کشف کوره پخت سفال نشان می دهد که اهالی منطقه دشت جنوبی سیستان حدود 5 هزار سال پیش علاوه بر تامین نیاز سفال، تولیدات شان را به دیگر مناطق نیز صادر می کردند.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، سرپرست چهارمین فصل کاوش های باستان شناسی تپه طالبخان 2 (یلدا) در سیستان گفت: کشف کوره پخت سفال نشان می دهد که اهالی این منطقه حدود 5 هزار سال پیش علاوه بر تامین نیاز سفال، تولیدات شان را به دیگر مناطق نیز صادر می کردند.
حسینعلی کاوش عنوان کرد: چهارمین فصل کاوش این محوطه به کشف کوره پخت سفال، 5 فضای معماری، پیت باستان شناسی (زباله دانی) پیکرک های انسانی و حیوانی منحصر به فرد، مهر های مسطح، اثر حصیر، اشیاء شمارشی منجر شد.
کاوش ادامه داد: این فصل از حفاری به مدت 35 روز و با حضور 25 نفر از دانشجویان کارشناسی رشته باستان شناسی دانشگاه زابل در تپه طالبخان 2 در دشت جنوبی سیستان انجام شد. در این فصل از کاوش یک گمانه با هدف لایه نگاری و آگاهی از توالی استقراری در این تپه باز شد که با ادامه حفاری شناخت نسبی از لایه های فرهنگی و دوره های استقراری تپه به دست آمد.
او با اشاره به کشف یک کوره پخت سفال در این گمانه تصریح کرد: این کوره بیانگر تولید سفال در محوطه است که نشان می دهد اهالی این منطقه علاوه بر تامین نیاز اولیه خود می توانستند تولیدات شان را به دیگر مناطق نیز صادر کنند.
استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه زابل، هدف اصلی از حفاری در این محوطه را آموزش نیروهای جوان باستان شناسی اعلام کرد که در آینده وارد بازار کار خواهند شد. هدف بعدی گروه باستان شناسی فعالیت های پژوهشی و کسب اطلاعات جامع از زندگی انسان ها وشیوه معیشت ساکنان دشت جنوبی سیستان در ادوار باستانی بود.
کاوش با اشاره به کشف یک پیت (زباله دانی) باستانی که نهشت های فرهنگی زیادی از قبیل زغال و خاکستر را در خود جای داده بود تصریح کرد: حجم زیادی از این مواد برای شناورسازی و یافتن گونه های گیاهی و حیوانی برداشت شد.
او خاطرنشان ساخت که با مطالعه بر روی این مواد از نوع رژیم غذایی ساکنان و شیوه معیشت آن ها اطلاع خواهیم یافت.
کاوش با اشاره به حساسیت کار باستان شناسی، زمان بر و دقیق بودن آن افزود: کاوش این فصل در 37 متر مربع صورت گرفت و با نهایت دقت و ظرافت کار در زباله دانی باستانی ادامه پیدا کرد. این چاله باستانی به قطر دو و نیم متر (30/2) و به عمق 3 متر ادامه داشت که نهایتا به خاک بکر رسید.
این باستان شناس از جمله آثار مکشوفه از چاله باستانی تپه یلدا سیستان را پیکرک های انسانی و حیوانی اعلام کرد که نمونه هایی از پیکرک های انسانی آن منحصربفرد بوده است.
کاوش با بیان اینکه برای شناسایی و معرفی پیکرک ها نیاز به مطالعه بیش تر است افزود: دو نمونه از پیکرک های انسانی یاد شده دارای گردنبند و پلاک دکمه ای شکل بوده و در پشت یکی از پیکرک ها چیزی شبیه شنل تا پائین بدنه ادامه دارد.
وی از دیگر آثار یافت شده در این پیت باستانی را پیکرک های حیوانی اعلام کرد که معروف ترین و بیش ترین آن ها مربوط به پیکرک های گاو کوهاندار سیستانی در ابعاد و اندازه های مختلف است. او گفت: مهرهای مسطح، اثر مهر، اثر حصیر، سفال، استخوان، اشیاء شمارشی از دیگر یافته های چاله باستانی کشف شده دراین محوطه تاریخی است.
سرپرست حفاری تپه طالبخان 2 گفت: در این فصل از حفاری، 5 فضای معماری به طول 5 متر و عرض 30 سانتی متر به دست آمد که احتمالا کار برد انباری داشته و در داخل آن ها پهن حیوانی و سفال یافت شده است.
کاوش با اشاره به برگزاری یک کاوش در هر سال توسط دانشگاه زابل تصریح کرد: این کاوش ها که در محوطه های در اختیار دانشگاه انجام می گیرد به کشف اشیاء زیادی از حفاری ها منجر می شود. او با اشاره به ارزش معنوی، علمی و آزمایشگاهی این اشیاء پیشنهاد کرد که با همکاری دانشگاه زابل و سازمان میراث فرهنگی کشور در محل دانشگاه یک موزه راه اندازی شود تا این اشیاء به صورت امانی برای مدت خاصی در اختیار دانشگاه قرار گیرد.
وی تشکیل یک موزه در هر دانشگاهی که رشته های باستان شناسی و مرمت در آن ها تدریس می شود را ایده خوبی دانست و گفت: این آثار هویت اصلی ما را تشکیل می دهد. با توجه به اینکه در دنیای امروز افراد در تلاش اند از ساده ترین راه به مقصد برسند دسترسی مستقیم به موزه که در نزدیکی محل تحصیل دانشجویان باشد باعث می شود آن ها از نزدیک با افتخارات گذشتگان خویش مواجه و به مطالعه آن ها بپردازند و احساس هویت و سرزندگی کنند.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، کاوش های صورت گرفته در 3 فصل گذشته بیانگر استقرار در این محوطه باستانی در دوره های دوم، سوم و چهارم شهر سوخته یعنی از سال 2900 قبل از میلاد به بعد است.
تپه یلدا محوطه ای با وسعت کم در فاصله 67 کیلومتری زابل و در حدود 11 کیلومتری شهر سوخته واقع شده که برای نخستین بار توسط حسین علی کاوش در سال 1389 کشف شده است.
