امکان سفر با قطار به عراق، خبری بسیار خوش برای میلیون ها زائر و مسافر ایرانی است که سالانه به عراق سفر می کنند.
به گفته رییس سازمان حج و زیارت، در سال 93 بیش از 3 میلیون و 200 هزار زائر ایرانی به عراق سفر کرده و بیش از یک میلیون و 600 هزار عراقی به ایران آمدند. در حال حاضر این سفرها به صورت زمینی، هوایی و آبی انجام می شود اما با توجه به ایمنی و ارزانی راه آهن، راه اندازی قطار ایران عراق شاید این آمار را افزایش دهد. از سوی دیگر با توجه به اینکه عراق یکی از مقاصد مهم صادراتی ایران است، این اتصال ریلی در افزایش آمار و ارقام صادرات و واردات نیز تاثیر خواهد داشت.
رییس جمهوری کشورمان نیز همین چند روز پیش و در یک افتتاح ریلی، بر لزوم راه اندازی قطار ایران عراق تاکید و ابراز امیدواری کرد که ایرانی ها بتوانند اربعین سال آینده، با قطار به زیارت عتبات عالیات بروند.
مسئله ساخت راه آهن مشترک میان ایران و عراق به یادداشت تفاهم توسعه همکاری های ریلی ایران و عراق بازمی گردد که دی سال گذشته میان دو کشور به امضا رسید و در فروردین امسال با حضور عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی ایران و باقر جبرالزبیدی، وزیر حمل ونقل عراق، با آغاز عملیات اجرایی اتصال راه آهن بصره شلمچه شکل اجرایی به خود گرفت.
پیگیری از آخرین وضعیت اتصال ریلی ایران و عراق نشان می دهد، سهم ایران در این اتصال ریلی، ساخت یک پل روی اروندرود است که در حال حاضر درگیر برگزاری مناقصه و تامین پیمانکار و اعتبار است.
فرداد فرهودی، مدیرکل ساختمان و تاسیسات راه آهن و مدیر پروژه رفع گلوگاه های محور جنوب شمایی کلی از پروژه اتصال ریلی ایران و عراق را به تصویر کشید. به گفته او برای این اتصال ریلی، در فاصله 13 کیلومتری خرمشهر تا شلمچه در ایران، خط آهن وجود دارد و راه آهنی که باید در زمینه این اتصال ریلی ایجاد شود، مربوط به مسیر 32 کیلومتری مرز شلمچه تا بصره است که در داخل خاک عراق قرار دارد و وظیفه ایجاد آن نیز برعهده طرف عراقی است.
از سوی دیگر به گفته فرهودی، آنچه در این میان طرف ایرانی به عهده گرفته است، ساخت یک پل روی اروندرود (شط العرب) است؛ پلی که این اتصال ریلی را کامل خواهد کرد. آنطور که مدیرکل ساختمان و تاسیسات راه آهن می گوید، بر اساس تفاهمنامه ای که وزیر راه و شهرسازی ایران و همتای عراقی او در ابتدای امسال امضا کردند، مقرر شده که ایران این پل را بسازد.
حال در راستای تامین مسیر ریلی ایران و عراق، طرف ایرانی کار خود را آغاز کرده است. آنطور که فرهودی توضیح می دهد، طراحی اولیه پل 700 متری اروند به اتمام رسیده است؛ بخشی از مراحل انتخاب پیمانکار ساخت این پل انجام شده و در چند ماه آینده، با انتخاب نهایی پیمانکار، ساخت پل کلید خواهد خورد.
به گفته او، ساخت این پل، مسئله کلیدی پروژه اتصال ریلی ایران و عراق است. فرهودی در این زمینه یادآوری کرد: طرف عراقی اعلام کرد که نمی تواند این پل را بسازد و با توجه به اینکه این اتصال ریلی برای ایران دارای اهمیت و مسئله ای استراتژیک بود، ساخت این پل را به عهده گرفتیم.
مدیر پروژه رفع گلوگاه های محور جنوب ادامه داد: ایران هزینه ساخت پل اروند را پرداخت می کند اما به دلیل اینکه قرار است طرف عراقی، در رودخانه اروند کشتیرانی داشته باشد، مقرر شد یک دهانه بازشو برای امکان تردد کشتی ها در پل تعبیه شود که بعد از اتمام کار، طرف عراقی هزینه تجهیزات مصرف شده برای ایجاد این دهانه بازشو را به ایران خواهد پرداخت زیرا ساخت این دهانه بازشو به درخواست عراق بوده و نیاز ایران با پل ثابت نیز برطرف می شد.
به گفته فرهودی، طرف عراقی، مسیریابی خط ریلی را انجام داده اما هنوز عملیات اجرایی را آغاز نکرده است. او در این باره گفت: مسیریابی زمان زیادی نخواهد برد اما طرف عراقی باید این کار را آغاز کند، به ویژه با توجه به اینکه رییس جمهوری کشورمان نیز در روزهای گذشته بار دیگر بر اتصال ریلی ایران و عراق تاکید کرده است، به نظر می رسد باید عملیات اجرایی این مسیر ریلی هرچه زودتر انجام شود.
این مقام مسئول در راه آهن ایران درباره زمان پیش بینی شده برای کلید خوردن پروژه گفت: تفاهمنامه این پروژه بین دو کشور زمانی انجام شد که بودجه سال 94 بسته شده بود، بنابراین چون اعتبارات این پروژه از بودجه سال 95 پیش بینی شده است، این احتمال وجود دارد که بتوانیم پروژه را از خرداد سال 94 عملیاتی کنیم.
فرهودی معتقد است با توجه به اینکه پل اروند در مرحله برگزاری مناقصه قرار دارد، نمی توان رقم پیش بینی شده به عنوان هزینه های ساخت آن را رسانه ای کرد با این حال مدیرکل راه آهن جنوب، این رقم را 150 میلیارد تومان اعلام کرده است.
عبدالکریم درویش زاده در آبان امسال اعلام کرد که ساخت راه آهن ایران عراق باید از ابتدای امسال آغاز می شد اما به دلیل تخصیص نیافتن اعتبار، تاکنون فعالیتی در پروژه انجام نشده است. به گفته او، برای تامین اعتبار این پروژه، مکاتباتی از طریق وزیر راه و شهرسازی با هیات وزیران انجام و از این طریق، درخواست اعتبار به نهاد ریاست جمهوری ابلاغ شده است.
او مسئله تامین اعتبار را مهم ترین مانع آغاز این پروژه عنوان کرده است. آنطور که درویش زاده می گوید، برای ساخت پل اروند، یک سال و نیم زمان پیش بینی شده بود اما با توجه به اینکه هنوز فعالیت اجرایی در این زمینه انجام نشده و با توجه به مشکلات بودجه ای پروژه، به نظر می رسد زمان اجرا حداقل تا 2 سال طول بکشد.
با راه اندازی خط آهن شلمچه بصره، راه آهن ایران از طریق خرمشهر به عراق و کشورهای شرق مدیترانه متصل می شود و ترانزیت و جابه جایی کالا و مسافر، شکل تازه ای به خود خواهد گرفت. انتقال بخش زیادی از بار صادرات و واردات جاده ای ایران و عراق به ریل، در کنار مزیت جابه جایی مسافر بین دو کشور، از مهم ترین دستاوردهای ایجاد این خط ریلی خواهد بود.
« دنیای سفر » این نوشته را از « روزنامه گسترش صمت » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.