28 مارس 2024 - 03:10

کلافه از این جاده های شلوغ

29 ژوئیه 2016 - 15:00 dsfr.ir/8303s

کلافه از این جاده های شلوغ
سیدمحمد اکبرموسوی
ترافیک جاده چالوس

ماجرای تعطیلات چند روزه و دردسر های آن را آخرین نوبت در همین تعطیلات عید فطر اخیر دیدیم که ترافیک کلافه کننده خیلی ها را گرفتار جاده ها کرد.

ما ایرانی ها مردمان خوش سفری هستیم. از زمانی که تقویم سال نو به دستمان می رسد به دنبال روز های قرمز رنگ هستیم. بعد هم تمام توجه مان به روز های تعطیل متمرکز می شود و این که آیا با روز های آخر هفته قابل جمع هست یا نه؟ اما بعد از تمام این پیگیری ها، نتیجه کار جالب است! مقصد سفرمان می شود جاده های شمال و دریا و جنگل؛ یعنی به نوعی بیشتر به شمال می رویم. این حجم سفر و تراکم جاده ها به شمال گاهی سفر 4 ساعته از تهران را به بیش از 12-10 ساعت می رساند و اگر از تهران نباشد این زمان گاهی به حدود یک شبانه روز می رسد. جالب این که تقریبا همه در ترافیک مانده ها قبل از سفر کاملا می دانند که جاده چه وضعیتی خواهد داشت. به هر حال تجربه سال های اخیر و همچنین اطلاع رسانی از اخبار رادیو و تلویزیون، همواره نشان داده که در تعطیلات مقطعی دو سه روزه در جاده های شمال چه بلبشویی از شلوغی و ترافیک برقرار است. با این حال اما خیلی ها بی توجه به آن باز هم به جاده می زنند.

مسافران از جاده های شلوغ می گویند

ماجرای تعطیلات چند روزه و دردسر های آن را آخرین نوبت در همین تعطیلات عید فطر اخیر دیدیم که ترافیک کلافه کننده خیلی ها را گرفتار جاده ها کرد. وقتی از یکی از مسافران کلافه از ترافیک جاده درباره علت انتخاب مسیر سفرش می پرسم می گوید: 3 یا 4 روز زمان کمی برای انتخاب مسیر های طولانی مدت است ضمن آن که برای همین چند روز، هر شهری را که انتخاب کنیم باید حواس مان به هزینه هایش هم باشد. البته مسئولان می توانند حداقل جاده منتهی به شمال را عریض کنند. مسافر دیگری هم درباره شلوغی این مسیر خاص معتقد است که شهروندان شهر های شمالی بخشی از ترافیک این جاده را ایجاد می کنند. وی می گوید: در تعطیلات بخش زیادی از مردم شمال کشور به سفر می روند و به دلیل این که قبل از یک طرفه کردن جاده توسط پلیس این مسیر را طی کنند وارد جاده آمل می شوند و عملا پلیس به دلیل بسته بودن مسیر مقابل نمی تواند به موقع جاده را یک طرفه کند وهمین امر حداقل در جاده آمل منجر به بار ترافیکی سنگین می شود. وی علت انتخاب این مقصد برای سفر را کوتاه بودن مدت تعطیلات، نبود مراکز و مکان های تفریحی مناسب در برخی از شهر ها از جمله تهران و به خصوص بالا بودن هزینه های سفر عنوان می کند.

تنها کار ستاد مسئول فقط ابلاغ دستورالعمل!

با این شرایط، معلوم نیست ستاد هماهنگی خدمات سفر که هدف اصلی آن برنامه ریزی برای تعطیلات است در برابر این داستان ادامه دار چه تدابیری دارد؟ معاون گردشگری کشور و رئیس ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر در گفت وگو با خراسان در این خصوص از فعالیت ستادی گفت که قرار است برای تعطیلات مردم برنامه ریزی کند:«ستاد هماهنگی خدمات سفر، ستادی دائمی با عضویت 18 دستگاه مرتبط با سفر است که مدیریت و برنامه ریزی برای کل تعطیلات کشور در طول سال را برعهده دارد.»

مرتضی رحمانی موحد ادامه داد: «ما برای موقعیت هایی مثل تابستان و نوروز و برای این که بتوانیم با هماهنگی بیشتری سفر های پرحجم را هدایت کنیم دستورالعمل هایی حاوی جزئیات و محور هایی که باید استان ها و دستگاه ها از آن مطلع باشند را تهیه و ابلاغ می کنیم. دستورالعمل مربوط به تعطیلات تابستان هم از ابتدای خرداد ماه برای اجرا به دستگاه ها و ستاد های خدمات سفر استان ها ابلاغ شده است و علاوه بر آن به منظور اطلاع رسانی به مردم سامانه 09629 هم پیش بینی شده است که ضمن ارائه اطلاعات و جزئیات مربوط به سفر ها، راه ها و اقامت گاه ها، شکایت ها و انتقاد های مسافران را نیز ثبت کرده و به آن ها رسیدگی می کند.»

چرا ستاد خدمات سفر برنامه ریزی ندارد؟

از معاون گردشگری سوال کردم با توجه به دستور کاری که ابلاغ شده است چرا برای سفر عید فطر برنامه ریزی نداشتید؟ در پاسخ گفت: «چه کسی گفته ما برنامه ریزی نداشتیم.»

گفتم حداقل ترافیک جاده ای منتهی به شمال که همیشه دارد تکرار می شود این نکته را نشان می دهد، گفت: این موضوع که همیشه هست. ما که نمی توانیم جاده را ببندیم! دوباره سوال کردم: به هر حال راهکار هایی هست که بتوان توزیع سفر کرد و این حجم سفر به یک استان خاص را که همه هم از آن مطلع هستند، مدیریت کرد. رحمانی موحد این بار توضیح داد: برای سفر، باید از جاده، حمل و نقل هوایی و یا ریلی استفاده کرد و اکنون بیشترین بار سفر به استان های شمالی و از مسیر جاده است. به عبارتی مردم ترجیح می دهند از طریق تهران و یا استان های همجوار به این شهر ها بروند اما مشکلی که در ایامی خاص مثل عید فطر رخ می دهد به آن دلیل است که هنوز عده ای از مردم علاقه مند هستند در دقیقه 90 تصمیم بگیرند و همچنان به مقاصد سنتی علاقه مندند و البته گاهی هم این رفت و آمد ها برای دیدار با اقوام است. وقتی همه این موارد در سه روز اتفاق می افتد، نتیجه اش ترافیک شدید در جاده هاست. ما هم نمی توانیم برای آن ممنوعیت و محدودیت ایجاد کنیم ولی امکان مدیریت آن وجود دارد. وی ادامه داد: برای مثال در مورد شمال کشور می توان ظرفیت یک طرفه کردن برخی جاده های کم عرض و پرسفر را از بعدازظهر و شب به روز موکول کرد و از این طریق بخش زیادی از حجم ترافیکی را در جاده ها مدیریت کرد. این زمان کنترل شده و خستگی ها کمتر است و مخاطرات رانندگی کاهش می یابد.

همیشه همین است دیگر!

وی با بیان این که ذائقه ها و سلیقه ها در سفر به دو نوع پایه ای - مبنایی و ابزاری - امکاناتی ساماندهی می شوند، ادامه داد: در بخش اول که مبنایی است ما باید بگوییم برای چه سفر می کنیم و فهرست خواسته هایمان از سفر را مشخص کرده و برای آن پاسخ پیدا کنیم و متناسب با آن مقصد و زمان خوب را انتخاب کنیم. این امر هزینه های سفر را کاهش می دهد و باعث افزایش مطلوبیت سفر می شود. معاون گردشگری کشور همچنین خاطرنشان کرد: موضوع امنیت و ایمنی راه ها، مدیریت سفر و تبدیل مدل های سنتی به مدل های کارآمد و به روز شده باید در ستاد ها و کمیسیون های مختلفی که دستگاه ها عضو آن هستند مورد بحث قرار گیرد.

می پرسم چرا این بحث و بررسی ها طی چند سال گذشته که با این وضعیت مواجه شده ایم انجام نشده است؟ رحمانی موحد در پاسخ گفت:همیشه همین هست دیگر! جمعیت انبوه و علاقه مند به شمال و جاده محدود! نمی توان کاری کرد. وی البته گفت: ما برای رنجی که مردم برای سفری با زمان محدود و حجم انبوه متحمل می شوند چاره اندیشی هایی داشته ایم. مثلا مقاصد دیگری را معرفی کرده ایم و درباره آن اطلاع رسانی می کنیم ضمن آن که اداره کل استان ها با شماره 09926 کاملا توجیه است و اگر مردم با آن ها مشورت کنند مسیر ها و جاذبه های بهتری را برای سفر معرفی می کنند. البته مهم این است که فرهنگ جمع آوری اطلاعات و بررسی قبل از سفر نهادینه شود. ما باید بر روی این موضوع خیلی کار کنیم.

رحمانی موحد خاطرنشان کرد: علاوه بر این رسانه ملی باید به بحث سفر هم که برنامه ای ملی است بپردازد و برای آن برنامه سازی و فرهنگ سازی کند بدون آن که انتظار کسب بودجه و درآمدی از این طریق داشته باشد.

رئیس ستاد خدمات سفر همچنین درباره حال و روز پیشنهاد تعطیلات تابستانی و زمستانی سفر اظهار داشت: ساماندهی تعطیلات کشور در شورای مرکز فرهنگی اجتماعی وزارت کشور با جدیت در حال پیگیری است، با دستگاه های مختلف جلساتی تشکیل شده و طرح های مختلفی در حال نهایی شدن است. وی افزود: ما معتقدیم تعطیلات زمستانی و تنوع تعطیلات می تواند به توزیع بار سفر در طول سال کمک کند و در صورت اجرا شدن این طرح می توانیم شاهد تحولات خوبی در مدیریت تردد و سفر باشیم.

موضوعی که همیشه غافلگیر کننده است

در عین حال به گفته یک عضو هیئت علمی پژوهشکده گردشگری علت انتخاب سفر به شمال کشور توسط مردم در تعطیلات به جاذبه های طبیعی ارتباطی ندارد، بلکه مناسب بودن زیرساخت ها در این بخش از کشور و همچنین عامل روانی باعث ترغیب مردم به سفر به این مناطق می شود. ناصر رضایی گفت: علت حرکت مردم به سمت شمال و ایجاد ترافیک سنگین این معبر نه محدودیت و کمبود و کشش جاده ها ست و نه بی برنامگی مردم؛ بلکه این اتفاقی است که در زمان پیک سفر رخ می دهد و این امر مختص ایران هم نیست بلکه در همه جای دنیا اتفاق می افتد.با این تفاوت که در کشور های دیگراز قبل پیش بینی هایی برای ساماندهی آن صورت می گیرد ولی برای ما همین موضوع غافلگیر کننده است.

وی با بیان این که ما می توانیم از الگو های دیگر کشور ها برای این موضوع استفاده کنیم اظهار داشت: عرض اتوبان های ما کمتر از اتوبان های اروپایی نیست. ضمن آن که جمعیت ما به نسبت سرزمین، بسیار کمتر از کشور های اروپایی است. به عنوان مثال کشوری مثل آلمان با 80 میلیون نفر جمعیت و بیش از 45 میلیون اتومبیل، حدود یک چهارم کشور ما وسعت دارد اما موضوع پیک سفر ها و مقاصد آن ها با برنامه ریزی صحیح مدیریت شده است. اگر ما از سال های قبل درس نگرفتیم ولی می توانیم با مطالعه و بررسی روی الگو هایی که دیگر کشور ها استفاده می کنند این معضل را به شکلی حل کنیم.

وی یادآور شد: آموزش به مردم برای انتخاب مسیر سفر و حتی رعایت قوانین موضوع مهم دیگری است که باید به آن بپردازیم در غیر این صورت در سال بعد و یا تعطیلات دیگر همین مشکل تکرار خواهد شد.

« دنیای سفر » این نوشته را از « روزناکه خراسان » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
1