توریسم سبز به عنوان راهکاری پایدار برای توسعه این صنعت مورد توجه بسیاری از کشورهای گردشگر پذیر قرار گرفته است؛ بازاری کوچک اما در آستانه رشد.
در شرایطی که جهان در معرض تهدیدات محیط زیستی و بحران منابع تامین انرژی است، توریسم سبز به عنوان راهکاری پایدار برای توسعه این صنعت مورد توجه بسیاری از کشورهای گردشگر پذیر قرار گرفته است؛ بازاری کوچک اما در آستانه رشد. مشارکت های خلاقانه می توانند توریسم سبز را از بازاری کوچک به پدیده ای فراگیر با ایجاد مزیت رقابتی برای کشورهایی که چنین همکاری هایی را مورد حمایت قرار می دهند، تبدیل کنند. درصد توریست هایی که به واقع از توریسم پایدار مطلع هستند معلوم نیست اما 6 درصد از کل گردشگران برای برخورداری از چنین شرایطی پول پرداخت کرده اند و 34 درصد گردشگران برای داشتن چنین شرایطی حاضر به پرداخت پول هستند. اکثر طرح های داوطلبانه فعلی با مشارکت اندک شرکت ها و مشتریان مواجه شده اند. عدم مشارکت ها عمدتا از سه عامل نبود بینش نسبت به صرفه بودجه های جبرانی، دسترسی اندک به شرایط جبرانی و فقدان استانداردهای شناخته شده جبرانی برای سازمان هایی که این خدمات را ارائه می دهند نشأت می گیرند.
شروط تبدیل توریسم پایدار به یک پدیده فراگیر
- تنظیم توریسم پایدار با نیازهای فعلی مصرف کننده یا طرح های ترجیحی؛ به عنوان مثال قیمت اندک با ارائه گزینه های مختلف از توریسم پایدار به مصرف کنندگان، ایجاد جذابیت مالی توریسم پایدار و افزایش سهولت تامین محل اقامت در گردشگری پایدار.
- ایجاد نیاز یا ترجیحات جدید برای مشتریان در راستای توریسم پایدار از طریق مشهودسازی تلاش های زیست محیطی توریسم سبز با نشان دادن اثر آن بر محل های خاص، روشن ساختن نحوه ارتباط پرداخت های توریستی با مزایای مشهود زیست محیطی، تغییر طرز تفکر و فرهنگ توریسم و پررونق کردن توریسم پایدار.
- ایجاد همکاری بین بخش دولتی و خصوصی برای توسعه استانداردها و برچسب های سبز در صنعت سفر و توریسم؛ مانند صنعت مواد غذایی که مصرف کنندگان امروزی در خریداری مواد مختلف با برچسب هایی از قبیل تجارت عادلانه، مواد معدنی و درصد کربن روبه رو هستند و به این ترتیب دامنه انتخاب های آنها گسترش یافته است. همچنین صنعت توریسم می تواند دولت ها را نسبت به ایجاد برچسب های سبز جهانی تشویق کند.
اختصاص بودجه های توریسم سبز
در حال حاضر منابع دولتی و خصوصی به منظور کاهش اثرات انتشار گازهای کربنی سرمایه گذاری می شوند که به طور نمونه می توان به موارد زیر اشار ه کرد:
بودجه تسهیلات محیط زیست جهانی که از سوی کنوانسیون تغییرات جوی سازمان ملل اداره می شود و بودجه های بانک جهانی برای مبارزه با تغییرات جوی که حدود 2 میلیارد دلار است. همچنین بودجه های دومنظوره ای برای کاهش انتشار گازهای کربنی که به طور مستقیم به فعالیت های توریستی و مسافرتی مربوط نمی شود وجود دارد که البته بر کل صنعت توریسم تاثیر می گذارد؛ برای این منظور تا سال 2012، سالانه 3میلیارد دلار در نظر گرفته شده است. همچنین سرمایه گذاری جهانی سرمایه های در معرض ریسک از 1.6 درصد کل سرمایه گذاری ها در سال 2003 به 11 درصد در سال 2008 (حدود 12 میلیارد دلار) رسیده است.
به هر حال بودجه های محدودی برای پروژه های پایدار در بخش سفر و گردشگری در نظر گرفته شده است اما هیچ طرح جبرانی که به طور مستقیم با محصولات توریسم در ارتباط باشد، وجود ندارد. از این رو فرصت مناسبی برای صنعت گردشگری و مقاصد توریستی به منظور همکاری در ایجاد بودجه های سبز نوآورانه که به طور مستقیم به سفر و گردشگری مربوط می شود فراهم خواهد آمد. برخی از شرایط سرمایه گذاری در پروژه های پایدار سفر و گردشگری وجود دارد که مصرف کنندگان می توانند به صورت بیش فعالانه ای در تامین مالی توریسم پایدار، از طریق رفع برخی نواقص ساختاری بودجه های جبرانی مشارکت کنند که این موضوع به طور ویژه شفافیت بیشتر و مشارکت بیشتر مصرف کننده را در پی خواهد داشت.
با این وجود چالش هایی برای تامین این بودجه ها وجود دارد که مستلزم برآورده ساختن پیش نیازهایی از جمله طراحی چارچوب قانونی مناسب برای ایجاد انگیزه در تشکیل صندوق های سرمایه گذاری در توریسم سبز شامل توسعه یک سیاست مالیاتی مناسب برای سرمایه گذاری در پروژه های پایدار سفر و گردشگری و ایجاد ارتباط بین طرح های مختص صنعت توریسم با صندوق های سرمایه گذاری سفر و گردشگری سبز است.
مشارکت جامعه در سرمایه گذاری برای پروژه های خاص بخش سفر و گردشگری که می تواند به سوق دادن صنعت به سمت پروژه های پایدار سفر و گردشگری و انگیزه دادن به مسافران برای مشارکت در صندوق سرمایه گذاری بینجامد نیز یکی دیگر از طرق تامین بودجه است. پیش نیاز بعدی اما تعریف نظام تدبیر و مدل عملیاتی صندوق سرمایه گذاری سبز سفر و گردشگری در قالب مدیریت و هیات مدیره صندوق سرمایه گذاری، تعریف پروژه های سرمایه گذاری و درک نیازهای اقتصادی سرمایه گذاران در صندوق های مشابه است.
بحران فعلی اقتصادی نیاز فوری صنعت، دولت ها و جامعه را به تغییر ساختار شرکت ها و موسسات، تعریف مجدد ارزش ها و همکاری برای یافتن راه های نوآورانه نشان داد. تنها با همکاری همگان می توان به این نیازهای فوری پاسخ می دهد. موفقیت در این راه نه تنها مقاصد گردشگری را از حصول سود درازمدت صنعت توریسم و سفر مطمئن می کند بلکه در کوتاه مدت نیز شرکت ها را برای عبور از نابسامانی اقتصادی فعلی آماده می سازد.
« دنیای سفر » این نوشته را از « دنیای اقتصاد » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
