رسانه ها می توانند به مسئولان گردشگری گوشزد کنند تا ظرفیت های خود را متناسب سازند.
یکی از نکات مهم در مورد جذب گردشگران امر بازاریابی و تبلیغات است. ما باید ویژگی های فرهنگی و اجتماعی کشور خودمان را به سایر کشور ها معرفی کنیم و برای این کار باید ویژگی های گردشگران خارجی تحلیل شود تا بفهمیم این افراد با چه انگیزه هایی به کشور ما می آیند.
برای مثال باید بدانیم گردشگران خارجی با چه سن و سالی به ایران می آیند و هدفشان از این سفر چیست یا گردشگرانی که به اصفهان می آیند باید نسبت به ظرفیت های گردشگری آن آشنایی قبلی داشته باشند. رسانه ها در این امر، نقشی چندوجهی دارند. یکی اینکه در کار جذب گردشگران به کشور مبادرت ورزند.
این کار از راه معرفی ظرفیت ها و جاذبه های گردشگری کشور به خارجی ها انجام می شود. دوم اینکه به صاحبان حرفه گردشگری در ایران در مورد خواسته ها و نیازهای گردشگران خارجی اطلاع رسانی کند. با این کار نقاط ضعف و قوت ظرفیت های گردشگری کشور نیز مشخص می شود. رسانه ها می توانند به مسئولان گردشگری نیز گوشزد کنند تا ظرفیت های خود را متناسب سازند.
برای مثال در بحث حمل و نقل، رسانه ها می توانند خواسته های گردشگران و همچنین نارضایتی های آنان را منتقل کنند یا در بحث صدور ویزا می توانند یاریگر مسئولان در این زمینه باشند. رسانه ها می توانند در بحث موزه ها و شناسایی جاذبه های گردشگری یک شهر فعال باشند که کدام شهر ظرفیت بیشتر یا کمتری در جذب خارجی ها دارد. برخی گردشگران به بوم گردی علاقه مند هستند و برخی مایلند در هتل های شهری ساکن شوند که رسانه ها می توانند در این امر اطلاع رسانی کنند.
رسانه ها می توانند به مسئولان کشور هم اطلاع بدهند که کدام سیاست ها مناسب هستند و کدام سیاست ها باعث کاهش جذب گردشگر به کشور شده است. همچنین می توانند در زمینه صنعت پشتیبان گردشگری فعالیت کنند. برای مثال ما برای جابه جایی گردشگران نیازمند اتوبوس هایی هستیم و باید در این زمینه به خودکفایی برسیم. آلودگی هوا نیز در کاهش گردشگران خارجی نقش دارد و رسانه ها باید در این زمینه اطلاع رسانی کنند. نکته دیگر در امر صنعت پشتیبان گردشگری، بحث هتل هاست که رسانه ها باید در این امر ورود پیدا کنند.
زمانی که ما از گردشگری به عنوان یک صنعت یاد می کنیم، تنها جذب گردشگر مدنظر نیست و اقتصاد وابسته به گردشگری مثل حمل و نقل و هتلداری هم باید مدنظر قرار بگیرد. اگر بخواهیم اقتصاد مقاومتی را در بحث گردشگری پیاده سازی کنیم، رسانه ها هستند که می توانند در مورد نقاط ضعف، قوت، نیازها و ظرفیت های موجود اطلاع رسانی کنند. برای مثال رسانه ها باید پیگیر این امر باشند که یک هتل چه تجهیزاتی برای پذیرایی از گردشگران نیاز دارد و وارد کردن تجهیزات یک هتل امری مطلوب نیست.
وضعیت رابطه رسانه و گردشگری
در حال حاضر و از مدت ها قبل، رسانه ها در مورد گردشگری و جذب گردشگر بسیار فعالیت کرده اند و این امر جای قدردانی دارد. رسانه ها در زمینه معرفی جاذبه های گردشگری و تحلیل اینکه چرا باید ورود گردشگران به کشور افزایش یابد، دلایل منفی بودن تراز گردشگری در کشور و راه های مثبت شدن آن بسیار فعال بوده اند.
در مورد گردشگری در کشورهای همسایه هم تحلیل هایی ارائه شده است. برای مثال ترکیه بدون داشتن درآمد های نفتی، مخارج خود را از راه جذب گردشگر تامین می کند و کشور ما با توجه به جاذبه های گردشگری بالا، در این زمینه از ترکیه عقب مانده است. رسانه ها هم در زمینه تحلیل های مناسب در زمینه گردشگری و هم سیاست گذاری ها برای رونق گردشگری در کشور و معرفی جاذبه های گردشگری خوب عمل کرده اند.
سازوکار معرفی جاذبه ها
ما باید در همه عرصه ها تلاش کنیم. در حال حاضر بیشتر توجه روی رسانه های مجازی است. برای مثال سایت یک روزنامه از نسخه کاغذی آن بیشتر دیده می شود. گردشگران خارجی هم بیشتر از راه جست وجو های اینترنتی به دنبال مقصد خود هستند و این امر نیاز دارد تا ما زبان های زنده دنیا مثل انگلیسی، آلمانی، فرانسوی و... را مدنظر قرار دهیم. در سطرهای بالاتر اشاره داشتم که ما باید نسبت به ویژگی های گردشگران خارجی اطلاعاتی داشته باشیم و با این امر می توانیم نسبت به زبانی که در رسانه ها از آن استفاده می کنیم، آگاهی یابیم.
در حال حاضر اولویت رسانه ها با فضای مجازی است. نکته دیگر در مورد معرفی جاذبه های گردشگری، بحث تیزر های تبلیغاتی است که خیلی کوتاه و مختصر به معرفی جاذبه ها می پردازند. برای مثال تیزرهای ده دقیقه ای برای معرفی ایران را در نظر بگیرید، این تیزرها می توانند در مورد تک تک شهر های ما مدنظر قرار گیرند؛ اصفهان در ده دقیقه، شیراز در ده دقیقه و... یعنی اگر ما بتوانیم ۳۱ استان خود را در چنین تیزرهایی نشان دهیم، می تواند در معرفی به گردشگران خارجی موثر واقع شود. نکته بعدی شبکه های برون مرزی کشور است که می تواند در معرفی جاذبه ها و ظرفیت های گردشگری کشور موثر باشد.
یکی از نکاتی که در گردشگری از آن غافل شده ایم بحث مناسبت ها و مراسم هایی است که در کشور داریم. برای مثال نوروز، چهارشنبه سوری، شب یلدا و ... می تواند برای گردشگران خارجی جذابیت زیادی داشته باشد. در مورد مراسم های مذهبی هم می توان از دهه محرم نام برد که می تواند ظرفیت بالایی در جذب گردشگر داشته باشد. دنیا از یکنواختی خسته شده و به دنبال تنوع های موجود است.
بخش خصوصی باید دخیل باشد
گردشگری بحثی است که باید بیشتر توسط بخش خصوصی گردانده شود و دولت باید نقش حمایت، برنامه ریزی، کنترل و نظارت داشته باشد. دولت در گردشگری باید وظایف حاکمیتی داشته باشد. بخش خصوصی باید دخیل باشد و وظایف تصدی گری را در امر گردشگری عهده دار شود. در حال حاضر بخش خصوصی برای این کار آماده است.
سازمان گردشگری با شرکت های خودساخته ای مثل توسعه گردشگری یا کانون اتومبیل رانی و گردشگری در حال فعالیت است. بخش خصوصی باید عرصه بیشتری برای فعالیت داشته باشد تا با شرکت در نمایشگاه های بین المللی، به معرفی جاذبه های کشور بپردازد. دولت باید ویزای بخش خصوصی را در این امر تسهیل کند.
گردشگری باید به بخش خصوصی واگذار شود تا خودشان به تبلیغات و معرفی بپردازند. اگر راه برای بخش خصوصی باز باشد، خودشان گردشگران را جذب می کنند و باعث ورود ارز به کشور خواهند شد؛ چون گردشگری نوعی صادرات نامرئی است و می تواند باعث توزیع ثروت در جامعه شود.
