آتشکده ساسانی سیاهگل مرمت می شود

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایلام از آغاز عملیات مرمت و سامان دهی آتشکده سیاهگل واقع در شهرستان ایوان خبر داد.

به گزارش «دنیای سفر»، «فرزاد شریفی» در گفت و گو با ایسنا، با اعلام این خبر اظهار کرد: پس از موافقت و تصویب اعضای شورای فنی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اعتباری به مبلغ ۲ میلیارد ریال از محل اعتبارات ملی، عملیات مرمت و حفاظت آتشکده سیاهگل واقع در شهرستان ایوان آغاز شد.

وی با بیان اینکه سیاهگل، آتشکده ای باستانی مربوط به دوره ساسانیان، در شهرستان ایوان در استان ایلام است، تصریح کرد: این بنا یکی از سالم ترین آتشکده های دوران قبل از اسلام در استان روی چهارپایه ساخته شده و دارای گنبدی یک جداره است و در سال ۱۳۷۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران با شماره ثبت ۲۷۹۳ به ثبت رسیده است.

آتشکده سیاهگل کجاست؟

سیاهگل، یا گاومیشان و یا گاه میشان آتشکده ای باستانی مربوط به دوره ساسانیان، واقع در شهرستان ایوان، روستای سرتنگ در استان ایلام است.

موقعیت آتشکده سیاهگل

این آتشکده در ۵ کیلومتری روستای سر تنگ سفلی و در ساحل رودخانه گنگیر قرار گرفته است.

مشخصات آتشکده سیاهگل

این بنای تاریخی دارای ایوانی مربع شکل به اندازه ۵x۵ متر و ارتفاع حدوداً ۱۰ متر می باشد. قطر دیوارهایش یک متر، دارای آتشدان و در قسمت فوقانی، سوراخ هایی وجود دارد که شاید برای خروج دود حاصل از سوخت باشد. اطراف این بنا به وسیله حیاطی محصور بوده ولی اکنون به علت عوامل طبیعی و غیرطبیعی تخریب شده است. این بنا از سنگ و ساروج و گچ ساخته شده است و نوع معماری آن مربوط به دوره ساسانی است.

آتشکده در ساحل جنوبی رودخانه «گنگیر» و با فاصله تقریباً ۷۰۰ متر از آن قرار گرفته است و در داخل دشتی کوچک قرار دارد که به احتمال زیاد در اطراف این آتشکده، منازل مسکونی زیادی وجود داشته است. زمین های حاصلخیز و آبرفتی اطراف آتشکده به احتمال زیاد وقف آن بوده است. این آتشکده دارای چهار دروازه به طرف چهار جهت اصلی می باشد و همانند آتشکده دوره ساسانی در شهرستان قصر شیرین است. در مقابل آتشکده مذکور و در داخل رودخانه «گنگیر»، سنگ بلندی وجود دارد که ارتفاع آن حدود ۱۲ متر و قطرش ۶ متر است. این صخره را مردم محلی «سان یری» می نامند. سنگ دیگری با ارتفاع کمتر در شرق آن واقع شده که در اثر عوامل فرسایش کج شده است.

تاریخچه و معماری بنا

این آتشکده اولین بار توسط یک باستان شناس بلژیکی بنام واندنبرگ شناسایی شد و بر اساس معماری بنا و سفالها و اشیاهای پیداشده قدمت این آتشکده به دوره ساسانی بازمی گردد. مصالحی که در این بنا استفاده شده از قلوه سنگهایی می باشد که به طور فراوان در این منطقه یافت شده و برای روی هم قرار دادن آنها از ملاط گچ استفاده کرده اند. نمونه های دیگری هم مانند این بنا که با این مصالح ساخته شده است را می توان درا ین منطقه پیدا کرد به عنوان مثال قلعه شمیران در ارتفاعات شمیران. یکی از ویژگی های اصلی این بنا و دالان طوافی که دور ان قرار دارد می توان گفت که این مکان یک مکان مذهبی است در واقع محلی که آتش را می پرستیدند.

وجود سفال های مختلف از جمله سفالهای چرخ ساز و دست ساز به رنگ های نخودی و قرمز و همین طور تکه های شیشه مربوط به این دوران قدمت این آتشکده را نمایان کرده است. همچنین وجود سفالهای دوره های بعدی نشان دهندهٔ این است که با وجود ورود اسلام اقوامی که دران این شهرستان سکونت داشتند همچنان به اعتقادات خود پایدار بوده اند و آتش را مورد پرستش خود قرار می دانند.

مصالح ساخت آتشکده سیاهگل

این آتشکده از مصالح زیر ساخته شده است:

• گچ
• قلوه سنگ های نتراشیده
• ملات

ثبت به عنوان اثر ملی

آتشکده سیاهگل در سال ۱۳۷۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران با شماره ثبت ۲۷۹۳ به ثبت رسیده است.