29 مارس 2024 - 10:10

«ویلای نمازی» با خروج از ثبت تخریب می شود؟

15 دسامبر 2016 - 11:40 dsfr.ir/nk1ls

«ویلای نمازی» با خروج از ثبت تخریب می شود؟
خبرگزاری ایسنا
ویلای نمازی یکی از آثار معمار مشهور ایتالیایی در دوران مدرنیسم ایران است.

ویلای #نمازی همانند حریم کاخ جهانی #گلستان برای ما مهم و ارزشمند است و حساسیت جامعه #معماری جهان بر روی این موضوع بسیار بالاست.

"رئیس کمیته میراث فرهنگی شورای شهر تهران"

به گزارش خبرگزاری ایسنا، ویلای «نمازی» در نیاوران، بیش از دو سال پیش تا امروز با خطر تخریب رو به روست، بنایی تاریخی که معمار ایتالیایی اش آن را در دوره پهلوی دوم و در سال 1339 به سفارش نمازی، بازرگان ثروتمند وقت ساخت و در 22 آبان 1386 به شماره 20154 و با رضایت مالک بنا «حاج احمد ابریشمچی» در خیابان نیاوران، خیابان عمار در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید و از دو سال پیش مالکان اش برای خروج از ثبت و در نهایت ساخت برج های آسمان خراش برای تبدیل آن به هتل تلاش می کنند.

اقدام رئیس اسبق باعث شد در جلسات دادگاه «نمازی» نتوانیم موفق عمل کنیم

سپیده سیروس نیا، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران در این زمینه گفت: اداره کل میراث فرهنگی استان تهران مکاتبات زیادی برای جلوگیریِ خروج از ثبت «ویلای نمازی» انجام داد، اما متاسفانه تا کنون در این زمینه موفق نبوده ایم، چون در دوره ی مدیریت اسبق میراث فرهنگی استان تهران اتفاقی رخ داد که باعث شد در مدیریت های بعدی نیز کارشناسان میراث فرهنگی تهران در جلساتِ دفاع از این بنای تاریخی، موفق نباشند.

او تاکید کرد: اتفاق خروج از ثبت این بنای تاریخی، هیچ چیز از ارزش های این عمارت تاریخی کم نمی کند، با توجه به عناصر معماری ارزشمند این بنا، مالک همچنان اجازه ی تخریب نخواهد داشت، چون در صورت ارائه هر نوع درخواست تخریب و نوسازی، شهرداری موظف به استعلام از میراث فرهنگی است.

نباید قصور گذشتگان آثار تاریخی را به خطر بیندازد

فرهاد نظری، مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی نیز در این زمینه تاکید می کند: نباید قصور و کم دقتی گذشته باعث به خطر افتادن آثار تاریخی شود، ویلای نمازی جزء نمونه های منحصربفرد معاصر در کشور است.

اما در حال حاضر می توان به یک چیز امید داشت و آن این که نه تنها مجوز موافقت اصولی که مدیر اسبق میراث فرهنگی تهران در آن زمان صادر کرده بود به دلیل داشتن اعتبار یک ساله، امروز نامعتبر است، بلکه مجوزهای شهرداری برای تخریب و نوسازی نیز دو ساله هستند، بنابراین این مجوز نیز برای ویلای تاریخی نمازی اعتبار خود را از دست داده است.

دستگاه های متولی درباره «ویلای نمازی» بررسی می کنند

دو روز قبل (دوشنبه 22 آذرماه) نیز بحث خروج از ثبت «ویلای نمازی» خارج از دستور در شورای عالی معماری و شهرسازی مطرح شد.

محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز که در این جلسه حضور داشت درباره ی صحبت های مطرح شده در زمینه ی «ویلای نمازی» می گوید: تاکید شد که وزارت راه و شهرسازی، میراث فرهنگی و شهرداری برای نجات این خانه تلاش کنند و هر دستگاه از منظر خود، هر کمکی که می تواند در ابعاد مختلف مانند مصالحه با مالک یا تملک برای این بنای تاریخی انجام دهد. از سوی دیگر قرار شد سازمان میراث فرهنگی و گردشگری راه های قانونی برای نجات ویلای نمازی یا گرفتن زمین معوض یا رضایت مالک را بررسی کند.

نگذارید «ویلای نمازی» به سرنوشت «خانه توران» دچار شود

همچنین احمد حکیمی پور، رئیس کمیته میراث فرهنگی شورای شهر تهران با مطرح شدن وضعیت امروزی «ویلای نمازی» در نامه ای به پشمچی زاده، معاون معماری و شهرسازی شهرداری تهران، از او خواسته «از هر نوع اقدام در زمینه ویلای نمازی که باعث تکرار تجربه تلخ «خانه توران» شود، خودداری کند.»

او همچنین خواسته است که «تا تعیین و تکلیف شدن از سوی شهرداری منطقه یک به مالک اخطار داده شود تا از هر نوع اقدامی درا ین اثر خودداری شود و حتی المقدور شهربان ها از این مجموعه به صورت مرتب بازدید داشه باشند تا ملک یک شبه اقدام به تخریب نکند تا وضعیت حقوقی این بنا مشخص شود.»

اظهارنظرها درباره «ویلای نمازی» و خروج از ثبت ملی آن

حکیمی پور، چند روز قبل نیز با انتقاد از رفتار دوگانه شهرداری تهران در برخورد با بناهای تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور در این زمینه گفت: «شهرداری تهران از طرفی اقداماتی در جهت حفظ میراث فرهنگی و زیست محیطی شهر انجام می دهد و خانه باغ اتحادیه را در لاله زار خریداری و احیا می کند؛ ولی از طرفی شاهد نقش درست و مناسب شهرداری بنابر ماموریت هایی که برای حفظ اصالت شهر تهران دارد نیستیم که نمونه آن همین ماجرای ویلای نمازی یا ویلای پناهی هست که شهرداری بسیار قبل از این می توانست با رویکرد حفظ خانه باغ ها علاوه بر افزودن به فضای فرهنگی و گردشگری شهر به حفظ تاریخ و اصالت تهران نیز بپردازد.»

وی ادامه داد: «ویلای نمازی همانند حریم کاخ جهانی گلستان برای ما مهم و ارزشمند است و حساسیت جامعه معماری جهان و خصوصا ایران بر روی این موضوع بسیار بالاست و ما نباید بگذاریم اتفاقاتی که در موضوع خانه توران رخ داد، در این بنا تکرار شود.»

عضو شورای اسلامی شهر تهران گفت: «این بنای 8000 متری در کنار تاریخی و حائز اهمیت بودن از نظر معماری، باغ محسوب می شود که در کنار اثر تاریخی و زیست محیطی خانه باغ رهنما قرار دارد که این دو مجموعه در کنار همدیگر باعث تلطیف هوای آن منطقه می شود و با تخریب این باغ و ساخت یک هتل 20 طبقه، علاوه بر اینکه به منویات مقام معظم رهبری در رابطه با حفظ باغات و میراث فرهنگی جامعه عمل نپوشانده ایم، بلکه هم شریان زیست محیطی منطقه را نابود کرده و هم به بار ترافیکی خیابان نیاوران افزوده ایم.»

وی بیان کرد: «شورای عالی معماری و شهرسازی باید به موضوع خروج از ثبت ویلای نمازی ورود پیدا کند زیرا مجوز صادرشده یک تخلف فاحش ادرای است که در دولت قبل رخ داده و در تناقض با مصوبات این شورا مبنی بر حفظ معماری اسلامی - ایرانی پایتخت است. از طرفی ما در شورای شهر نیز این موضوع را پیگر خواهیم بود که چطور طرح تفصیلی و کمیسیون ماده 5 اجازه ساخت این بنای 20 طبقه را در یک باغ داده است تا موضوع خانه توران تکرار نشود و این اثر تاریخی و زیست محیطی تخریب نشود.»

از سوی دیگر جالب است که محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری؛ درباره ی امکان تملک این بنای تاریخی توسط میراث فرهنگی به رسانه ها گفته است؛ «این بنا در روند قانونی از ثبت میراث فرهنگی خارج شده، بنابراین تنها راه آن است که شهرداری این خانه را تملک کند یا به جای آن ملک دیگری را به مالکان اختصاص دهد.»

همچنین کیانوش تکلو، مسئول امور حقوقی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران اعلام کرده است؛ «این خانه از ثبت ملی خارج شده است و دیوان عدالت اداری در دو مرحله بدوی و تجدیدنظر رای به خروج این بنا از فهرست آثار ملی داده است.»

او تاکید کرده بود؛ «البته ما قوانین دیگری داریم که بر اساس آن می توانیم؛ آثار واجد ارزش را علی رغم اینکه ثبت هم نباشند، تحت حمایت و نظارت قرار دهیم، در واقع ما در دو جبهه از آثار حمایت و حفاظت می کنیم؛ اول آثار واجد ارزش، مطابق اساسنامه و قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی و آثار ثبت شده مطابق قانون مربوط به حفظ آثار ملی؛ بنابراین اگر اثری از فهرست آثار ملی خارج شود، هنوز واجد ارزش بودن آن پا برجاست و ما می توانیم؛ نظارت خود را بر حفظ اثر داشته باشیم، البته باید ببینیم دیوان عدالت اداری نیز چه میزان با این نظر موافق است.»

1