سال های 2003 تا 2013 تغییری نکرده و شامل گردشگران ورودی از کشورهای همسایه است.

جمهوری لیتوانی کشوری است در شمال شرقی اروپا و حوزه بالتیک که بزرگ ترین و جنوبی ترین کشور در این منطقه است و نقاط قوت گردشگری آن عبارت است از: طبیعت بکر و سالم؛ امکانات مناسب برای گردشگری سلامت و درمانی؛ تفرجگاه های خاص؛ وفور میراث فرهنگی شامل اشیای مربوط به فرهنگ پیش از مسیحیت؛ امکانات مناسب برای کنفرانس و گردهمایی و خدمات بر مبنای استانداردهای کیفیت. اما به دلیل اینکه لیتوانی هنوز برای گردشگری خود استراتژی تعریف نکرده است، این نقاط قوت به سختی می توانند معضلات مربوط به شرایط اقلیمی (متوسط دمای هوا در ژوئن تا آگوست 17 + درجه سانتیگراد و در دسامبر تا فوریه 5- درجه سانتیگراد است)، تقاضای فصلی (53 درصد بازدید کل گردشگران ورودی در 2.5 ماه تابستان رخ می دهد)، دسترسی دشوار به کشور و مناطق داخلی و نیز مشکلات ناشی از تصویر کشور در جوامع بین المللی را جبران کنند.

لیتوانی در سال 1940 توسط اتحاد جماهیر شوروی تصرف شد و در 11 مارس 1990، اولین کشور از جمهوری های شوروی بود که استقلال خود را اعلام کرد. این رویداد دوران جدیدی را در گردشگری لیتوانی آغاز کرد که شاخصه های اصلی آغاز آن به شرح زیر هستند:

  1. کاهش گردشگری داخلی به دلیل وخامت شرایط اقتصادی شهروندان، نبود مهارت های مدیریتی و مهارت های فعالیت اقتصادی در شرایط بازار آزاد.
  2. میزان پایین گردشگری ورودی. تعداد گردشگران خارجی که به لیتوانی سفر می کردند تا سال 1995 در حال کاهش بود. با وجود اینکه لیتوانی اولین جمهوری شوروی بود که استقلال یافت، در جوامع جهانی شناخته شده نبود. در آن دوران بیشتر گردشگران نوستالژیک آلمانی که قبلا در لیتوانی اقامت داشتند و گردشگران اسکاندیناوی که تمایل داشتند کشور همسایه خود را بشناسند از لیتوانی بازدید می کردند.
  3. ایجاد ساختار بازار خدمات گردشگری. در طول 8 سال (1998-1990)، صنعت گردشگری که شامل شرکت هایی بود که به صورت تصادفی به ارائه بسته های سفر می پرداختند، به صنعتی دارای ساختار تبدیل شد. پیش نیازهای قانونی مانند تحصیلات مدیران شرکت های گردشگری، تهیه ضمانت های مالی، تخصص و مجوزهای شرکت ها و اجرای تغییرات کیفی و ساختاری کیفیت نیز به وجود آمدند.

در دهه آغازین قرن 21، صادرات خدمات گردشگری 3 تا 6 درصد تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می داد. تعداد کل بازدیدکنندگان داخلی و خارجی لیتوانی به شدت نوسان داشته است. اگرچه تعداد گردشگران ورودی از کشورهای مختلف تغییرات اندکی داشته است، اما روند کلی بازار هدف گردشگری لیتوانی در این دهه ثابت بوده است. تعداد گردشگران ورودی از کشورهای همسایه مانند لهستان، روسیه، بلاروس و ... افزایش یافته است. همچنین تعداد گردشگران آلمانی به ویژه آنان که از طریق شرکت های گردشگری به لیتوانی سفر کرده اند، کاهش داشته است. طبق آمارها، تنها یک دهم گردشگران ورودی به لیتوانی از خدمات تورگردانان استفاده می کنند. اولویت بازارهای صادرات گردشگری لیتوانی بین سال های 2003 تا 2013 تغییری نکرده و شامل گردشگران ورودی از کشورهای همسایه است.

جذب گردشگر از کشورهای همسایه، اسکاندیناوی، آلمان و بریتانیا اولویت تمام برنامه های ملی توسعه گردشگری است. طراحی خط مشی گذاری و ساختار مدیریتی گردشگری در لیتوانی متشکل است از مجلس، دولت جمهوری لیتوانی، اداره گردشگری ملی لیتوانی (تحت نظر وزارت اقتصاد)، شورای گردشگری (تحت نظر وزارت اقتصاد)، فرمانداری و شهرداری ها. لیتوانی ساختار سازمانی مناسبی در کل کشور برای مدیریت توسعه گردشگری ایجاد کرده است و همچنان تلاش برای یافتن ساختار بهینه ادامه دارد. اما با این حال مدیریت گردشگری در سطوح منطقه ای و محلی به شدت مشکل دارد. با وجود اینکه در دهه گذشته فرمانداری ها طرح های توسعه ای را تهیه کردند که گردشگری را نیز در نظر دارد، اما همچنان مدیریت منطقه ای گردشگری ضعیف ترین بخش در مدیریت گردشگری لیتوانی است.

اگرچه در اغلب شهرستان ها گردشگری یک اولویت توسعه ای است، اما هیچ مکانیزمی برای مدیریت گردشگری در این سطح ایجاد نشده است. اما یکی از نقاط قوت مدیریت گردشگری لیتوانی، بستر قانونی مناسب این کشور است. هماهنگی با قوانین اتحادیه اروپا باعث تضمین شرایط یکسان برای ارائه خدمات، ایجاد فرصت ها و شرایط برای رقابت برابر، تضمین حرکت آزادانه خدمات و محافظت برابر از حقوق گردشگران در بازار داخلی اتحادیه اروپا می شود. جنبه مثبت این سطح از قوانین و مقررات، تعریف روشن اقدامات مجاز و الزامات آن است، اما با این حال، تاسیس و فعالیت کسب و کارهای گردشگری (به خصوص کسب و کارهای کوچک) در راستای قوانین متعدد بسیار دشوار است.

کاربردهای تجربه لیتوانی برای ایران

با بررسی روند تکاملی برنامه ریزی و خط مشی گذاری گردشگری در لیتوانی، نقاط ضعف آن مشخص می شود و تصمیم گیران گردشگری ایران نیز می توانند با در نظر گرفتن آنها و الگوبرداری از تجربیات لیتوانی به طراحی خط مشی گردشگری ایران بپردازند. نقاط قوت طراحی و مدیریت خط مشی گردشگری لیتوانی عبارتند از: ایجاد ساختار کلی مدیریت گردشگری؛ طراحی چارچوب قانونی گردشگری، شناسایی اولویت های توسعه گردشگری و استفاده صحیح و موفق از بودجه های ساختاری اتحادیه اروپا برای بازاریابی گردشگری ملی. همچنین لیتوانی کاستی هایی در این مسیر داشته است که عبارتند از: فقدان استراتژی و مدل مدیریتی جامع برای خط مشی گردشگری؛ مدیریت ضعیف در سطح منطقه ای؛ کمبود همکاری و خلاقیت در سیستم مدیریت و طراحی خط مشی گردشگری.

نویسندگان

سید مهدی طباطبایی / کارشناس ارشد مدیریت بازاریابی گردشگری
سیامک سیفی / دانشجوی دکترای گردشگری دانشگاه پانتئون سوربن فرانسه

1