در حال حاضر تمام مستندات ما بر فهرست سرخ IUCN متمرکز است اما این رده بندی یک گونه را در بستر جهانی لحاظ می کند.
مجید خرازیان مقدم مدیر دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست در نشست خبری معاونت محیط طبیعی که هفته گذشته برگزار شد، گفت: تمرکز این دفتر بر گونه های در معرض انقراض قرار دارد. وی در این نشست بیان کرده بود هر گونه ای باید برنامه حفاظت مدیریت داشته باشد تا در راستای آن بتوانیم بر اساس اولویت ها اقدامات خود را انجام دهیم. در همین راستا با وجود کمبود امکانات، قراردادهای شش هفت گونه نظیر گورخر، هوبره، بالابان، سیاه گوش، آهو در مرحله نهایی است که در آینده نزدیک یا طی همین ماه برنامه اقدام آن را در یک بازه زمانی 12 تا 18 ماهه اجرا خواهیم کرد.
با این حال اگر نگاهی به فهرست سرخ IUCN( دفتر جهانی حفاظت) داشته باشیم گونه های ذکر شده در این فهرست همخوانی چندانی با گونه هایی که دفتر حیات وحش حفاظت از آنها را به عنوان گونه های در معرض تهدید یاد کرده است، ندارد. بنابراین فهرستی که خرازیان از آن یاد می کند از کجا آمده است؟
مجید خرازیان مقدم در گفت و گو با «دنیای سفر» گفت: زمانی که ما از گونه در معرض تهدید سخن می گوییم این گونه می تواند در رده بندی هایی نظیر در معرض انقراض، بحرانی و ... بگنجد.
مدیر دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: در عین حال این دفتر در نظر دارد در خصوص گونه ای نظیر شوکا برنامه عمل حفاظت را تهیه کند. این در حالی است که در عرصه جهانی این گونه با خطر انقراض روبرو نیست و تنها در اروپا 15 میلیون راس شوکا زیست کرده و برای حداقل 100 هزار راس آن مجوز شکار داده می شود.
وی با بیان اینکه با توجه به ملاحظات زیستی این گونه نظیر منزوی بودن، علیرغم پراکنش شوکا در پنج شش استان، اطلاعات مناسبی درباره این گونه وجود ندارد؛ اضافه کرد: از این رو دفتر حیات وحش تصمیم گرفته است نسبت به تدوین طرح مدیریت شوکا و برنامه اجرایی آن اقدام کند، در حالی که این گونه در فهرست سرخ IUCN نیست.
خرازیان مقدم تاکید کرد: الزاما ما برای یک رده خاص، برنامه حفاظتی و برنامه عمل درست نمی کنیم زیرا آنچه درباره یک گونه در فهرست سرخ IUCN ذکر شده ممکن است با شرایط کشور ما مغایرت داشته باشد.
مدیر دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به این پرسش که با کنار گذاشتن فهرست سرخ دفتر جهانی حفاظت، انتخاب گونه ها برای تهیه برنامه عمل در دفتر حیات وحش چگونه انجام شده است، اظهار کرد: این انتخاب بر اساس گزارش های استانی تهیه شده است؛ همچنین ما درصدد تهیه فهرست سرخ ملی گونه های جانوری هستیم و با تامین اعتبار در برنامه ششم این کار انجام می شود.
وی ادامه داد: در حال حاضر تمام مستندات ما بر فهرست سرخ IUCN متمرکز است اما این دفتر رده بندی یک گونه را در بستر جهانی لحاظ می کند؛ از این رو ما نیازمند فهرست سرخ ملی هستیم. زیرا تا زمانی که این امر محقق نشود نمی توانیم برنامه حفاظتی درستی داشته باشیم.
نگاهی به گفته های خرازیان مقدم نشان دهنده تمرکز این دفتر بر برنامه های عمل در موضوع حفاظت است. با این حال در نبود فهرست سرخ ملی برنامه های ریخته شده توسط این دفتر با اما و اگرهای فراوان همراه خواهد بود. همچنین عدم وجود گونه های دو زیست و تمرکز فهرست کوچک اعلامی بر پرندگان و پستانداران در کنار پروژه های بین المللی موجود، نشان می دهد همچنان این گونه ها باید منتظر بمانند تا روزی نام آنها نیز در برنامه های اقدام گنجانده شود.
