صنعت گردشگری با انبوهی از چالش ها و فرصت های مرتبط با گردشگری پایدار مواجه است که این مشکل باید از طریق سبز شدن این صنعت حل شود.
به گزارش «دنیای سفر»، گردشگری سبز مفهومی محبوب در میان گردشگران، سرمایه گذاران و سایر ذی نفعان بخش گردشگری در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته است و با توجه به رواج گردشگری در سطح دنیا، به سرعت در حال گسترش است.
گردشگری سبز «خدمات گردشگری پایدار»، «سازگار با محیط زیست» و «مسئولیت اجتماعی» را ارائه می دهد. در دنیای امروز، سرمایه گذاری های سازگار با محیط زیست موضوع مهم و مورد بحث گردشگران و سرمایه گذاران است و با انتخاب روز جهانی گردشگری ۲۷ سپتامبر (۵ مهرماه) در کانون توجه قرار گرفته است.
متناسب با آن در ایران نیز شعار ملی برای گرامیداشت این ایام، «سفر به فردای ایران با گردشگری و سرمایه گذاری سبز» انتخاب شده است؛ بر این اساس سه محور سرمایه گذاری بر افراد، زمین و رفاه (PPP) اهمیت دارد.
ارشک مسائلی عضو هیئت علمی گروه پژوهشی گردشگری پژوهشگاه میراث فرهنگی در یادداشتی که آن را در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده به این موضوع در حوزه سرمایه گذاری سبز در نظام گردشگری پرداخته و نوشته: به طور کلی سرمایه گذاری، زمانی «سبز» خواهد بود که کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و آلاینده های هوایی را به دنبال داشته باشد.
در واقع نگاه سرمایه گذاری سبز، «میان نسلی» و «آینده نگر» است؛ بنابراین کاهش هزینه های آلایندگی را دنبال می کند. صندوق بین المللی پول (IMF) به این مقوله از دو زاویه عرضه و تقاضا می پردازد.
در بخش عرضه تأمین انرژی با آلایندگی پایین و افزایش بهره وری در مصرف انرژی و به تبع آن کاهش کربن تولیدشده می پردازد.
در بخش تقاضا نیز با فرهنگ سازی، سرمایه گذاری سبز را به منظور توسعه پایدار، کاهش اثرات منفی بر محیط زیست و افزایش رفاه اجتماعی و اقتصادی با نگاه مسئولانه حمایت گرا می بیند.
مسائلی همچنین چالش ها و فرصت های گردشگری سبز را این چنین توضیح داده است: صنعت گردشگری با انبوهی از چالش ها و فرصت های مرتبط با گردشگری پایدار مواجه است که این مشکل باید از طریق سبز شدن این صنعت حل شود.
از جمله این چالش ها انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای (GHG Emissions)؛ مصرف آب (Water Consumption)؛ مدیریت زباله (waste Management)؛ از دست دادن تنوع زیستی (Biological Biodiversity) و مدیریت مؤثر میراث فرهنگی (Cultural Heritage) است.
فرصت های آن هم عبارتند از اندازه و رشد بخش گردشگری (growth of the sector) تغییر الگوهای مصرف کننده (changing consumer patterns) و پتانسیل پرداختن به توسعه محلی و کاهش فقر (local development and poverty reduction).
همان طور که ملاحظه می شود؛ گازهای گلخانه ای، مصرف غیرکارای آب، مدیریت پسماند و زباله از عوامل اصلی است که گردشگری انبوه در دنیا ایجاد کرده است. نتیجه این گردشگری انبوه می تواند به از دست دادن منابع (جاذبه ها) در میراث فرهنگی و طبیعی منجر شود که از ابتدایی ترین خروجی آن گسترش ورود انسان ها (گردشگران) به بافت زندگی سایر جانداران است که می تواند به از دست رفتن تنوع زیستی منجر شود؛ اضافه بر ظرفیت ورود گردشگران به میراث فرهنگی و تاریخی ملت ها نیز می تواند به تخریب میراث فرهنگی این کشورها منجر شود.
از طرف دیگر با برقراری و مدیریت ۵ مورد فوق، می توان ظرفیت پذیرایی گردشگری را گسترش داد که خروجی آن علاوه بر توسعه گردشگری در کشورها، ایجاد اشتغال و توسعه برای جامعه محلی است؛ در کنار آن، تغییرات ۵ گانه فوق می تواند الگوی مصرفی و فرهنگی گردشگران را تغییر دهد به نحوی که با توسعه پایدار هم راستا باشد.
در این یادداشت راهکارهای سرمایه گذاری سبز در گردشگری نیز ذکر شده است. در بخش تقاضا؛ باید ایجاد فرهنگ مسئولیت اجتماعی بین گردشگران و مردم محلی مورد توجه واقع شود در بخش عرضه هم سرمایه گذاری با ایجاد تأسیسات گردشگری از جمله هتل ها، مراکز تفریحی و سرگرمی و مناطق گردشگری با استفاده از تکنولوژی آلاینده پایین نظیر برق آبی، برق بادی، برق خورشیدی، برق از گرمایش زمین گرمایی و … و مدیریت کارای منابع آبی.
حمل و نقل با استفاده از حمل و نقل عمومی برقی، مترو، خودروهای برقی و هیبریدی و ... و ایجاد مسیرهای دوچرخه سواری و پیاده روی در مناطق گردشگر پذیر و مرکزی شهرها می بایست مورد توجه باشد.