کرمانی از آخرین جلسه سازمان هواپیمایی کشور، انجمن شرکت های هواپیمایی و انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران خبر می دهد که در آن دستورالعمل اجرایی پروازهای چارتر (دربستی) مورد بررسی قرار گرفته است.
آذرماه گذشته با اجرای قانون آزادسازی بلیت هواپیما سازمان هواپیمایی کشوری نرخ بلیت 170 پرواز داخلی را مشمول این قانون اعلام کرد. این اقدام اگرچه براساس ماده 163 قانون برنامه پنجم اجرایی شد، اما بعد از اجرا و با افزایش یکباره نرخ برخی پروازها با اعتراض کارشناسان و نمایندگان مجلس روبه رو شد. اما به نظر می رسد حالا و با گذشت نزدیک به دو ماه از اجرای این قانون، قضاوت ها در مورد قانون آزادسازی نرخ بلیت هواپیما نسبت به قبل با تفاوت هایی همراه شده است. به عقیده کارشناسان خروج دولت از تعیین قیمت بلیت هواپیما گامی در جهات ارائه قیمت هایی متناسب با خدمات در صنعت حمل و نقل هوایی کشور است. بر این اساس در حالیکه صنعت هوایی کشور در انتظار ورود هواپیماهای تازه خریداری شده به کشور است، به نظر می رسد تعیین قیمت بر اساس نوع پرواز و خدماتی که در هر پرواز ارائه می شود بتواند به ایجاد رقابت در حمل و نقل هوایی کشور منجر شود.
سهم مسافران از آسمان ایران بیشتر می شود؟
نسترن یکی از مسافران هوایی مسیر تهران شیراز است. او از آخرین تجربه های خود از خرید بلیت هواپیمای تهران-شیراز بعد از آزادسازی قیمت بلیت هواپیما به «دنیای سفر» می گوید: چندی قبل من توانستم یک ساعت قبل از پرواز بلیت برگشت خود از شیراز به تهران را به صورت چارتر و با قیمت 130 هزار تومان تهیه کنم، خب این قیمت برای من بسیار مناسب بود و فکر می کنم منطقی است که مسافران بر اساس نوع هواپیما، ساعت پرواز و خدماتی که در طول پرواز ارائه می شود قیمت هایی متفاوت بپردازند. از نظر نسترن حسن آزادسازی قیمت بلیت هواپیما تشویق ایرلاین ها به ایجاد تنوع در پروازها است. این حسن در حالی بعد از آزادسازی نرخ بلیت هواپیما نظر مسافران را به خود جلب کرده است که به عقیده کارشناسان تا زمانیکه برای بلیت هواپیما نرخ تعیین می شد، انگیزه چندانی برای ارائه خدمات متفاوت یا ارتقا خدمات هوایی در میان فعالان این صنعت وجود نداشت. این در حالی است که قیمت پروازها در دنیا بر اساس نوع هواپیما، ساعت پرواز و خدمات حین پرواز تعیین می شود.
آزادسازی بلیت هواپیما در حال و هوای برجام
یکی از اهداف اصلی آزادسازی نرخ بلیت هواپیما ایجاد رقابت بین شرکت های هوایی کشور بود اما به عقیده رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی با توجه به رکود و کمبود تقاضایی که حالا برای خرید بلیت هواپیما وجود دارد بعید به نظر می رسد شرکت ها به این زودی قادر به ایجاد تنوع در خدمات خود باشند. محمدحسن کرمانی در این زمینه به «دنیای سفر» می گوید: باید عرضه و تقاضا برای پروازها جان بگیرد تا شرکت ها بتوانند زیان های خود را جبران کنند؛ به نظر می رسد سفرهای نوروزی فرصت خوبی برای جبران زیان هایی باشد که شرکت ها در طول سال متحمل شده اند. کرمانی عقیده دارد رشد قیمت بلیت هواپیما در زمان افزایش تقاضا در برهه هایی مانند عید نوروز اتفاقی کاملا طبیعی است در چنین شرایطی حذف عده ای از متقاضایان بلیت هواپیما که توان مالی کافی ندارند نیز طبیعی خواهد بود. از نظر کرمانی افزایش قیمت بلیت هواپیما در زمان اوچ تقاضا چیزی بین 20 تا 40 درصد خواهد بود، همانطور که در زمان نبود تقاضا نیز صندلی ها با قیمتی بسیار ارزان تر عرضه می شوند.
از نگاه کرمانی آثار واقعی آزادسازی نرخ بلیت هواپیما در طولانی مدت مشخص می شود زیرا اقداماتی مانند خرید هواپیماهای جدید و اضافه کردن به تعداد پروازها نیازمند گذشت زمان و تقویت بنیه مالی شرکت های هواپیمایی است.
حال با توجه به اجرایی شدن برجام به نظر می رسد با ورود هواپیماهای جدید به کشور و اضافه شدن به تعداد پروازها، قانون آزادسازی قیمت بلیت هواپیما فرصت های بهتری برای اجرا داشته باشد. از نظر کارشناسان با ورود هواپیماهای جدید قطعا تعداد پروازها و خدمات پروازی بیشتر خواهد شد. در چنین شرایطی به نظر می رسد شرکت های هواپیمایی وارد رقابتی جدی برای جذب مشتری شوند، رقابتی که با افزایش تعداد هواپیماها می تواند به نفع متقاضیان سفر از مسیرهای هوایی منجر شود. اما در حالی که یکی از راه های این رقابت فروش بلیت به شیوه چارتر است، کرمانی از آخرین جلسه سازمان هواپیمایی کشور، انجمن شرکت های هواپیمایی و انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران خبر می دهد که در آن دستور العمل اجرایی پروازهای چارتر (دربستی) مورد بررسی قرار گرفته است.
فروش بلیت چارتر ممنوع نیست
به گفته کرمانی در حال حاضر فروش بلیت چارتر هیچ ممنوعیتی ندارد و جلسه اخیر به منظور بازنگری در دستورالعمل اجرایی پروازهای چارتر بعد از اجرای قانون آزادسازی بلیت هواپیما تشکیل شده است. پرواز چارتر در واقع پروازی غیربرنامه ای است که تمام ظرفیت
آن به صورت دربستی در اختیار اجاره کننده هواپیما قرار می گیرد. کرمانی با اشاره به این تعریف تاکید دارد که اجاره هواپیما باید شامل تمام صندلی ها شود و نمی توان تعدادی از صندلی های یک پرواز برنامه ای را تحت عنوان چارتر در اختیار آژانس یا سازمانی قرار داد. کرمانی با اشاره به روش فروش تعدادی از صندلی های یک پرواز برنامه ای به فرد، سازمان یا آژانس هواپیمایی می گوید: مقررات عمومی پروازهای چارتر از جمله غیرقابل استرداد بودن پول بلیت، دریافت پول بلیت همزمان با فروش و مانند اینها بر جای خود باقی هستند اما در جلسه اخیر به این نکته تاکید زیادی شد که به منظور شفاف سازی فرآیند فروش بلیت، چارترکننده حتما رقم تعیین شده برای بلیت را در داخل بلیت ثبت کند. کرمانی با اشاره به مواردی که یاد شد زمان انتشار رسمی نتایج جلسه یاد شده به منظور ابلاغ به شرکت های هواپیمایی را به چند هفته آینده موکول کرد و گفت: با ابلاغ آیین نامه جدید، شرکت های هواپیمایی در رابطه با پروازهای چارتری موظف به رعایت توافق های جدید خواهند بود تا اسن دست پروازها با نظم بیشتری ادامه پیدا کنند.
با تمام این تفاسیر با هم زمان شدن اجرای قانون آزادسازی قیمت بلیت هواپیما، اجرای برجام و ورود هواپیماهای جدید در پی آن به نظر می رسد از این پس شاهد رشد رقابت شرکت های هواپیمایی برای جذب مشتری و ورود تعداد بیشتری از افراد به سیستم حمل و نقل هوایی کشور باشیم.
ای كاش چارتر قابل استراد هم بود.