28 مارس 2024 - 22:43

صنایع دستی، نماد فرهنگ و اصالت ایران

16 ژوئیه 2016 - 16:50 dsfr.ir/1k5ar

صنایع دستی، نماد فرهنگ و اصالت ایران
میثم رودکی / دنیای سفر
بیست و ششمین نمایشگاه ملی و پنجمین نمایشگاه بین المللی صنایع دستی در مصلی تهران

از زمانی که انسان با سفر و گردشگری آشنا شد، با سوغات و یادگار سفر هم آشنا شد و تاکنون هیچ یادگاری از سفر، دلنشین تر از صنایع دستی و هنرهای سنتی نبوده است.

صنایع دستی و هنرهای سنتی هر منطقه نشان دهنده آداب، رسوم، فکر، اقتصاد و پیشینه آن منطقه است، به گونه ای که یافتن صنایع دستی در کاووش های باستان شناسی نیز بیانگر روزگار و زمانه سازندگان آن بوده و دستمایه تحقیقات بر روی گذشته هر منطقه است.

کمتر کاوش باستان شناسی را می توان سراغ گرفت که در آن قطعه ای سفال، تکه ای پارچه یا شیئی دست ساز کنار آن نباشد؛ چرا که انسان در طول تاریخ با ساخت اشیاء و لوازم مختلف نه تنها نیازهای روزمره خود را برطرف می کرده، بلکه افکار، عقاید و نظراتش را به دنیا نشان می داده است، در ابتدا صنایع دستی صرفا برای رفع مایحتاج ضروری انسان ساخته می شدند، اما با رشد و توسعه زندگی بشر صنایع دستی نیز رونق گرفته، از حد استفاده برای رفع نیازهای ضروری پا فراتر گذاشته و جنبه زینتی، علمی، آموزشی و ... گرفتند و بیانگر افکا، احساس و درون سازندگان خود شدند.

امروزه صنایع دستی کارکردهای جدیدی پیدا کرده اند و دیگر صرفا برای رفع نیازهای روزمره زندگی انسان نیستند بلکه سمبل و نشان دهنده فرهنگ، پیشینه و تاریخ یک ملت هستند. از همین روی تولید صنایع دستی و هنرهای سنتی در عصر کنونی بیشتر جنبه انتقال فرهنگ های مختلف را دارد.

هنرمندان کشورهای مختلف با تولید صنایع دستی و هنرهای سنتی، یادبودهایی انحصاری می سازند و انگیزه هایی برای سفر به یک خطه هستند، کشور ما مهد صنایع دستی و هنرهای سنتی دنیا و دارای بیش از 265 رشته مستقل با زیرشاخته های متنوع با «هفت هزار سال قدمت» است. ارائه مهر اصالت در سال های اخیر قدمی مهم در جلوگیری از دست یازیدن کشورهای علوم و فنون سایر کشورهای علمی و فنون هنرهای سنتی و اصیل ایرانی، خصوصا چینی ها بود.

برگزاری نمایشگاه های داخلی ملی و استانی و شرکت در نمایشگاه های بین المللی، گنجاندن صنایع دستی در جوایز بانک ها و هدایای دولتی از جمله قدم هایی بوده که تاکنون در این مسیر برداشته شده است.

به نظر می رسد همانقدر که صنایع دستی در کنار گردشگری فرصت خودنمایی پیدا می کند، گردشگری نیز با صنایع دستی ماندگار می شود و اگر صنایع دستی با صنعت گردشگری هماهنگ و همراه نباشد هیچکدام از این دو صنعت موفق نخواهند بود.

گردشگران به خصوص گردشگران اروپایی در سفر به کشورهای متمدن و تاریخی مانند ایران، همواره به دنبال نمادهایی از تاریخ و تمدن آنها هستند. تاریخ و تمدنی که آنها را به این مقصد سوق داده و هیچ نمادی بهتر از صنایع دستی پاسخگوی این خواسته نیست، سفری که برای گردشگران نماد قابل ابتیاع و به همراه بردن نداشته باشد، در خاطره ها نمی ماند و صنایع دستی بهترین نماد کاربردی برای حفظ خاطرات و ایجاد انگیزه برای تجدید آنهاست.

1