سرپرست پایگاه میراث فرهنگی مجموعه تاریخی بسطام و خرقان از بازگشایی مجدد آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی خبر داد.
به گزارش «دنیای سفر»، سید محمدصادق رضویان روز ۲ بهمن ماه ۱۴۰۲ با اعلام این خبر اظهار کرد: با توجه به اتمام تخلیه نخاله های حاصل از عملیات استحکام بخشی بستر بیرونی آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی، محدودیت های موجود برداشته شده است و مجموعه آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی میزبان گردشگران و علاقه مندان است.
سرپرست پایگاه میراث فرهنگی مجموعه تاریخی بسطام و خرقان افزود: اتمام عملیات استحکام بخشی بستر بیرونی در مرحله تعیین مجری ذی صلاح و عقد قرارداد بوده و متعاقباً سایر اقدامات استحکام بخشی مطابق با نظر مشاور طرح و طرح مصوب هیئت راهبردی انجام خواهد شد.
رضویان با بیان اینکه شیخ ابوالحسن خرقانی عارف بزرگ قرن چهارم و پنجم هجری است، ادامه داد: آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی، در روستای قلعه نو خرقان در ۲۴ کیلومتری شمال شاهرود در بخش بسطام قرار دارد.
او افزود: مجموعه شیخ ابوالحسن خرقانی دارای کتابخانه، سوئیت های اقامتی و فضای تفرجگاهی است و این مجموعه ارزشمند به شماره ۶۴۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
ابوالحسن خرقانی کیست؟
ابوالحسن علی بن جعفر بن سلمان بن احمد خَرَقانی (زادهٔ ۳۵۲-درگذشتهٔ ۴۲۵ق) عارف و صوفی نامدار ایرانی بوده است.
نام او علی و کنیه اش ابوالحسن بود. او در سال ۳۵۲ق در روستای خرقان قومس از توابع شهرستان شاهرود، کوهستان بسطام به دنیا آمده است. او بایزید بسطامی را مقتدای خود دانسته و مانند ابوسعید ابوالخیر از احمد بن عبدالکریم قصاب آملی خرقه گرفته. گفته شده که سلطان محمود غزنوی به دیدار او رفته و از او پند خواسته است. در گفته ها و داستان ها به جای مانده که ابوسعید ابوالخیر و پورسینا به خرقان رفته و با او گفتگو داشته و مقام معنوی او را ستوده اند. از مریدان و شاگردان نامدار او خواجه عبدالله انصاری بوده است. وفات ایشان در روز شنبه دهم محرم (عاشورا) سال ۴۲۵ق و در ۷۳ سالگی در روستای خرقان بوده است. به عقیده جواد نوربخش وی از انگشت شمار پیرانی است که پیرو حکمت خسروانی و پاسدار فرهنگ ایران بودند.
آرامگاه ابوالحسن خرقانی کجاست؟
آرامگاه ابوالحسن خرقانی منسوب به ابوالحسن خرقانی مربوط به سدهٔ ۵ ه.ق در ۲۴ کیلومتری شاهرود در تپه ای در شمال قلعه نو خرقان قرار دارد.
مجموعهٔ آرامگاه با توپوگرافی جالب به صورت باغ ایرانی است و نهر آبی از کنار آن روان است و در کنار آن مکانی برای استراحت گردشگران در نظر گرفته اند.
ساختمان آرامگاه از آجر ساده و لعابدار است. روی قبر خرقانی یک قطعه سنگ مرمر است که اشعاری بر آن حک شده است. در کنار این آرامگاه مسجدی بوده است که برابر نوشته برخی از مؤلفان دارای گنبدی مخروطی شکل و آراسته به کاشی های زیبا و نیز دو محراب بوده است. هم اکنون از مسجد و گنبد یاد شده فقط یکی از دو محراب آن باقی مانده است که بر خلاف مسجدهای دیگر این نواحی رو به باختر است. محراب مذکور دارای گچبری های زیبا و استادانه است. در پیشانی محراب چنین نوشته شده که: قال النَبی عِلیهِ السَلام المُصلی یناجی رَبَّه
همچنین کتیبه بیرونی محراب شمال عبارات زیر است: «گفت علی شیخ قدس الله روحه، قبله پنج است. کعبه قبله مومنان است و بیت المعمور قبله فرشتگان است و عرش قبله دعاگویان است و حق قبله جوانمردان و دوستان است و …».
قسمت انتهایی کتیبه طی بازسازی های غیراصولی تخریب گردیده است که شامل عبارت زیر بوده است:
«و اما دل، قبله خاصان.»
چندی پیش از انقلاب اسلامی با نظر اداره کل باستان شناسی در اطراف محراب یاد شده و بر پایه آن مسجدی بنا شده است که اکنون نیایشگاه زائران ابوالحسن خرقانی و مورد استفاده آن ها هنگام توقف در آن مکان است.
این اثر در تاریخ ۲۲ فروردین ۱۳۴۶ با شمارهٔ ثبت ۶۴۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
