28 مارس 2024 - 22:16

خرید هواپیماهای بوئینگ و ایرباس به در بسته خورد

21 نوامبر 2016 - 17:30 dsfr.ir/dz6qo

خرید هواپیماهای بوئینگ و ایرباس به در بسته خورد
airlinereporter.com
سه مدل ایرباس A330 و A350 و A380 خریداری شده توسط ایران

فروش هواپیما به ایران در یک سال گذشته آنقدر پیچ و تاب خورد تا در نهایت مجلس نمایندگان آمریکا روز پنج شنبه طرحی را به تصویب رساند که به موجب آن، فروش هواپیماهای مسافربری به ایران ممنوع می شود.

وزارت خزانه داری آمریکا از صدور مجوزهای مورد نیاز بانک های آمریکایی برای تأمین مالی فروش هواپیمای مسافربری به ایران منع می شود. بررسی عملکرد وزارت خزانه داری آمریکا در طول یک سال گذشته این اعتقاد را تقویت می کند که آمریکا تحت هیچ شرایطی حاضر به تن دادن به مفاد برجام در راستای برداشته شدن تحریم ها علیه ایران نیست.

بیست و سوم تیر ماه سال قبل بود که خبر توافق هسته ای به عنوان یک دستاورد بزرگ برای کشور از سوی مقامات دولتی مطرح شد؛ در آن زمان قرار شد بلافاصله بعد از اجرایی شدن برجام، ایران هواپیماهای خود را نوسازی کرده و همچنین هواپیماهای جدید خریداری کند.

چند ماه بعد و درست تنها چند روز بعد از اجرایی شدن برجام هیئتی از ایران به فرانسه رفت تا هواپیماهای فرانسوی را در سبد خرید خود جا داده و به ایران بیاید؛ خبر ورود 118 فروند هواپیمای ایرباس به کشور تا حدی جنجال به پا کرد که روحانی در نشستی ورود این تعداد ایرباس به کشور را یکی از بزرگ ترین دستاوردها و حاصل گشایش برجام معرفی کرد.

نهم بهمن ماه سال گذشته بود که قرارداد خرید 118 فروند هواپیمای ایرباس بین شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران و ایرباس فرانسه امضا شد. عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در حاشیه این قرارداد با اشاره به مذاکرات فشرده با مدیران ایرباس و توافق با آن ها گفت: در سال جاری 8 فروند هواپیمای ایرباس به ناوگان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) اضافه می شود.

حدود یک سال از انعقاد قرارداد با فرانسوی ها گذشته اما هنوز خبری از ورود هواپیماهای ایرباس به ایران نیست؛ برخی از کارشناسان میزان هزینه های اولیه را علت اصلی تأخیر در ورود این هواپیماها به کشور می دانند اما از آنجایی که خرید این هواپیماها به صورت اجاره به شرط تملیک است که کشورمان متعهد می شود در مدت ده سال پول هواپیماها را پرداخت کند، به نظر می رسد این موضوع دلیل اصلی تأخیر در تحویل ایرباس ها نیست.

یکی از نکاتی که باید توجه داشت این است که رفع تحریم های هواپیمایی کشور منوط به شرایطی بود که آمریکا برای شرکت های سازنده هواپیما قرار داده بود؛ به این صورت که شرکت های سازنده هواپیما که درصدی از سهام آنها متعلق به آمریکا باشد بدون اجازه آمریکا اجازه مذاکره با ایران را ندارند.

طبق ماده 22 برجام که شامل رفع تحریم های هواپیمایی علیه ایران است به صراحت بیان شده که شرکت های آمریکایی حق ارتباط تجاری مستقیم با ایران را ندارند و این ارتباط تنها در قالب اشخاص غیر آمریکایی و تحت کنترل شرکت های آمریکایی مجاز است.

آمریکا اگرچه اجازه ضمنی به مذاکره با ایران را به ایرباس داده است اما همچنان فرانسوی ها منتظر دریافت OFAC LICENSE از سوی آمریکا برای فروش هواپیما به ایران بودند قطعا برای آمریکا قابل قبول نبود که در برابر قراردادی با بیش از 20 میلیارد دلار از سوی فرانسه با ایران سکوت کند و اجازه بدهد سبد خرید ایران در اروپا و با ایرباس های فرانسوی بسته شود از همین رو از صدور OFAC LICENSE جلوگیری کرد.

در ادامه این جریان و برخلاف اجازه ضمنی اوباما به بوئینگ برای انعقاد قرارداد، ایرباس با کارشکنی های وزارت خزانه داری آمریکا مواجه شد و از همین رو مسئولین ایرانی برای جلب نظر آمریکا برای فروش ایرباس به ایران، مجبور شدند تا نظر بوئینگ را هم در این ارتباط جلب کنند.

بعد از بروز مشکلات خرید ایرباس، هیاتی از شرکت هواپیما سازی بوئینگ برای بررسی راهکارهای همکاری این شرکت با ایرلاین های ایرانی و هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران به تهران سفر کرد تا شاید گره خرید ایرباس باز شود و ایران بتواند در کنار خرید از بوئینگ تعدادی هم ایرباس تحویل بگیرد.

تحلیل های غلط مسئولین در امر خرید هواپیما در کشور باعث شد تا ایرباس ها بعد از گذشت یک سال وارد کشور نشوند؛ بوئینگ هم که دستش زیر سنگ وزارت خزانه داری آمریکا مانده بود نتوانست حتی یک فروند هواپیما به ایران بفروشد.

فروش هواپیما به ایران در یک سال گذشته آنقدر پیچ و تاب خورد تا در نهایت مجلس نمایندگان آمریکا روز پنج شنبه طرحی را به تصویب رساند که به موجب آن، فروش هواپیماهای مسافربری به ایران ممنوع می شود.

طبق این طرح، وزارت خزانه داری آمریکا از صدور مجوزهای مورد نیاز بانکهای آمریکایی برای تأمین مالی فروش هواپیمای مسافربری به ایران منع می شود. هرچند برخی معتقد هستند تا تصویب نهایی این طرح مسیر زیادی مانده است اما بررسی عملکرد وزارت خزانه داری آمریکا و همچنین شرکت های بوئینگ و ایرباس در طول یک سال گذشته این اعتقاد را تقویت می کند که آمریکا تحت هیچ شرایطی حاضر به تن دادن به مفاد برجام در راستای برداشته شدن تحریم ها علیه ایران را ندارد.

« دنیای سفر » این نوشته را از « سايت خبری راه دانا » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
1