19 مارس 2024 - 09:50

روایت شهرها و محلات اولین گام در برندسازی گردشگری

21 نوامبر 2020 - 16:10 dsfr.ir/jk53t

روایت شهرها و محلات اولین گام در برندسازی گردشگری
دریافتی
روستای اورامانات جاذبه گردشگری بی نظیر در استان کردستان

رئیس کمیسیون سرمایه گذاری، کارآفرینی و گردشگری شورای شهر سنندج، هر یک از روستاها، شهرها و محلات استان کردستان را دارای روح و روایتی دانست و گفت: آگاهی به روایت شهرها و مکان ‌های گردشگری در جذب گردشگر و برندسازی استان کردستان موثر است.

رئیس کمیسیون سرمایه گذاری، کارآفرینی و گردشگری شورای شهر سنندج، هر یک از روستاها، شهرها و محلات استان کردستان را دارای روح و روایتی دانست و گفت: آگاهی به روایت شهرها و مکان ‌های گردشگری در جذب گردشگر و برندسازی استان کردستان موثر است.

ارسطو گویلی در وبینار "طبیعت ‌گردی و ظرفیت تحمل طبیعت ‌گردی" که با همکاری خبرگزاری ایسنا برگزار شد؛ اظهار کرد: در حال حاضر کشور ایران جزو 20 کشور برتر جهان به لحاظ تنوع زیستی است و به تبع آن استان کردستان با دارا بودن چهار فصل با عرض ‌های جغرافیایی بسیار کم از هم، جاذبه ‌های طبیعی بکری را فراهم کرده که می ‌توان در راستای جذب گردشگر و رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال از این طبیعت بکر و خدادای بهره برد.

وی عنوان کرد: امروزه در دنیا اکوتوریسم بالاترین سهم و بالاترین رشد را در صنعت گردشگری جهان به خود اختصاص داده و همین رشد فزاینده ‌ نشان از اهمیت آن دارد، اما متاسفانه در کشور ایران با آن که مطالعات بسیاری در حوزه اکوتوریسم صورت گرفته و در حال حاضر در وزرات میراث فرهنگی کمیته ملی تحت عنوان کمیته طبیعت گردی شکل گرفته و اهداف و چشم ‌اندازهای متعددی برای آن ترسیم شده است اما هنوز دخالت صحیح و بابرنامه ‌ای در حوزه طبیعت ‌گردی برای تبیین استانداردهای گردشگری و تحمل ظرفیت طبیعت گردی شهرها و استان ‌ها صورت نگرفته است.

گویلی افزود: ظرفیت تحمل طبیعت ‌گردی به معنی میزان حضور حداکثری گردشگران در مکانی فیزیکی بدون وارد کردن لطمه ‌ای به کیفیت زندگی میزبان با حفظ رضایت و کیفیت زندگی جامعه میزبان گفته می ‌شود و در اصل هدف از گردشگری پایدار ارتقاء کیفیت زندگی جامعه میزبان است.

به گفته وی، در بسیاری از استان ‌ها به ویژه استان ‌های شناخته شده و بیشتر گردشگرپذیر، تحقیقات بسیاری مبنی بر ظرفیت تحمل طبیعت گردی صورت گرفته که متاسفانه در استان کردستان تاکنون چنین اقدامی صورت نگرفته است.

گویلی با اشاره به اینکه حتی در نمایشگاه ‌های گردشگری نیز جای استان کردستان خالی است، بیان کرد: هرچند که عدم شناخت و معرفی استان کردستان سبب دست ‌نخوردن و بکر ماندن طبیعت استان شده و گردشگرانی که از جاهای مختلف وارد استان می ‌شوند از منابع طبیعی بکر و کمتردست خورده و فارغ از آلودگی استقبال می ‌کنند؛ اما کمبود مطالعات سبب عدم شناسایی میزان ظرفیت منابع گردشگری طبیعی و روستایی در استان کردستان شده است.

برندسازی خلاء بزرگ گردشگری کردستان

به گفته این مسئول، هریک از بخش ‌های استان کردستان اعم از روستاها، محلات، رودخانه ‌ها و ... دارای روایت و داستانی است و آگاهی به روایت شهرها و محلات استان امری اساسی و مهم است.

ارسطو گویلی با تاکید بر اینکه روح استان کردستان، روح عمیق فرهنگی-سیاسی است خاطرنشان کرد: هرچند که هریک از روستاها و بخش ‌های طبیعی استان اعم از جنگل ‌ها، رودها و روستاها روایت خاص خود را دارند اما متاسفانه در استان کردستان روایتی در خصوص مناطق گردشگری استان صورت نگرفته است.

وی بر این باور است که گرچه عدم روایت داستان و روح هر منطقه به خودی خود مزیت نیست اما همین امر سبب بکر ماندن مناطق و حفظ محیط زیست بدون داشتن هیچگونه برنامه ‌ریزی مشخصی شده است؛ اما حال وقت آن رسیده که با داشتن برنامه ‌ای مدون و ارائه روایت ‌های گوناگون شهرها و روستاها سعی در جذب گردشگر و معرفی و شناسایی استان کردستان داشته باشیم.

گویلی در ادامه سخنان خود بر تعریف درست از ظرفیت تحمل طبیعت تاکید و عنوان کرد: متاسفانه در تعریف ظریفیت تحمل طبیعت ‌گردی تنها بر اماکن هدف گردشگری و ظرفیت هتل ‌ها و اقامتگاه ‌ها بدون توجه به ظرفیت خود طبیعت تاکید داریم بدون در نظر گرفتن خود منطقه طبیعی گردشگری برای جلوگیری از تخریب، عدم آلودگی محیط، جلوگیری از آسیب رساندن به محیط طبیعی و رضایتمندی میزبانان.

وی اضافه کرد: میزبان تا زمانیکه نیاز اقتصادی نداشته باشد از توسعه پایدار گردشگری گریزان است بنابراین ضروری است در کنار توجه به اشتغالزایی مردم منطقه گردشگری نگاهی به تحمل ظرفیت طبیعت داشته باشیم.

هم ‌افزایی ادارات لازمه حفاظت از محیط زیست

رئیس کمیسیون سرمایه گذاری، کارآفرینی و گردشگری شورای شهر سنندج، تصریح کرد: گرچه میراث فرهنگی متولی تورهای گردشگری و طبیعت ‌گردی و قادر به وضع قوانین خاصی در این حوزه است اما فاقد نیروی اجرایی لازم برای برخورد با متخلفان و مخربان طبیعت است و این کار از دست اداره محیط زیست و منابع طبیعی استان برمی ‌آید، که متاسفانه در ایران ادارات به جای هم ‌افزایی با سازمان ‌های دیگر فقط و فقط در اهداف سازمانی خود غرق شده و توجهی به سایر سازمان ‌ها و ادرات دیگر ندارد.

روایت سازی روستاها و مناطق گردشگری گامی در راستای برندسازی استان

ارسطو گویلی در خصوص بحث برندسازی استان کردستان، اظهار کرد: می ‌توان با مستندسازی، ارائه روایت شهر، منطقه و روستا و با شناسایی داستان و نحوه ارائه آن و استفاده صحیح از بستر فضای مجازی در راستای معرفی استان و جذب گردشگر بهره برد.

گویلی ادامه داد: تفاهم ‌نامه ‌ای مابین استان کردستان، همدان و کرمانشاه تحت عنوان تفاهم نامه گردشگری زاگرس نشینان که شهرداری متولی آن است منعقد شده و اپلیکیشنی برای آن طراحی شده که مه اقامتگاه ‌ها، مکان ‌های گردشگری تاریخی و طبیعی در آن ارائه داده می ‌شود.

وی تاکید کرد: همین که در گردشگری استان کردستان بحث رزرو اقامتگاه ‌ها و تور مجازی ایجاد کنیم ظرفیت تحمل طبیعت نیز مشخص خواهد شد.

گویلی خاطرنشان کرد: ضروری است از سوی سازمان میراث فرهنگی و منابع طبیعی و محیط زیست یک سری مطالعات و اولویت ‌های تحقیقاتی به دانشجویان دانشگاه ‌ها ارائه شود تا دانشجویان بیشتر بر موضوع گردشگری طبیعی تمرکز کنند و اگر این مهم در کنار بستر مجازی تحقق یابد می توان به جذب گردشگر، رونق اقتصادی و گردشگری پایدار در استان دست یافت.

وی در پایان یادآور شد: از آنجایی که توسعە گردشگری پایدار به معنی افزایش کیفیت زندگی میزبان است چنانچه این هدف تحقق پیدا نکند توسعە پایدار ممکن نخواهد بود.

در ادامه مسئول کمیته طبیعت گردی و کارشناس طبیعت گردی اداره کل میراث فرهنگی و کردشگری استان گفت: امروزه بحث گردشگری و طبیعت ‌گردی در کشور به صورت خاص و ویژه ‌ای دنبال و آسیب ‌شناسی خاصی در این حوزه انجام شده است؛ اینکه ما به گردشگری چگونه نگاه می ‌کنیم و اولویت ‌های گردشگری در سایر استان ‌ها به چه نحوی است و آیا استان کردستان آن پتانسیل ‌ها را دارا است یا خیر؟

آوات مکاری با اشاره به اینکه استان کردستان، استانی فرهنگی-طبیعی است اظهار کرد: طی 10 سال اخیر طبیعت ‌گردی استان کردستان در لیست سبد گردشگری خانوار ایرانی قرار گرفته و از دورترین نقاط کشور نیز به استان کردستان سفر کرده ‌اند و یکی از دلایل این مسئله فرهنگی است که در طبیعت استان کردستان شکل گرفته است و همین موضوع فرهنگ و انگیزه ‌های زیادی را برای حضور و جذب گردشگران از سایر استان ‌های کشور بوجود آورده است؛ از جمله انگیزه خرید برای شهرهای مریوان و بانه، انگیزه فرهنگی طبیعی و طبیعت گردی.

اکوتوریسم گردشگری مسئولانه

وی عنوان کرد: در حوزه میراث فرهنگی به کسی گردشگر گفته می ‌شود که از طریق تورهای گردشگری وارد استان می ‌شود و قوانین گردشگری برای گردشگرانی تبیین شده که از طریق تور وارد استان می ‌شوند و کسی که به صورت فردی مسافرت می ‌کند از نظر میراث فرهنگی گردشگر نیست و یکی از دلایلی که سبب مطرح شدن ظرفیت ‌های تحمل طبیعت در استان شده است همین مسافرت ‌های خارج از تور است.

مکاری افزود: امروزه بحث جدیدی تحت عنوان اکوتوریسم یا گردشگری مسئولانه شکل گرفته که بخشی از طبیعت ‌گردی است و حفاظت از محیط زیست، حفاظت از فرهنگ و توسعه پایدار را شامل می ‌شود و آموزش رکن اصلی آن و از طریق جامعه میزبان به مهمان منتقل می ‌شود.

وی در خصوص انواع گردشگری در طبیعت گفت: انواع گردشگری که ما در طبیعت گردی با آن سروکار داریم اعم از غار، دامنە نوردی، رافتینگ، صخره ‌نوردی، گردشگری آبی و ... است که برای انواع مختلف گردشگری بحث تحمل ظرفیت مکان و طبیعت مطرح است؛ اینکه یک مقصد گردشگری در یک زمان معین پذیرای چه تعداد گردشگر خواهد بود و این ظرفیت باید به گونه ‌ای شناسایی شود که هم به محیط زیست آسیبی وارد نشود و هم رضایت مهمان و میزبان را در پی داشته باشد زیرا عدم توجه به ظرفیت تحمل مقصد گردشگری سبب نارضایتی مردم بومی آن منطقه و گردشگران خواهد شد.

مکاری با اشاره به اینکه در اکثر کشورها سازمان محیط زیست متولی امر طبیعت ‌گردی است بیان کرد: جالب است بدانید که در ایران علاوه بر اینکه سازمان محیط زیست متولی امر طبیعت ‌گردی نیست بلکه خود عاملی بازدارنده در این حوزه است.

به گفته این مسئول، خود ظرفیت تحمل طبیعت نیز بر اساس زیست ‌محیطی، خدماتی، روانی و اقتصادی تقسیم ‌بندی می ‌شود و چنانچه گردشگری از طریق تور وارد استان شود جامعه هدف مشخص و به افراد آموزش داده می ‌شود و بالعکس اگر گردشگر به صورت انفرادی وارد استان شود تابع شرایط خاص خود می ‌باشد.

وی با اشاره به اینکه بعد از انقلاب 1357 کردستان آخرین استانی بوده است که گردشگری در آن تعریف شده است افزود: در آن زمان بیش از دو آژانس مسافری در استان وجود نداشت اما امروزه حدود 50 شرکت و دفتر خدمات مسافری در استان دایر است که از این تعداد 5 آژانس در حوزه طبیعت ‌گردی مشغول به کار و اکثر آن ‌ها در سطح کشور مطرح و در حوزه طبیعت ‌گردی حرف اول را می ‌زنند و همین امر می ‌تواند در شناسایی و معرفی استان کردستان و جذب گردشگر موثر باشد.

آوات مکاری تصریح کرد: تورهای طبیعت ‌گردی که وارد طبیعت می ‌شوند به صورت سبک، متوسط و سنگین هستند و همچنین نوعی از طبیعت ‌گردی به تفریحات آخر هفته مردم بومی منطقە اختصاص دارد که در طبیعت رها می ‌شوند و زمانی که رها می ‌شوند بحث ظرفیت تحمل طبیعت مطرح می ‌شود.

وی در خصوص تورهای آفرود و سافاری عنوان کرد: تورهای آفرود یا بیراهه نوردی به واسطه ایجاد تغییر و دستکاری در خودروها عملا عملکرد صحیحی در بستر طبیعت ندارند اما تور سافاری به تورهایی گفته می ‌شود که تحت مدیریت تورلیدر در دل طبیعت قرار می ‌گیرند بدون اینکه در خودروهای خود تغییری ایجاد کنند.

کردستان پیشرو در حوزه گردشگری طبیعی

مکاری با تاکید بر اینکه در حوزه گردشگری روستایی استان کردستان جایگاه رده بالایی را در کشور به خود اختصاص داده، اضافه کرد: دلیل آن فرهنگ خاص مردم منطقه است همانگونه که همواره گفته می ‌شود که فرهنگ یک منطقه از طبیعت آن منطقه الهام می ‌گیرد اما در استان کردستان با سایر استان ‌ها این تفاوت وجود دارد که خود مردم منطقه بر طبیعت اثر می ‌گذارند و اگر بر همین تفاوت ‌ها و ویژگی ‌های منحصر به فرد استان کردستان تاکید و توجه داشته باشیم شاهد اتفاقات خوبی در حوزه گردشگری خواهیم بود.

وی تصریح کرد: از آنجایی که استان کردستان فاقد زیرساخت ‌های مناسب گردشگری است و طبیعت ‌گردی نیازمند زیرساخت نیست به همین دلیل استان کردستان در بحث اکوتوریسم جزو استان ‌های اول در کشور محسوب می ‌شود.

استان کردستان جزو 3 استان اول در بحث رافتینگ

مسئول کمیته طبیعت گردی و کارشناس طبیعت ‌گردی استان کردستان بیان کرد: استان کردستان دارای ۲٨رودخانە دائمی است که کناره بسیاری از این رودخانه ‌ها محل اصلی تفرج گردشگری است و در بسیاری از مواقع سبب معرفی استان و جذب گردشگر شده است.

آوات مکاری در خصوص قایق ‌رانی در آب ‌های خروشان استان عنوان کرد: طی دو سال گذشتە برای اولین بار در استان بحث رافتینگ به صورت آزمایشی اجرا شد و استان کردستان جزو 3 استانی است که رافتینگ در آن ‌ اجرا خواهد شد.

وی ادامه داد: توافق ‌نامەای در سطح وزارت با سازمان آب مبنی بر ساخت و ساز و تاسیسات آبی در کنارە سدها منعقد شده کە اجرایی شدن آن بستگی به مجوزی دارد که بخش خصوصی از سازمان آب دریافت کرده است.

استان کردستان در حال برندسازی

مکاری در خصوص اجرایی کردن برند سازی گردشگری استان کردستان گفت: برندینگ سازی نیازمند داشتن شعار خاص گردشگری متناسب با استان و لوگوی خاصی در حوزه برندینگ سازی استان است.

وی در پایان در خصوص آسیب ‌پذیری بخش گردشگری در عصر کرونا خاطرنشان کرد: به صراحت می ‌توان گفت که گردشگری در استان کردستان اولویت محسوب نمی ‌شود و زمانیکه این اتفاق رخ دهد بخش خصوصی آسیب ‌پذیرتر خواهد شد.

1