7 دسامبر 2024 - 08:51
اختلاف آماری بین منابع رسمی کشور و منابع جهانی

هزینه کرد 271 دلاری توریست ها در ایران

29 ژوئن 2015 - 10:00 dsfr.ir/ye53j

ضعف آماری در بخش های مختلف و به طور خاص حوزه گردشگری، یکی از چالش های همیشگی پیش روی برنامه ریزی و تدوین نقشه راه برای تعیین محدوده عمل مسوولان اجرایی کشور بوده است.

بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد درباره رقابت پذیری مقاصد گردشگری جهان در سال 2015، میانگین هزینه کرد هر گردشگر خارجی در ایران 271/3 دلار در سال 2013 برآورد شده است.

پیش از این معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، با استناد به مبلغ 1700 دلار به عنوان میانگین هزینه کرد هر گردشگر خارجی در منطقه، درآمد حاصل از ورود گردشگران در سال 92 را 6 میلیارد دلار اعلام کرد. این در حالیست که بنابر گزارش های سازمان جهانی جهانگردی، متوسط درآمد حاصل از هر گردشگر در خاورمیانه در سال 2013 حدود 920 دلار و این رقم برای متوسط جهانی 1070 دلار بوده و در آمریکا نیز به عنوان کشوری با گردشگری لوکس به 1550 دلار رسیده است؛ رقمی که همچنان با هزینه کرد 1700 دلار اعلام شده، فاصله فاحشی دارد.

ضعف آماری در بخش های مختلف و به طور خاص حوزه گردشگری، یکی از چالش های همیشگی پیش روی برنامه ریزی و تدوین نقشه راه برای تعیین محدوده عمل مسوولان اجرایی کشور بوده است و این مساله به ویژه آنجا رخ می نماید که در یک مورد مشخص با اظهارات آماری مختلف و حتی ضد و نقیض از سوی مسوولان ارگان های مختلف و گاهی یک سازمان مواجه می شویم. علاوه بر این موارد متعددی را می توان یافت که آمارهای اعلام شده از سوی مسوولان و نهادهای مرجع در داخل کشور با آمارهای گزارش شده توسط مجامع بین المللی دارای تفاوت فاحشی است که از مورد فوق به عنوان نمونه اخیر آن می توان نام برد.

این تناقضات آماری می تواند ناشی از اختلاف در منابع استخراج داده، روش های گردآوری داده و نیز تفاوت در روش های تحلیلی آماری باشد که به هر ترتیب به معنای عدم استقرار یک مرجع واحد و همچنین یک نظام جامع آماری مشخص در حوزه گردشگری کشور به عنوان پیش نیاز انجام مطالعات و تدوین برنامه های تحولی است.

تناقض میان ارزانی ایران و هزینه کرد 1700دلاری
در همین خصوص رئیس انجمن علمی گردشگری کشور، ضمن تاکید بر خلأ نظام آماری یکپارچه در گردشگری با توجه به اینکه ایران ارزان ترین مقصد گردشگری در جهان است، آمار اعلام شده توسط معاون گردشگری کشور را دور از ذهن دانست.

دکتر محمدحسین ایمانی خوشخو ادامه داد: در حالی که آمارهای جهانی میانگین هزینه کرد در لوکس ترین مقصد یعنی آمریکا را 1550 دلار اعلام می کنند، چگونه ممکن است در ایران که کشوری بسیار ارزان برای گردشگران است و مبدا اغلب گردشگران ورودی آن، کشورهای همسایه ای هستند که درآمد سرانه پایینی دارند، میانگین هزینه کرد 1700 دلار باشد؟! وی با اشاره به اینکه دستیابی به یک نظام آماری در حیطه گردشگری از الزامات توسعه این صنعت است، گفت: شاخص های مربوط به هزینه کرد گردشگران در هر کشور کاملا مشخص است؛ اما آنچه دستیابی به یک نظام آماری یکپارچه را با دشواری مواجه می کند، گستردگی و فرابخشی بودن صنعت گردشگری است. با این همه راه اندازی چنین نظامی دور از دسترس نیست و باید در اولویت های نخست سازمان قرار بگیرد. رئیس انجمن علمی گردشگری کشور افزود: در واقع برای پایان دادن به این بی نظمی و آشفتگی های آماری موجود، لازم است که سازمان به عنوان متولی طراحی و استقرار چنین نظام آماری منسجمی وارد عمل و تبدیل به تنها مرجع قابل استناد برای حصول آمارهای گردشگری در کشور شود.

اراده ای برای استقرار نظام آماری وجود ندارد!
ایمانی خوشخو اما فقدان اراده استوار و پیگیر در این زمینه در سازمان و همچنین توسعه نیافتگی صنعت گردشگری در کشور را از دلایل عدم استقرار چنین نظام آماری در کشور دانست.

وی همچنین در توضیح دلایل احتمالی اختلاف فاحش عدد هزینه کرد هر گردشگر خارجی در ایران، اعلام شده توسط معاون گردشگری و گزارش مجمع جهانی اقتصاد، اظهار کرد: در این خصوص بهتر است که دلایل را از خود سازمان جویا شد و پس از آن این دلایل را مورد تردید قرار داد؛ اما به هرحال بنده فکر می کنم که گزارش های آماری به سازمان، از دقت و صحت کافی برخوردار نبوده یا اینکه به آمارهای برهه ای و در مقیاس کوچک استناد شده است.

خوشخو در پایان گفت: همان طور که تاکید می شود دولت نباید وارد کارهای بنگاهی شود و باید هتلداری، شرکت های هواپیمایی و سایر واحدهای خدماتی را به بخش خصوصی واگذار کند، بارها گفته شده که بحث قانون گذاری و نظارت و همچنین ساماندهی نظام های آماری که پیش نیاز هرگونه قانون گذاری و تعیین معیاری است، از اهم وظایف دولت ها است؛ امری که در ایران مورد غفلت واقع شده است.

در واقع اگر سیستم دولتی ایران به این باور برسد، اتفاقی همچون استقرار یک نظام آماری یکپارچه در حوزه گردشگری به سهولت امکان پذیر است؛ چرا که داشتن چنین نظامی مستلزم یک هماهنگی و ارتباط میان بخشی است که تنها با ورود دولت و ایجاد این التزام برای سازمان ها و نهادهای تابعه امکان پذیر خواهد بود.

براساس آمارهای مجمع جهانی اقتصاد ایران از حیث اکثر شاخص های گردشگری در رتبه 90 تا 130 جهان قرار دارد؛ برای مثال در شاخص اولویت بخشی به سفر و گردشگری در رتبه 130، از نظر توانمندسازهای محیط در رتبه 98، از نظر شاخص سیاست های سفر و گردشگری و آماده سازی شرایط در رتبه 96 و از منظر زیرساخت های خدمات گردشگری رتبه در رتبه 119 قرار گرفته است. بنابراین در چنین شرایطی و با نظر به پتانسیل های قابل توجه ایران در حوزه گردشگری، بدیهی است که باید تمام هم و غم مسوولان به بهبود شرایط موجود معطوف شود و این تنها در صورتی اتفاق خواهد افتاد که اطلاعات آماری یکپارچه و شفاف در اختیار فعالان این بخش قرار گیرد.

« دنیای سفر » این نوشته را از « دنیای اقتصاد » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
1