همزمان با رونمایی از آخرین عکس منتشر نشده عارف، مستند اهمیت عارف بودن در همدان به نمایش در می آید.
مراسم رونمایی از آخرین عکس منتشر نشده عارف قزوینی، روز جمعه 21 اسفندماه در سالن الوند 2 سینما فلسطین همدان ساعت 18 برگزار می شود و پس از آن فیلم مستند «اهمیت عارف بودن» ساخته «مهدی باقری» به نمایش در می آید.
این برنامه به همت انجمن سینمای جوانان استان همدان و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان برگزار می شود. نیز با همکاری مدیر امور سینماهای همدان، سالن الوند 2 برای اکران در اختیار گروه برگزار کننده قرار گرفته است. سینما فلسطین با دو سالن الوند 1 و 2 از مهرماه گذشته و پس از اتمام کار مرمت و بازسازی به چرخه اکران فیلم در همدان پس از توقفی طولانی بازگشته است.
یاد عارف و عکس دیده نشده
عکس منحصر به فرد از عارف که تاکنون منتشر نشده، در حین ساخت مستند «اهمیت عارف بودن» در همدان بدست آمده و توسط یکی از عکاسان قدیمی شهر همدان، به نام «سیدمهدی سیدی» در زمان تبعید عارف در همدان برداشته شده است و رونمایی از آن در سینما الوند یادآور افتتاح این سینما با حضور عارف و قمرالملوک وزیری در سال 1310 است.
امیرشهاب رضویان کارگردان همدانی در مورد این سینمای قدیمی همدان می گوید: بر اساس طرح کارل فریش آلمانی در میدان مرکزی شهر، ساختمان حد فاصل خیابان های عباس آباد و بوعلی، سینمایی احداث شد که به احترام قله الوند اسمش را «سینما الوند» گذاشتند ساختمانی بلند و زیبا با معماری خاص، سالن شیب دار، بالکن، کابین های چند نفره، مدل سالن های اپرا که به آن لژ اختصاصی می گفتند با مجسمه های تمام قد دیواری و صحنه ای مناسب تئاتر. طراح اولیه سینما احتمالا آلمانی یا روسی بوده و سینما الوند قدیم را شبیه سالن اپرا طراحی کرده بود.
این فیلمساز در ادامه می افزاید: در سال 1310 (بعضی نوشته اند 1311) سینما الوند آماده افتتاح است. عارف قزوینی شاعر و تصنیف سرای مردمی، که از سال 1306 در همدان دوران تبعید خودخواسته ای را می گذراند، توسط آشنای قدیمی اش قمرالملوک وزیری به مراسم افتتاح سینما دعوت می شود. کنسرت «نامه عارف» توسط مرتضی خان نی داوود و قمرالملوک وزیری در سینما الوند به افتخار عارف قزوینی برگزار می شود.
رضویان ضمن بازگویی آن چه از حس و حال آن کنسرت نقل شده، توضیح می دهد: می گویند اصلا قمر بیش تر به خاطر عارف به آن جا رفته بود. بطوری که یکی از شورانگیزترین کنسرت های قمر در سینما الوند برگزار می شود. عارف با چهره ای تکیده در این کنسرت حضور می یابد. قمر، پیش از شروع برنامه با احترام بسیار از او کسب اجازه می کند، عارف با حرکت آرام سر به او پاسخ می گوید، آن گاه قمر آغاز به خواندن می کند، از همیشه سحرانگیزتر... و عارف تا پایان خواندن او می گرید.
درباره مستند اهمیت عارف بودن
مهدی باقری کارگردان مستند «اهمیت عارف بودن» نیز درباره اهمیت موضوع فیلم می گوید: مستند اهمیت عارف بودن به روایت بخش هایی از زندگی شاعر ملی، عارف قزوینی و سراینده تصنیف های معروف از خون جوانان وطن لاله دمیده، باد صبا بر گل گذر کن و گریه را به مستی بهانه کردم پس از مهاجرت و تبعید خود خواسته به همدان می پردازد.
مهدی باقری درباره شکل گیری ایده اولیه فیلم و روند ساخت نیز توضیح می دهد: این مستند پنج سال پیش ساخته شد. اما بجز یک نمایش در قزوین امکان اکرانش بوجود نیامد. پنج سال پیش در ادامه ساخت مستند دیگرم مرغ سحر که درباره تصنیف مرغ سحر اثر ملک الشعرای بهار بود و با الهام از کتاب چهار شاعر آزادی نوشته شاعر فقید محمدعلی سپانلو به سراغ عارف در سال های آخر عمرش آمدم. مستندهای من همواره به صورت اول شخص ساخته می شوند تا بتواند تاثیر گذشته تاریخی ما را در زمان حال بیان کنند.
وی درباره علت نام مستند اهمیت عارف بودن و نفرات حاضر در این فیلم می گوید: این مستند نیز به ترتیب گفته شده و بیان تاثیر گذشته تاریخی ما در زمان حال ساخته شد. نامش را اهمیت عارف بودن گذاشتم و نیتم آن بود تا اهمیت حضور عارف، سیدی عکاس، مهدی به خیال نویسنده و کتابفروش، سپانلوی شاعر و عباس فیضی پژوهشگر را در زمان حال بیان کنم. این مستند درباره اهمیت انسان فرهنگی و هنرمند در طول تاریخ است. این مستند درباره اهمیت شماست.
کارگردان فیلم می افزاید: در حین ساخت این فیلم مستند به یک قطعه عکس اثر هنرمند فقید همدانی، سیدی عکاس، رسیدیم که با همکاری، همراهی و لطف خانواده سیدی در اختیار گروه سازنده قرار گرفت. این قطعه عکس بروی نگاتیو شیشه ای که مرسوم آن زمان بود در سال 1310 توسط سیدی عکاس ضبط و با امضای «یگانه ادیب شهیر ایرانی آقای عارف، قربانت سیدی عکاس، تیرماه 1310» ثبت شده است.
گفتنی است نمایش این فیلم مستند و مراسم رونمایی با حضور منتقد میهمان، امیرشهاب رضویان، فیلمساز و تهیه کننده سینما، دکتر سید احمد محیط طباطبایی، مشاور رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و عضو هیات اجرایی کمیته ملی موزه های ایران (ICOM)، امیرحسین علم الهدی دبیر اجرایی گروه سینمایی هنر و تجربه و جمعی از مسئولان، فیلم سازان و علاقمندان فرهنگ و هنر برگزار می شود.
رزومه کارگردان
مهدی باقری متولد 60 از تهران، مستندساز و تدوین گر است. وی تاکنون پانزده مستند همچون شرق اندوه، اهالی خیابان یک طرفه، پیر پسر، پاطوق، ناگهان تو گم شدی، دیوار آخرین بوم نقاش، مرغ سحر و اهمیت عارف بودن را ساخته است.
باقری موفق به کسب تندیس بهترین پژوهش و بهترین فیلم از نهمین جشن منتقدان سینمای ایران برای فیلم اهالی خیابان یکطرفه، بهترین کارگردانی بخش شهر از جشنواره هشتم سینما حقیقت برای اهالی خیابان یکطرفه، تندیس بهترین مستند از هشتمین جشن منتقدان سینما ایران برای فیلم مستند پیر پسر، تقدیر ویژه هیات داوران بخش بین الملل جشنواره سینما حقیقت برای فیلم مستند پیر پسر، تندیس بهترین فیلم مستند از جشنواره تجسمی فجر برای مستند ناگهان تو گم شدی، تندیس بهترین فیلم و بهترین پژوهش از جشنواره فیلم کوتاه تهران برای مستند مرغ سحر و بهترین کارگردانی از جشنواره فیلم شهر برای مستند مرغ سحر شده است. در آخرین حضور جشنواره ای نیز مستند اهالی خیابان یک طرفه موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین فیلمبرداری از سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر شده است.
