29 مارس 2024 - 10:21

اظهارات متناقض درباره جمجمه کشف شده در تهران

16 نوامبر 2016 - 12:00 dsfr.ir/od4bp

اظهارات متناقض درباره جمجمه کشف شده در تهران
نامشخص
کشف اسکلت در تهران

باستان شناس اداره کل میراث فرهنگی استان تهران می گوید، جمجمه کشف شده در مکان اصلیِ کشف دفن شده، اما باستان شناس پژوهشکده باستان شناسی معتقد است، قطعاتِ جمجمه مکشوفه و دیگر عناصر آن، در پژوهشکده باستان شناسی است.

به گزارش خبرگزاری ایسنا، حدود 10 روز پیش به دنبال انجام فعالیت های عمرانی شرکت آب و فاضلاب در خیابان صفی علیشاه تهران، قطعاتی از یک جمجمه و چند تکه سفال به دست آمد؛ اثری که باستان شناسان میراث تهران معتقد بودند احتمالا متعلق به عصر آهن 1 یا 2 است.

این در حالی است که پژوهشکده باستان شناسی قدمت آن را بسیار کمتر از آن چه باستان شناسان میراث تهران احتمال می دادند تخمین می زند.

سیامک سرلک، کارشناس باستان شناس پژوهشکده باستان شناسی در این زمینه می گوید: هیچ شواهد و مدارک علمی مبنی بر تعلق قطعات جمجمه کشف شده در محدوده خیابان ظهیرالاسلام تهران به عصر آهن نداریم. قطعات خردشده جمجمه به دست آمده و تعدادی قطعات سفال در کنار این اثر تاریخی، همگی مربوط به دوره اسلامی هستند.

این باستان شناس با اشاره به بازدید خود و یکی از باستان شناسان پژوهشکده باستان شناسی از محل کشف جمجمه، می افزاید: هیچ مدرک علمی که ثابت کند بقایای این جمجمه خرد شده و قطعات سفال متعلق به عصر آهن 1 یا 2 است، وجود ندارد. همه آثار موجود که به دنبال فعالیت دستگاه های شهرداری قدری آسیب دیده و خرد شده اند، متعلق به دوره اسلامی و حتی دوره قاجار هستند، نه عصر آهن.

او تأکید می کند: با این وجود هیچ چیز از اصل قضیه کم نمی شود. در این منطقه آثار تاریخی و فرهنگی متعلق به دوره قاجار وجود دارد و در حال حاضر هر چیزی که از این منطقه کشف شده، در پژوهشکده باستان شناسی نگه داری می شود.

وی بیان می کند: زمانی که وضعیت را در زمان بازدید از منطقه دیدیم که قطعات پراکنده جمجمه را در گونی ریخته بودند. ترجیح دادیم این مدارک با توجه به این که متعلق به بافت تاریخی تهران هستند، در پژوهشکده باستان شناسی نگهداری شوند؛ در حال حاضر نیز فرشید مصدقی، باستان شناس پژوهشکده، در حال انجام کارهای اداری است تا پس از تامین اعتبار، کاوش در این منطقه آغاز شود.

این باستان شناس در ادامه به مصوبات قانونی برنامه چهارم و پنجم توسعه اشاره می کند که بر اساس آن اعتبار این نوع پروژه های نجات بخشی که نتیجه یک سری کارهای عمرانی است باید توسط شرکت آب و فاضلاب یا دستگاه مربوطه تامین شود و ادامه می دهد: از سوی دیگر باید پروژه های عمرانی در مرحله امکان سنجی و پس از انجام مطالعات میراث فرهنگی آغاز شوند.

سرلک می گوید: کشف این جمجمه در دل بافت تاریخی تهران رخ داده است. چیزی که برای ما کاملا قابل پیش بینی بود. درست مانند تجربه ای که در میدان مولوی داشتیم. هرچند توقف کار قدری با تأخیر صورت گرفت، اما در حال حاضر هیچ گونه عملیات عمرانی در این منطقه انجام نمی شود تا با تأمین اعتبار باستان شناسان بتوانند منطقه را بررسی کنند.

قطعات جمجمه در محل کشف، خاک شدند

این در حالی است که مرتضی ادیب زاده، باستان شناس اداره کل میراث فرهنگی استان تهران که نخست قطعات جمجمه به دست آمده را بررسی و اعلام کرده بود که احتمال دارد این جمجمه متعلق به عصر آهن 1 یا 2 یعنی 3 هزار سال قبل باشد، درباره مکان کنونی جمجمه حرف دیگری می زند.

او می گوید: در حال حاضر جمجمه به همراه همه قطعات خرد شده ی آن در محل کشف قرار گرفته و روی آن را با خاک نرم پوشانده ایم. چون معتقدیم این جمجمه اگر همانجا بماند، سالم تر است تا اینکه بیرون بیاید. البته منطقه با حضور و نظارت یگان حفاظت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری حفاظت می شود.

وی تاکید می کند: تا زمان پایان کاوش ها و تهیه مکانی مناسب برای نگهداری، جمجمه خارج از مکان کشف باشد چون آزمایشگاه آماده برای بررسی و مطالعه این اثر نداریم، آن را در خاک گذاشتیم و با خاک نرم پوشاندیم، چون احتمال آسیب دیدن جمجمه وجود داشت.

ادیب زاده ادامه می دهد: قطعات خرد شده جمجمه و دیگر آثار به دست آمده را در مکان خود ثابت کردیم تا پس از انجام مطالعه و کاوش و در صورت به دست آمدن آثار بیشتر، آن را به صورت یک تدفین یکپارچه از محل خارج کنیم.

1