مطالعات باستان شناختی در محدوده اجرای طرح موسوم به گرمسیری در استان های کرمانشاه و ایلام، به شناسایی 598 اثر پیش از تاریخ و تاریخی منجر شد.
"مدیر پروژه مطالعات باستان شناختی طرح گرمسیری"به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، سیامک سرلک اظهار کرد: این پروژه در مناطق سرپل ذهاب، سومار، قصرشیرین و گیلانغرب، مهران، سر کنجانچم، دشت دهلران، دشت موسیان و حوضه آبگیر سد امام حسن و بند حلوان در حال انجام است.
او افزود: با توجه به اینکه بررسی های انجام شده در محدوه اجرای طرح گرمسیری به ویژه در دشت دهلران و سرپل ذهاب هنوز به اتمام نرسیده و برخی شبکه های طرح هنوز بررسی نشده است، تردیدی باقی نخواهد ماند که تعداد و تنوع آثار تاریخی - فرهنگی موجود تا 800 اثر افزایش خواهد یافت.
سرلک با بیان اینکه در مرحله نخست بررسی های باستان شناختی منطقه سرپل ذهاب 50اثر تاریخی - فرهنگی مورد شناسایی قرار گرفت، تصریح کرد: این آثار از منظر گاهشناختی محدوده زمانی از دوره نوسنگی میانی تا دوران تاریخی و دوران اسلامی را در بر می گیرد.
مدیر پروژه مطالعات باستان شناختی طرح گرمسیری خاطرنشان کرد که بدون تردید ادامه بررسی های باستان شناختی در این منطقه به شناخت بسیاری دیگر از آثار و مواریث فرهنگی منجر خواهد شد.
این باستان شناس در ادامه از شناسایی 53 اثر تاریخی - فرهنگی در منطقه سومار خبر داد و افزود: این آثار در محدوده زمانی از دوره کهن سنگی قدیم، نوسنگی، عصر مفرغ، عصر آهن تا دوران تاریخی و دوران اسلامی را در بر می گیرد.
شواهد فرهنگ های عصر آهن
به گفته سرلک یکی از مهم ترین نتایج فاز نخست بررسی این منطقه دست یابی به شواهد مهمی از حضور فرهنگ های عصر آهن با شاخصه سنت سفال خاکستری است که تاکنون در ارتباط با حضور این فرهنگ در مناطق غربی حوزه فرهنگی زاگرس مرکزی شواهدی در دست نبوده است.
مدیر پروژه مطالعات باستان شناختی طرح گرمسیری گفت: در فاز نخست بررسی های باستان شناختی منطقه قصر شیرین و گیلانغرب نیز 70 اثر تاریخی – فرهنگی مورد شناسایی قرار گرفت. او نکته حائز اهمیت در این بررسی را شناسایی 45 اثر از 70 اثر مربوط به دوره کهن سنگی دانست که به وضوح توالی فرهنگی و تکنولوژیکی ساخت ابزارها را از دوره کهن سنگی قدیم، میانی، جدید و فراپارینه سنگی در یک محدوده درون فرهنگی مشخص و منطقه ای به منصه ظهور می گذارد.
وی با بیان اینکه این منطقه از منظر مطالعات و پژوهش های پارینه سنگی ایران و خاور نزدیک بسیار حائز اهمیت است گفت: 25 اثر از مجموع آثار شناخته شده در این منطقه مربوط به دوره های نوسنگی تا پایان ساسانی و 5 اثر معرف استقرارهای دوران اسلامی است.
سرلک شناسایی 120 اثر تاریخی - فرهنگی را حاصل فاز نخست بررسی های باستان شناختی در منطقه مهران اعلام کرد و افزود: این آثار از منظر گاهشناختی محدوده زمانی از دوره کهن سنگی میانی، دوران نوسنگی، عصر مفرغ، دوران تاریخی و دوران اسلامی را در بر می گیرد.
قدمت دشت مهران به کهن سنگی می رسد
به گفته این باستان شناس، نتایج بررسی های انجام شده در این منطقه نشان داد که دشت مهران نه تنها در ارتباط با روند تحولات فرهنگی دوران آغاز نوسنگی بلکه در دوره های کهن سنگی نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و ظرفیت محیطی این منطقه بستر مناسبی در جهت استمرار فرهنگی از دوره پارینه سنگی تا عصر حاضر ایجاد کرده است.
سرلک در ادامه از شناسایی 95 اثر تاریخی در بررسی های باستان شناختی حوضه آبگیر و ساختگاه سد کنجانچم خبر داد و تصریح کرد: این آثار دوره کهن سنگی، دوران نوسنگی، مس سنگی، دوران تارخی و دوران اسلامی را در بر می گیرد.
به گفته او، نتایج بررسی های انجام شده نشان داد در این منطقه با تراکم محوطه های رو باز دوره کهن سنگی روبرو هستیم که در نوع خود بسیار حائز اهمیت است.
مدیر پروژه مطالعات باستان شناختی طرح گرمسیری گفت: در فاز نخست بررسی های باستان شناختی دشت دهلران 120 اثر تاریخی - فرهنگی مورد شناسایی قرار گرفت که این آثار از منظر گاهشناختی محدوده زمانی از دوران نوسنگی تا دوران تاریخی و دوران اسلامی را در بر می گیرد.
تنوع کم نظیر آثار فرهنگی
به گفته این باستان شناس، نتایج بررسی های انجام شده در این منطقه بیانگر تراکم و تنوع کم نظیر آثار فرهنگی دوره های مختلف است که در ارتباط با مطالعه برهم کنش های فرهنگی بین حوزه زاگرس مرکزی، دشت شوشان و میانرودان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
سرلک در ادامه از شناسایی 50 اثر تاریخی - فرهنگی در فاز نخست بررسی های باستان شناختی دشت موسیان خبر داد که از آثار محدوده زمانی از دوران کهن سنگی قدیم، میانی و جدید، دوران نوسنگی، دوره عیلام میانی، دوران تاریخی و دوران اسلامی را در بر می گیرد.
به گفته این باستان شناس، دشت موسیان یکی از مهمترین مناطق باستان شناختی کشور و در امتداد دشت دهلران است که از تراکم و تنوع بسیار زیاد آثار تاریخی - فرهنگی برخوردار است. سرلک همچنین شناسایی 50 اثر تاریخی - فرهنگی در حوضه آبگیر سد امام حسن و بند حلوان را حاصل بررسی های باستان شناختی در این منطقه عنوان کرد و گفت: از منظر گاهشناختی این آثار محدوده زمانی از دوران کهن سنگی تا دوران تاریخی و اسلامی را در بر می گیرند.
