این دیگر #چالش بر سر #هویت نیست، پرسش وجود است. این که ما در دهه ی دیگر وجود داریم یا نه؟
1. دیروز غلظت گرد و غبار در اهواز به بیش از 66 برابر حد مجاز رسید. این که می گوییم بیش از 66 برابر به معنای آن است که گرد و غبار احتمالا خیلی بالاتر از این مقدار بوده اما دستگاه ها توان سنجش بیش از این مقدار را ندارند. مسئولان مربوطه هم لطف کردند و گفتند که منبع گرد و غبار کاملا محلی است. این یک فاجعه ی بشری است. باور کنید یک فاجعه ی بشری بزرگ که برخی از رفیقان در به وجود آمدن آن دست داشته اند. فاجعه ای که همه ی ما را با خود خواهد برد.
2. میزان دبی آب شش رودخانه ی خوزستان در بهترین حالت 30 میلیارد متر مکعب در سال است (کارون 14 میلیارد متر مکعب، کرخه 6 میلیارد متر مکعب، مارون 5 میلیارد متر مکعب، زهر و جراحی مجموعا 5 میلیارد متر مکعب). این حجم آب هم تشنگی آدمیان را بر طرف می کرد و هم طبیعت را آرام و زنده نگه می داشت. طبیعتی که هور و نخل و چیزهایی از این دست علایم حیاتی آن بود. اما از این دبی چه مقدار باقی مانده است؟
3. به این اعداد نگاه کنید:
سد گتوند 5 میلیارد متر مکعب (عملیات اجرایی در آغاز 76)
سد کرخه با توان ذخیره ی 7 میلیاردمتر مکعب (عملیات اجرایی 1370)
سدکارون 3 باحجم مخزن 3 میلیارد متر مکعب (عملیات اجرایی در 1373)
سد چم شیر (بر رودخانه جراحی) با حجم مخزن 2 میلیارد و 800 میلیون متر (1374)
سد خرسان باحجم مخزن 1 میلیارد و 200 میلیون متر مکعب (1374)
سد بختیاری با حجم مخزن 5 میلیارد و 200 میلیون (1371)
سد کارون 4 با حجم مخزن 2 میلیارد و 400 میلیون متر مکعب (1374)
سد کارون 2 با حجم مخزن 2 میلیارد و 600 میلیون متر مکعب (1370)
سد مارون با حجم مخزن 1 میلیارد و 200 میلیون متر مکعب (1368)
4. مجموع توان ذخیره ی این سدها که بر روی رودخانه های خوزستان ساخته شده است 31 میلیارد متر مکعب است. همه ی این سدها هم در بازه ی زمانی 1368 تا 1376 ساخته شده اند یا روند ساخت آن ها آغاز شده است. یعنی در دوران ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی. در دورانی که سدسازی در دنیا رو به افول گذاشته بود. تازه این ها سدهای بزرگ این دوران هستند. در دوران رفسنجانی 672 سد در ایران احداث شد. تنها در زمان دولت اصلاحات بود که این موج فروکش کرد. اما دیگر دیر شده بود.
5. با این حجم از سد سازی دیگر چه چیزی از آب باقی خواهد ماند؟ این یک ضربه ی بزرگ به طبیعت بود. نتیجه چه می تواند باشد جز بدل شدن خوزستان به برهوت؟ جز موجی بر موجی از غبار. جز تباه شدن یک اقلیم. می دانید حجم آبی که سالانه پشت سدها تبخیر می شود و از دست می رود چقدر است؟ 6 الی 7 میلیارد متر مکعب. شاید باورتان نشود ولی فقط همین مقدار کفایت می کند برای مصرف آب شرب سالانه 100 میلیون نفر.
6. این دیگر چالش بر سر هویت نیست، پرسش وجود است. اینکه ما در دهه ی دیگر وجود داریم یا نه؟ در زمانه ای که دعوا بر سر این است که آیا چهره ی هاشمی رفسنجانی بعد از درگذشت خندان بود یا کبود شاید کمتر کسی است که به این بیاندیشد که او عطش سدسازی داشت و دوست داشت که دیگران به نام "سردار سدسازی" بنامندش.
پی نوشت: این یک مرثیه ی خشم آلود است.
