29 مارس 2024 - 01:48

میراث شهر پر رمز و راز شینگتی در حال نابودی

27 فوریه 2016 - 15:50 dsfr.ir/8c5is

میراث شهر پر رمز و راز شینگتی در حال نابودی
1001inventions.com
یکی از هزاران نسخه خطی باقی مانده کتابخانه شهر شینگتی (موریتانی)

با ناپدید شدن تدریجی شهر باستانی و کویری شینگتی در زیر شن ها، برخی از آخرین خانواده های باقی مانده با ناامیدی به گنجینه گران بهای خود چسبیده اند.

شینگتی زمانی شهر پر رونقی با 200.000 نفر جمعیت بود که امروزه تنها چند هزار ساکن دارد. همزمان با ناپدید شدن تدریجی این شهر در زیر شن ها، برخی از آخرین خانواده های باقی مانده با ناامیدی به گنجینه گران بهای خود (یکی از بهترین مجموعه های باستانی-اسلامی نسخه های خطی) چسبیده اند.

شهر باستانی و کویری شینگتی (Chinguetti) در کشور موریتانی، روی لبه غربی صحرا (بیابان بزرگ آفریقا) قرار دارد و از زمان تاسیس در بیش تر از دو قرن قبل تا کنون تغییرات کمی را به خود دیده است. خانه های این شهر هنوز هم از خشکه چینی متمایل به قرمز و گِل با سقف های مسطح چوبی ساخته می شود. دیواره های سنگی با پنجره های کوچک و درهایی که چوبشان از درختان اقاقیای باستانی (این درخت ها مدت مدیدی است که دیگر در این ناحیه وجود ندارد) بریده شده است، تزئین شده اند. تعداد زیادی از این خانه ها امروزه خرابه ای بیش نیستند و مالکان برای فرار از پیش روی شن و ماسه صحرای بزرگ آفریقا خانه ها را خالی کرده اند.

1001inventions.com

شهر پر رمز و راز شینگتی در تقاطع چند مسیر تجاری صحرای بزرگ آفریقا واقع شده و در قرن یازدهم میلادی مرکز تجاری مهمی بوده است. کاروان سراهای صحرایی که به عنوان واحه ای شهری استفاده می شد، محلی برای فروختن اجناس و استراحت کردن هزاران شتر بود. بعدها این مکان به محلی برای تجمع زائران مکه تبدیل شد. با عبور هزاران انسان باسواد از این مکان، تبادل ایده های دینی و علمی باعث افزایش شهرت این شهر کوچک شد. در واقع محلی که زمانی تنها نقطه ای برای توقف بود، به سرعت تبدیل به مقصدی شایسته شد. به مدت چندین قرن، مردم سراسر غرب آفریقا، برای یادگیری مذهب، ستاره شناسی، ریاضیات، علم طب و قانون به شینگتی سفر می کردند.

گفته می شود نیم قرن قبل، 30 کتابخانه با کتاب های کمیاب چرمی باستانی و هزاران نسخه خطی در اینجا وجود داشته و امروزه از این تعداد، تنها 5 کتابخانه باقی مانده است. برخی از خانواده هایی که گنجینه های ادبی خود را برای نسل ها حفظ کرده اند، از این کتابخانه های شخصی نگهداری می کنند. متاسفانه این آثار گران بها به دلیل قرار گرفتن در قفسه های باز، در آب و هوای بیابانی، رفته رفته فاسد و خراب می شوند.

1001inventions.com

دولت موریتانی برای حفظ این آثار ارزشمند تلاش می کند تا نسخه های خطی را که در اختیار نگه دارندگان محلی است، جمع آوری کند. اما خانواده ها از دادن این گنجینه ها به دولت امتناع می کنند؛ چون نگهداری این آثار را افتخاری برای خود می دانند.

سیف الاسلام، مدیر دبیرستان محلی که 700 جلد کتاب خاک خورده در مجموعه اش دارد، در دفاع از این رفتار خانواده های شینگتی می گوید: آیا شما حاضر هستید از دست و پایتان جدا شوید؟

با این حال، این کتابخانه دارها مشتاق هستند تا مجموعه خودشان را به گردشگرانی که به اندازه کافی کنجکاو هستند، نشان دهند.

تخمین زده می شود حدود 33.000 نوشته قدیمی در کشور موریتانی وجود داشته باشد، اما تنها چند هزار نسخه از این نوشته ها تمیز و در موزه ملی این کشور نگهداری می شود.

« دنیای سفر » این نوشته را از « کجارو » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
1