13 نوامبر 2024 - 15:54

فرونشست زمین در تخت جمشید و پاسارگاد

24 فوریه 2024 - 19:10 dsfr.ir/of0zz

فرونشست زمین در تخت جمشید و پاسارگاد
فرونشست زمین در تخت جمشید و پاسارگاد
فرونشست زمین در تخت جمشید و پاسارگاد

بخش بزرگی از دشت مرودشت که شامل قلمرو بزرگ پاسارگاد، تخت جمشید، نقش رستم می شود با فرونشست بیش از ۱۵ الی ۲۰ سانتی متری مواجه است.

به گزارش «دنیای سفر»، محمد درویش با اشاره به اینکه فرونشست زمین هنگامی که از ۴ میلی متر عبور می کند، باید در اسرع وقت ستاد بحران تشکیل شود، تاکید می کند: در حال حاضر بخش بزرگی از دشت مرودشت که شامل قلمرو بزرگ پاسارگاد، تخت جمشید، نقش رستم می شود با فرونشست بیش از ۱۵ الی ۲۰ سانتی متری مواجه است.

کاهش بارندگی، کم آبی، خشک شدن تالاب ها و دریاچه های فارس و روی آوردن کشاورزان به استفاده از سفره های آب زیرزمینی باعث ایجاد و تشدید پدیده فرونشست زمین در دشت های استان به ویژه شهرستان مرودشت شده است.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان زیست محیطی دلیل اصلی فروچاله های اطراف نقش رستم و تخت جمشید پایین رفتِ سطح آب سفره های زیرزمینی به دلیل حفر چاه های غیرمجاز و برداشت بی رویه آب است. در مطالعات اخیر از دشت مرودشت و بخشی هایی از محدوده دشت شیراز ظرف حدود ۱۵ سال اخیر، همه دشت مرودشت درگیر پدیده فرونشست شده و وسعت و سرعت آن در این دشت پیشرفت قابل توجهی داشته است.

دشت مرودشت بحرانی ترین منطقه از منظر زمین شناسی است

پژوهشگر و کنشگر محیط زیست در این رابطه با بیان اینکه دشت مرودشت استان فارس بحرانی ترین منطقه از منظر زمین شناسی بعد از دشت مهیار در اصفهان است، می گوید: متاسفانه وضعیت این بخش در استان فارس فوق العاده نگران کننده است و بخش بزرگ این دشت با فرونشست بیش از دو سانتیمتر مواجه است که این رقم ۵ برابر نرم طبیعی و حد مجاز تحمل فرونشست است.

محمد درویش با اشاره به اینکه فرونشست زمین هنگامی که از ۴ میلی متر عبور می کند، باید در اسرع وقت ستاد بحران تشکیل شود، تاکید می کند: در حال حاضر بخش بزرگی از دشت مرودشت که شامل قلمرو بزرگ پاسارگاد، تخت جمشید، نقش رستم می شود با فرونشست بیش از ۱۵ الی ۲۰ سانتی متری مواجه است.

فرونشست های اطراف دشت مرودشت با کامیون پر می شود

وی ادامه می دهد: بعضی از افراد با پاک کردن صورت مسئله و به دلیل اینکه گردشگران و مردم متوجه فرونشست زمین اطراف دشت مرودشت و تخت جمشید نشوند، آن ها را با کامیون پر می کنند. درویش معتقد است اصل این ماجرا به فعالیت چاه های کشاورزی این بخش بازمی گردد؛ وجود سدهای درودزن، ملاصدرا و سیوند در بالا دست این دشت باعث شده تا جریان حوزه آب شناسی حوزه کر و سیوند مختل شود.

آمادگی شرایط ناگوارتر برای تخت جمشید و پاسارگاد

این فعال محیط زیست با بیان اینکه هیچ چشم انداز روشنی جهت احساس خطر و مقابله با این وضعیت بحرانی وجود ندارند، می گوید: مسئولان هیچ اقدامی در جهت پلمپ کردن چاه ها در اطراف تخت جمشید و پاسارگاد و پرداخت خسارت به کشاورزان انجام نداده اند.

وی تصریح می کند: تا زمانی که روند فعلی ادامه دار باشد نه تنها مشکلی حل نمی شود بلکه شاهد افزایش این چالش ها خواهیم بود و مردم فارس باید آماده شرایط ناگوارتر برای تخت جمشید و پاسارگاد باشند.

درویش ادامه می دهد: اگر خواستار نجات از این وضعیت هستیم باید علاوه بر پلمپ تمام چاه های غیر مجاز نیمی از چاه های کشاورزی هم پلمپ شود و دولت از محل هدفمندی یارانه ها به کشاورزان خسارت پرداخت کند؛ در صورتی که این اتفاق رخ ندهد در آینده ای نه چندان دور قسمت قابل توجهی از استان فارس غیر قابل سکونت خواهد شد.

افزایش ۱۱ هزار هکتاری وسعت شالیکاری در منطقه سیوند

این کارشناس محیط زیست با بیان اینکه احداث سد سیوند علاوه بر تغیر مسیر آب شناسی باعث شد تا چاه ها به صورت غیر طبیعی در مسیر سیوند افزایش یابد، می گوید: در دهه های گذشته کشت برنج در این منطقه چندان انجام نمی گرفت اما احداث سد سیوند سبب شد تا ۱۱ هزار هکتار به وسعت شالیکاری این منطقه اضافه شود.

وی با بیان اینکه احداث سد سیوند آدرس اشتباهی بود که باعث شد تا وسعت اراضی زیر کشت محصول آب بری مانند برنج در منطقه سیوند افزایش پیدا کند، می افزاید: کشت برنج در منطقه ای مانند سیوند اشتباه بزرگی است و نیاز است کشت برنج در منطقه ای مانند کامفیروز تعطیل شود.

درویش با اشاره به اینکه تا زمانی که مردم فارس در صف برنج کامفیروزی هستند و از خرید این محصول استقبال می کنند مشکل حوزه آب در این استان حل نخواهد شد، بیان می کند: تغییرات و بهبود وضعیت را باید در مرحله نخست از خودمان آغاز کنیم.

تمام تالاب های فارس از دست رفته است

این فعال محیط زیست در ادامه؛ با بیان اینکه استان فارس تمام تالاب هایش را از دست داده است، می گوید: در حال حاضر تالاب های کافتر، مهارلو، ارژن طشک، پریشان از بین رفته است و تنها تالاب کمجان باقی مانده است که نقش فعالان زیست محیطی بومی روستای کمجان در نفس کشیدن این تالاب بی تاثیر نیست.

درویش معتقد است که حقابه تالاب ها باید مقدم بر کشاورزی و صنعت باشد و بعد از آب شرب نیاز است تا آب کافی به تالاب های استان تخصیص یابد که متاسفانه این اراده در مسئولان استان فارس وجود ندارد.

این کارشناس محیط زیست می گوید: در حال حاضر هیچ رودخانه ای وارد تالاب پریشان نمی شود و هیچ سدی برای این تالاب احداث نشده است اما شاهد خشک شدن آن هستیم.

افزایش ۵ برابری وسعت اراضی کشاورزی در سه دهه اخیر

وی با اشاره به اینکه وسعت اراضی کشاورزی در سه دهه اخیر با یک افزایش ۵ برابری مواجه بوده است، می گوید: تا زمانی که مردم در حال افزایش تعداد چاه ها هستند و استقرار نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون در کنار دریاچه پریشان فعالیت دارد، نمی توان به بهبود شرایط امیدوار بود.

این فعال محیط زیست با بیان اینکه اگر خواستار مهار کانون های بحرانی گرد و خاک در استان هستیم باید مجددا تالاب ها را احیا کنیم، یادآور می شود: قطعا احیا تالاب های نیازمند ارجحیت حقابه تالاب ها بر کشاورزی و صنعت است.

1