28 مارس 2024 - 13:38

چگونه تعطیلات متمرکز به کاهش کیفیت در سفرهای داخلی می انجامد؟

26 فوریه 2017 - 15:00 dsfr.ir/d205h

چگونه تعطیلات متمرکز به کاهش کیفیت در سفرهای داخلی می انجامد؟
efenditravel.com
جزیره آک دامار و کلیسای تاریخی

مراجعان به #آژانس ها بیشتر به دنبال دریافت خدمات کم هزینه تر هستند و عملا افراد ترجیح می دهند خود برنامه سفرشان را #مدیریت کنند.

سال 95 در حالی به پایان خود نزدیک می شود که هنوز آمار دقیقی از تعداد گردشگران و دیگر جزئیات مربوط به سفرهای داخلی در دست نیست. با این همه، براساس نتایج یک نظرسنجی بیش از نیمی از فعالان گردشگری بر این باورند که سفرهاى داخلى در سال پیش رو، رشد خواهد داشت.

طبق گزارش گروه مديريت ایده های گردشگری که نتیجه احصای نظرات 1221 فعال گردشگری است، استان هاى خراسان رضوى، مازندران، اصفهان و فارس به عنوان مهم ترین مقاصد سفر داخلى ايرانيان عنوان شده اند؛ استان هايى كه همواره بيش ترين سهم را در تعداد گردشگران داخلى و بعضا خارجى دارند. در همین حال، روند سفر گردشگران ایرانی به خارج از کشور چندان روشن نیست؛ عاملی که همواره در تحلیل سیر تغییرات گردشگری داخلی مورد توجه قرار می گیرد.

در همین راستا، مدیرعامل یکی از آژانس های خدمات مسافرتی در پیش بینی جریان های مورد انتظار حاکم بر گردشگری داخلی سال 96 به خبرنگار ما می گوید: «بررسی تقاضای خانواده ها در روزهای منتهی به سال جدید، تا حد زیادی مبین روند سال 96 خواهد بود.» ناصر امینیان می افزاید: «مراجعان به آژانس ها بیشتر به دنبال دریافت خدمات کم هزینه تر هستند و عملا افراد ترجیح می دهند خود برنامه سفرشان را مدیریت کنند.» به گفته او، تقاضای کمتر برای سفر با تور اما در جهت تغییرات جهانی نیست؛ تغییراتی که در نتیجه آن، سفر با تور متقاضیان کمتری داشته و گردشگران با استفاده از خدمات آنلاین و به کارگیری امکاناتی که تکنولوژی های جدید در اختیارشان قرار می دهند، به برنامه ریزی شخصی برای سفرهای خود می پردازند.

این فعال گردشگری، رشد نامتوازن درآمد خانوارها و نرخ خدمات گردشگری را دلیل اصلی کاهش قدرت خرید کالاهای این صنعت عنوان و اظهار می کند: «عامل اقتصادی مهم ترین عامل در تعیین میزان تقاضا برای سفر است؛ از این رو چگونه می توان با در نظر داشتن حداقل میزان دریافتی حقوق مصوب دولت، انتظار داشت که برای مثال یک خانواده چهارنفره، امکان سفر به کیش را داشته باشد؟ آن هم سفری که قیمت تور آن در ایام نوروز و مقارن با زمان اوج تقاضا برای سفرهای داخلی، یک میلیون و 200 هزار تومان برای هر نفر تخمین زده می شود.»

پیامدهای تراکم تقاضای گردشگری

تعطیلات نوروز و روزهای پایانی تابستان، دو دوره زمانی در هر سال است که کشور با انبوه تقاضا برای سفرهای داخلی روبه رو می شود. ترافیک جاده ای به ویژه در محورهای مواصلاتی منتهی به مقاصد سنتی، آمار بالای تصادفات جاده ای که براساس گزارش ها به عدد 16 هزار نفر در سال جاری رسیده است و همچنین تخریب محیط زیست و به تبع همه اینها، افت کیفیت سفر، همگی از جمله پیامدهای تراکم تقاضا در زمان های خاصی از سال است که اگر چه آمار جابه جایی گردشگران را در سطح داخلی به صورت چشمگیری افزایش می دهد، اما از سوی کارشناسان به سونامی تشبیه می شود. دو سونامی فصلی که عملا با مفاهیم توسعه پایدار و نیز توسعه گردشگری پایدار همخوانی نداشته و تنها روایتگر رشدی برنامه ریزی نشده و غیرسازنده است.

امینیان در این باره نیز توضیح می دهد: «نهادهای متولی اوقات فراغت در تمامی این سال ها نتوانسته اند برنامه ریزی هدفمند و ساختاریافته ای برای مدیریت تعطیلات و ساعاتی که افراد از کار روزانه فارغ می شوند ارائه دهند که یکی از نتایج آن رشد بی ضابطه سفرها در تعطیلات به هم پیوسته بوده است.» این استاد دانشگاه همچنین اضافه می کند: «مسوولان امر در حالی تنها برای 2 هفته از سال که تحت عنوان تعطیلات نوروزی از آن نام برده می شود برنامه ریزی می کنند که برای 50 هفته دیگر سال عملا تدبیری اندیشیده نشده.»

به گفته او، بهینه کردن تعطیلات در سطح کلان، مهم ترین اصلی است که می تواند به دائمی شدن گردشگری در کشور منجر شود. امینیان تصریح می کند: «جمع شدن تعطیلات در یک بازه زمانی و فراهم نبودن امکان سفر در دیگر ماه های سال، افزایش نجومی قیمت خدمات گردشگری در این دوره دو هفته ای را سبب شده و از این رو بهره مندی اقشار کم درآمدتر جامعه را از سفرهای با کیفیت کاهش می دهد؛ هرچند شلوغی و ازدحام در مقاصد معمول نوروزی، عملا به کاهش کیفیت سفر برای همگان خواهد انجامید.»

او در ادامه خاطرنشان می کند: «در حالی که در تعطیلات نوروز و نیز روزهای پایانی شهریورماه با سیل تقاضا برای سفرهای داخلی رو به رو هستیم، در دیگر ایام سال به دلیل نبود امکان سفر در نتیجه عدم توزیع متوازن تعطیلات در تقویم، با رکود صنایع وابسته به گردشگری روبه رو هستیم.» به گفته این کارشناس، در چنین شرایطی نمی توان به رشد پایدار صنعت گردشگری در کشور امیدوار بود؛ اگرچه در مقاطع کوتاهی شاهد رونقی انفجاری در این عرصه باشیم. اما امینیان، خلأ آموزشی را یکی دیگر از دلایل پایین بودن کیفیت سفرهای داخلی در کشور می داند و در این خصوص نیز بیان می کند: «با وجود اینکه تعطیلات به صورتی غیرکارآمد در تقویم تعریف شده اند، در صورت ارائه آموزش های کافی و فرهنگ سازی می توان تا حدی به توزیع سفرها در طول سال و به تبع آن گسترش فرهنگ سفر به عنوان یک عادت رفتاری کمک کرد؛ اینکه مردم به برنامه ریزی برای سفر در دیگر ماه های سال فکر کنند و بدانند که در ایامی غیر از نوروز، می توانند خدمات با کیفیت را با قیمتی بسیار کمتر دریافت کنند، از تراکم سفرها در عید نوروز کاسته خواهد شد.» او اما اضافه می کند: «این مهم البته نیازمند فراهم بودن امکان برنامه ریزی های بلندمدت تر در کشور است؛ از جمله امکان خرید بلیت وسایل حمل و نقل عمومی از ماه ها قبل تر از موعد سفر و نه تنها یک ماه قبل از آن.»

اگرچه آمارها از رشد گردشگری داخلی در کشور خبر می دهند اما در واقع باید گفت که این اعداد و ارقام نمی توانند بیانگر توسعه این صنعت در ابعاد داخلی آن باشند و آن چنان که کارشناسان امر تاکید می کنند، ورود گردشگری به عنوان یکی از کالاهای روزمره در زندگی افراد، می تواند نشانگر وجود این صنعت در مقیاس داخلی آن باشد؛ امری که با توزیع تعطیلات در طول سال و همچنین فراهم بودن خدمات گردشگری با کیفیت و متناسب با توان مالی همه دهک های جامعه امکان پذیر است.

« دنیای سفر » این نوشته را از « روزنامه دنیای اقتصاد » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.

دیدگاه ها

  • چک هتل 26 فوریه 2017 - 16:38

    سلام .ممنون مطلب خوبی بود . موفق باشید

1