نوسازی ناوگان هواپیمایی کشور، با کاهش زمان پروازها و نیز رقابتی شدن قیمت ها، به توسعه گردشگری داخلی و خارجی همچنین افزایش درآمدهای ناشی از صنعت هوایی منجر خواهد شد.
دکتر حسن تقی زاده انصاری، مدیر یکی از هلدینگ های گردشگری کشور، در گفت و گو با «دنیای اقتصاد» ضمن بیان این مطلب افزود: «خرید هواپیماهای جدید، با افزایش ایمنی پروازها، تقاضا برای سفرهای هوایی را افزایش می دهد و با توجه به پهناور بودن کشور، به رونق گردشگری داخلی و تعریف مقاصد جدید می انجامد.»
وی با اشاره به اینکه داشتن ناوگان حمل و نقل مناسب و با کیفیت، یکی از پیش نیازهای توسعه صنعت گردشگری است، گفت: «پایین بودن ایمنی پروازها به دلیل فرسودگی ناوگان هوایی، با ایجاد محدودیت در انتخاب وسیله حمل و نقل مورد نظر، سفرهای داخلی را متاثر کرده؛ همچنین همین مساله سبب تمایل بیشتر گردشگران ورودی و خروجی به استفاده از خدمات شرکت های هواپیمایی خارجی شده است.» این فعال بخش خصوصی افزایش عرضه و تقاضا در صنعت هوایی کشور را یکی از نتایج افزایش تعداد و کیفیت پروازها در نتیجه خرید هواپیماهای جدید عنوان و بر رقابتی شدن قیمت ها تاکید کرد.
انصاری توضیح داد: «نوسازی ناوگان هوایی، ایمنی و تعداد پروازها را ارتقا می دهد و با توجه به ذهنیت مثبت ایرانی ها نسبت به مهارت خلبان ها و نیز کترینگ مناسب پروازهای ایرانی، طبیعتا تقاضا برای سفر با پروازهای ایرلاین های داخلی در مقایسه با پرواز شرکت های خارجی را با اقبال بیشتری روبه رو می کند. این عامل در ادامه سبب پویایی صنعت هوایی داخلی شده و شرکت های هواپیمایی برای جلب تعداد مشتریان بیشتر، وارد یک فضای رقابتی خواهند شد.»
به اعتقاد این فعال صنعت گردشگری، با تجهیز این ناوگان فضای رقابتی بهتری را در این عرصه خواهیم داشت و به دنبال آن تنوع قیمت ها، مسیرها و زمانبندی پروازها را شاهد خواهیم بود. انصاری توزیع مکانی سفر را یکی دیگر از نتایج نوسازی ناوگان هوایی دانست و اظهار کرد: «وقتی شرکت های هواپیمایی به تعداد کافی هواپیما در اختیار داشته باشند، به فکر شناسایی مسیرها و مقاصد جدید خواهند افتاد و بر همین اساس مسافران امکان بیشتری برای سفر به مقاصد کمتر شناخته شده که دسترسی به آنها با دشواری بیشتری همراه بوده پیدا می کنند.»
تحریم های اقتصادی در سال های اخیر، امکان نوسازی را از ناوگان هوایی کشور سلب و به همین دلیل، با کاهش امنیت پروازها، امکان توسعه این صنعت در کشور را محدود کرده بود؛ همچنین فرسودگی این ناوگان با کاهش امنیت پروازها، میزان سوانح هوایی را افزایش و به دنبال آن تقاضا برای سفر با پروازهای شرکت های ایرانی را کاهش داده بود. اما امروز، در شرایطی که توافق هسته ای به بار نشسته و در کوتاه زمانی که از اجرایی شدن برجام می گذرد شاهد انعقاد قراردادهای تجاری دو جانبه با کشورهای خارجی هستیم، فرصتی مناسب برای نوسازی و تجهیز صنعت هوایی کشور دست داده است؛ صنعتی که به عنوان یکی از الزامی ترین زیرساخت های توسعه گردشگری مطرح می شود. در همین راستا، شرکت هواپیماسازی ایرباس در قراردادی که با شرکت ایران ایر بسته است، متعهد شده طی 4 سال، بیش از 100 فروند هواپیما را در اختیار ایران قرار دهد. خرید هواپیماها به صورت اجاره به شرط تملیک است که کشورمان متعهد می شود در مدت 10 سال پول هواپیماها را پرداخت کند. ارزش این قرارداد 25 میلیارد دلار است.
براساس گزارش خبرگزاری فرانسه، دو طرف برای خرید 73 هواپیمای برد بلند و 45 هواپیمای میان برد توافق کرده اند که قرار است بعد از رفع کامل تحریم های بین المللی علیه ایران نهایی شود. همچنین ایرباس در بیانیه ای اعلام کرده که این قرارداد، خرید 118 هواپیمای جدید، آموزش خلبانان، عملیات فرودگاه و پشتیبانی از مدیریت ترافیک هوایی را شامل می شود. بر همین اساس به نظر می رسد که ایران می تواند اندک اندک به عنوان رقیبی برای شرکت های هواپیمایی حاشیه خلیج فارس و ترکیه مطرح شود که بخش قابل توجهی از برنامه های توسعه ای و درآمدی خود را بر مبنای ظرفیت های قابل توجه بازار ایران تدوین کرده بودند.
انصاری در این خصوص نیز گفت: «با رفع تحریم ها و ایجاد امکان دوباره سوخت گیری هواپیماهای ایرانی در فرودگاه های مسیر پروازیشان، دیگر مسافران ایرانی مجبور نیستند برای سفر از پروازهای ترکی و عربی استفاده کنند؛ پروازها مستقیم انجام خواهد شد و به همین خاطر زمان و هزینه سفرها با کاهش قابل توجهی همراه می شود.» وی توسعه زیر ساخت های فرودگاهی و خدماتی کشور را یکی دیگر از نتایج این نوسازی دانست و تصریح کرد: «افزایش تعداد هواپیماها، افزایش ایمنی، رشد تعداد پروازها و تقاضا برای سفرهای داخلی و خارجی، نیاز برای ارائه خدمات فرودگاهی و توسعه زیرساخت های مربوطه را بیشتر می کند که معتقدم به صورت همزمان و مرحله به مرحله شاهد توسعه در این بخش ها نیز خواهیم بود.»
افزایش هزینه مسافران ایرانی به خصوص در سفرهای خارجی و آمار بالای حوادث هوایی در پروازهای داخلی از جمله چالش های عمده صنعت هوایی و گردشگری کشور در سال های اخیر بود که اکنون، با برداشته شدن تحریم ها و آغاز دور تازه ای از روابط و مراودات سیاسی و تجاری ایران با دنیا، در آستانه حل شدن است.
هرچند باید تاکید کرد خرید هواپیما و تجهیزات تنها یکی اقدامات پرشوری است که باید در این حوزه صورت گیرد و آموزش کادر هوایی و مجهز شدن به دانش روز در زمینه ساخت هواپیما، تجهیزات و صنایع وابسته به آن، از دیگر مسائلی است که درصورت اقتصادی بودن، در بلندمدت باید به آن ورود کرد.
