نخستین مرحله سفرهای تابستانی با پایان ماه رمضان آغاز شد، مسافرت هایی که اگر مراقب نباشیم می تواند به تلخی بینجامد و خانواده هایی را داغ تر کند.
بسیاری از خطرات در سفرهای جاده ای بخاطر ساخت غیر اصولی جاده ها بوقوع می پیوندد زیرا باید بپذیریم که هنوز جاده های کشور استاندارد و امن نیست و چنانچه بی احتیاطی و نادیده گرفتن مقررات را به آن بیافزایم این خطرات دو چندان خواهد شد.
آمار تلفات جاده ای در ایران از نظر استانداردهای بین المللی در شرایط مناسبی قرار ندارد به طوری که در فصل مسافرت مثل تابستان و تعطیلات نوروزی این روند سیر صعودی به خود می گیرد.
تلفات جاده ای در ایران عوامل مختلفی دارد که هر کدام از آن ها دارای زمینه ها و ریشه های متعددی است. هنگامی که راننده نسبت به مقررات راهنمایی و رانندگی بی توجه، جاده ها غیر استاندارد و سرعت نیز غیرمجاز باشد وقوع هر حادثه ای متصور خواهد بود.
تولید خودروهایی با ایمنی پایین، خطر آفرین بودن جاده های کشور و همچنین پایین بودن سطح فرهنگ رانندگی، سه عامل مهم تصادفات رانندگی در ایران است.
این عوامل باعث شده که سالانه حدود 800 هزار تصادف رانندگی در ایران روی دهد که در این حوادث 19 هزار نفر جان خود را از دست بدهند.
در زمان حاضر جاده از زیرساخت های گردشگری محسوب می شود اما این زیر ساخت در ایران با استانداردهای بین المللی فاصله دارد و همین عامل در کنار فرسودگی ناوگان حمل و نقل، میزان وقوع حوادث جاده ای را با افزایش روبرو کرده است.
در چند سال اخیر هر چند اقداماتی در خصوص استاندارد کردن جاده ها انجام شده اما جاده ها هنوز ناامن است از این رو این خود رانندگان هستند که برای حفظ جان خود و سرنشینان باید با سرعت مطمئنه حرکت کنند تا از وقوع حوادث احتمالی جلوگیری کنند.
به نظر می رسد هنوز برخی از رانندگان نسبت به حفظ جان خود و سرنشینان خودرو و در وسعت بزرگتر نسبت به حفظ جان سرنشینان سایر خودروها، احساس مسئولیت نمی کنند به طوری که وقتی چشم پلیس را دور می بینند به تخلفات روی می آورند در حالی که همین تخلفات کوچک و بزرگ می تواند حوادث ناگوار و مرگباری پدید آورد.
این شعار که هر کس باید پلیس خود باشد در جامعه ما نهادینه نشده و با غیبت پلیس در مبادی شهر و جاده ها، میزان جرایم و تخلفات رانندگی افزایش می یابد که هریک از آنها می تواند مرگ و زندگی یک خانواده و یا بیشتر را رقم بزند.
عوارض و زیان های تخلفات رانندگی، خسارات فراوان مادی و معنوی به جامعه تحمیل می کند که در صورت آگاهی رانندگان از عمق فاجعه، ممکن است در شیوه رانندگی خود تجدید نظر کنند.
به طور قطع و یقین هیچ یک از رانندگان مایل نیستند که حادثه ای برای آن ها رخ دهد اما پرسش این است که چه عواملی باعث می شود که در لحظاتی تصمیم به سبقت غیرمجاز، سرعت غیرمجاز و ... بگیرند و در نتیجه خود و شمار زیادی از همنوعان خود را به کام مرگ بفرستند.
صرف نظر از عامل جاده، خودرو و مهارت های رانندگی؛ آمارها در این زمینه می گوید که بین 70 تا 90 درصد عامل تصادفات ناشی از رفتار انسان است به عبارتی شخصیت انسان در رفتار رانندگی او تاثیر زیادی دارد.
افرادی که به رفتارهای ضد اجتماعی مانند خشونت متوسل می شوند این عارضه را در زمان های رانندگی و جاده ها نیز انتقال می دهند بطوری که در هنگام رانندگی رفتار خشنی در جاده ها از خود بروز می دهند.
رانندگی رقابت جویانه، سرعت و سبقت ناگهانی، رانندگی پرخاشجویانه، رانندگی با فاصله کم، گاز دادن از روی خشم و ژست های خشمناک به عنوان رفتارهای ضد اجتماعی، همه از عوامل تصادف در جاده ها محسوب می شوند.
این عارضه ها بیشتر در جوانان شایعه است و هر چه سن و تجربیات انسان افزایش یابد این رفتارها رو به کاهش خواهد گذاشت.
با این حال برخی از حوادث و تصادفات بخاطر زود رسیدن به مقصد روی می دهد که این موضوع ممکن است در میان بزرگسالان نیز رواج داشته باشد.
اگر این ضرب المثل را که دیر رسیدن بهتر از هرگز نرسیدن است در هنگام رانندگی بیاد بیاوریم شاید بسیاری از تصادفات که بدنبال آن آسیب های غیر قابل جبران جسمی و روحی و همچنین مادی به همراه دارد جلوگیری خواهد شد.
برای کاهش حوادث رانندگی و همچنین افزایش اگاهی جامعه این موارد پیشنهاد می شود:
- شناسایی رانندگان پرخطر و ارائه مشاوره و راهنمایی و آموزش اختصاصی به آنان از طریق مشاورین روان شناسی و پلیس می تواند حوادث جاده ای را کاهش دهد.
- تشویق رانندگان هیجان جو برای حضور در فضاهای کنترل شده همچون مسابقات اتومبیلرانی، موتور سواری و ... می تواند سبب ارضا نیازهای هیجان جویی آنان شود.
- گسترش تبلیغات شهری در خصوص عوارض حوادث رانندگی و بی خانمانی فرزندان، می تواند حس بسیاری از رانندگان را برای رعایت مقررات راهنمایی و رانندگی برانگیزد.
- تولید و ساخت فیلم و سریال در خصوص عوارض رانندگی های خطرناک و همچنین استفاده از سایر هنرهای تجسمی و نمایشی می تواند در آگاهی بخشی به جامعه مثمرثمر باشد.
- اختصاص مباحثی از کتاب های درسی در باره رعایت مقررات راهنمایی و رانندگی و عوارض رعایت نکردن آن.
- اجرای برنامه های مختلف رعایت مقررات راهنمایی و رانندگی در دوره های ابتدایی، دوره اول متوسطه و دوره دوم متوسطه.
