اعتبار پایگاه های میراث فرهنگی در دست استان ها / پول نداریم

اعتبار پایگاه های میراث فرهنگی در دست اداره کل میراث فرهنگی استان هاست در حالی که ما برای تامین حقوق کارکنان مان هم با مشکل رو به رو هستیم.

فرهاد عزیزی مدیرکل امور پایگاه های میراث جهانی است این اداره کل هم پایگاه هایی که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده اند را مدیریت می کند و هم پایگاه های ملی را. وی در گفتگویی با خبرگزاری مهر وضعیت پایگاه های جهانی و ملی را تشریح کرد و از برنامه هایی گفت که در سال 94 پیش بینی شده بود اما چون بودجه ای در اختیار نداشت، نتوانست آن ها را عملی کند.

عزیزی گفت: چند محور را در سال 94 پیش بینی کرده بودیم که مربوط به پایگاه های ملی می شد. مدیریت پایگاه های ملی در دولت قبل به صورت کامل به این اداره کل داده شد ما هم اولویت مان را بعد از رسیدگی به پایگاه های جهانی، در سال 94 روی پایگاه های ملی گذاشتیم ولی بیش ترین کار و ساماندهی آن ها در سال 94 انجام شد.

عزیزی یکی از مشکلات پایگاه های ملی را اختصاص اعتبار آن ها به اداره های کل میراث فرهنگی در استان ها عنوان کرد و گفت: اعتبار پایگاه های ملی اواخر دولت نهم به استان ها داده شد. با این وجود در سال 94 یک ردیف اعتبار گرفتیم و برای پایگاه ها مدیر انتخاب کرده و تشکیلات آن ها را امضا کردیم با این وجود هنوز 20 درصد از 70 پایگاه ملی جای کار دارند. با توجه به اینکه در سال 94 ردیف اعتباری مستقیمی برای پایگاه های ملی پیش بینی شد اما به دلیل شرایط فعلی دولت نتوانستیم اعتبار تخصیصی بگیریم. امیدواریم در سال 95 بتوانیم وضعیت پایگاه های ملی را ساماندهی کنیم.

وی درباره وضعیت پایگاه های میراث جهانی نیز بیان کرد: در پایگاه های جهانی چند موضوع در دستور کار قرار دارد. برخی از کارها به صورت روتین انجام می شود مانند حفاظت و مرمت. غیر از آن کارهایی که باید در سال 95 انجام شود، یکی مدیریت و دیگری ساماندهی و ارتقای وضعیت گردشگری آنهاست. باید وضعیت بازدید و زیرساخت های گردشگری پایگاه های جهانی ارتقا یابد. کارهایی از قبل انجام شده مانند ایجاد مبلمان، نصب برخی از تابلوها و ... اما کامل نیست.

عزیزی درباره محل درآمد پایگاه های جهانی گفت: می توانیم از منابع ملی و استانی برای ساماندهی زیرساخت ها استفاده کنیم. هزینه ورودیه سایت های میراث جهانی هم بخشی از منابع مالی پایگاه هاست. سال گذشته می خواستیم از این منابع استفاده کنیم ولی به دست مان نرسید. سال گذشته برای پایگاه ها بسیار سخت بود ما حتی در پرداخت هزینه و حقوق کارکنان مان هم مشکل داشتیم به نحوی که در روز آخر سال 94 توانستیم حقوق کارکنان را بپردازیم. ما متکی به منابع اعتباری ملی بودیم اما محقق نشد و تنها درصد کمی از آن به پایگاه ها تخصیص یافت.

وی از ایجاد اتاق معرفی برای پایگاه های جهانی خبر داد و گفت: در یکی، دو سایت تاریخی اتاق معرفی ایجاد شده تا گردشگران قبل از ورود به آن بنای تاریخی، یک معرفی اولیه ای از آن سایت داشته باشند و با اطلاعات کاملی وارد شوند.

عزیزی همچنین درباره میزان بازدید از سایت های جهانی به خصوص در ایام تعطیل نیز گفت: امسال در ایام تعطیلات تخت جمشید نسبت به سایر سایت ها بیش ترین آمار بازدید را داشته است. بدیهی است که مردم در هر سفری اول به دیدن آثار ثبت جهانی بروند پایگاه های جهانی اکنون مهم ترین جاذبه هر استانی به حساب می آیند و گردشگران داخلی و خارجی اولویت خود را برای دیدن این آثار قرار می دهند.

نصب گیت ورودی برای کنترل تعداد بازدیدکنندگان

وی افزود: میدان نقش جهان نیز بازدیدکننده زیادی داشت منتها بازدید از بناهای تاریخی آن به اندازه میزان ورود افراد به داخل میدان نبود شاید برای دریافت آمار ورودی به میدان نقش جهانی احتیاج است که حسگرهایی برای ثبت ورود و خروج ها نصب کرد. از سوی دیگر میزان بازدیدهایی که نوروز 95 از باغ ارم، کاخ گلستان و یا چهل ستون انجام شد نسبت به نوروز 94 تغییر زیادی نداشت. ما در برخی از مجموعه های میراث جهانی با 10 درصد رشد و در برخی دیگر با 10 درصد کاهش بازدید کننده رو به رو بودیم.

مدیرکل امور پایگاه های میراث جهانی درباره اینکه بازدیدکنندگان از سایت های جهانی در ایام تعطیل بسیار زیاد هستند و این مسئله موجب آسیب به بناها می شود گفت: باید حضور بازدیدکنندگان را مدیریت کرد. اما این کار بستگی به این دارد که گیت های راه اندازی شود و بلیط  الکترونیکی فروخته شود. برای این کار هم برنامه داریم باید بتوانیم تعداد گیت های ورودی را زیاد کرده و سیستم فروش بلیت الکترونیکی را در همه سایت ها ایجاد کنیم. برای این کار باید اعتبار به ما داده شود تا بتوان طبق یک برنامه زمان بندی شده بازدیدکنندگان را به سمت پایگاه ها هدایت کرد.

قول نوبخت، کامل اجرایی نشد

وی در پاسخ به این سوال که «مگر اعتبارات استان ها و یا اعتبارات مستقل به پایگاه ها داده نمی شود که نمی توانید یک گیت ورودی نصب کنید؟ مانند اعتبار ده میلیاردی که آقای نوبخت سال گذشت اعلام کرد به تخت جمشید می دهد» گفت: چند سالی است که اعتبار پایگاه ها به استان ها واگذار می شود و اداره های میراث فرهنگی استان ها نیز این اعتبار را در اختیار پایگاه ها نمی گذارند. از سویی تنها ده درصد از قول آقای نوبخت برای تامین اعتبار ده میلیاردی تخت جمشید محقق شد و بقیه این اعتبار را ندادند.

عزیزی درباره اینکه چقدر می توان از کمک هیات امنای بناهای تاریخی نیز برای تامین اعتبار کمک گرفت گفت: انواع حمایت های معنوی از پایگاه ها انجام می شود. هیات امنایی شدن بناهای تاریخی بسیار اتفاق خوبی بود. وقتی مسئولان در هیئت امنای میراث جهانی عضو هستند هر فرد بنا به مسئولیتی که دارد مجبور می شود کاری انجام دهد اما آن ها نمی توانند اعتبار جذب کنند چون قانونی نیستند اما اگر هیئت امناها قانونی شود می تواند این کار را انجام دهد. در برخی از سایت ها اتفاق می افتد که یک بازدید کننده می گوید به عنوان مثال می خواهم صد میلیون تومان به تخت جمشید کمک کنم اما نمی توان آن اعتبار را جذب کرد چون هیئت امنا قانونی نیست.

جا دادن هیات امنا در برنامه ششم

وی توضیح داد: وقتی سازمان گردشگری با سازمان میراث فرهنگی ادغام شد، قانون هیئت امنایی شدن را حذف کردند راه حل این است که باید در قانون برنامه ششم توسعه تصویب کرد که پایگاه ها می توانند هیئت امنایی هزینه کنند ما در پیش نویس برنامه، این موضوع را پیشنهاد کردیم اما رد شد. ولی باز هم فرصت داریم. این مسئله از آنجا ناشی می شود که دولت دل خوشی از هیات امنایی شدن دستگاهها ندارد . همین باعث شد که دیگر با هیات امنایی اداره شدن مخالفت کند.

عزیزی درباره تاثیر هیات امنایی شدن پایگاه های میراث جهانی گفت: در جلسه هیئت امنای بیستون در کرمانشاه در نظر گرفته شد که از منابع انسانی کمک بگیریم. مشکلات این پایگاه از نظر راه و دسترسی با حضور نمایندگان دستگاه های مختلف از جمله راه و شهرسازی و .... در همان جلسه مطرح و تصمیم به رفع آن گرفته شد اگر این جلسات ادامه یابد در یکی دو سال آینده اتفاقات خوبی در پایگاه ها می افتد.