29 مارس 2024 - 11:40

استرداد 1351 قطعه فسیل از آمریکا

7 فوریه 2016 - 10:20 dsfr.ir/i574k

استرداد 1351 قطعه فسیل از آمریکا
مرضیه سلیمانی
رونمایی از فسیل های عودت داده شده از آمریکا

1351 فسیل ایران که دارای 8 تا 9 میلیون سال قدمت بودند پس از 40 سال به ایران عودت داده شدند.

داریوش کریمی مشاور ریاست و مدیرکل دفتر حقوقی سازمان حفاظت محیط زیست در نشست خبری که در محل این سازمان برگزار شد گفت: مساله فسیل ها طی سال های 1974 تا 1976 میلادی با اکتشاف فسیل در مراغه در قالب طرح مشترک بین ایران و آمریکا انجام شد و طی آن محققانی از دانشگاه کالیفرنیا و موزه لس آنجلس و محققان ایرانی به کاوش فسیل پرداختند. طی این طرح تعداد زیادی نمونه های فسیلی اکتشاف و به موزه تاریخ طبیعی ایران منتقل شدندو پس از کدگذاری برخی از آن ها برای شناسایی به آمریکا منتقل شدند تا پس از انجام کار علمی عودت داده شوند.

وی افزود: وقوع انقلاب بسیاری از فعالیت های مشترک بین دو کشور را مختل کرد که از جمله آن ها پروژه مشترک فسیل های مراغه بود. با تثبیت انقلاب این تصور وجود داشت که با عادی شدن روابط به مساله فسیل ها پرداخته می شود اما با تسخیر سفارت رابطه دو کشور دچار چالش جدی و مساله گروگان ها در راس امور قرار گرفت.

کریمی تصریح کرد: در ابتدای دهه 60 با آزاد شدن گروگان ها و صدور بیانیه الجزایر دعاوی دو کشور به دیوان بین المللی لاهه احاله داده شداما از آنجا که مساله فسیل ها در اولویت های اصلی نبودند در حاشیه قرار گرفتند. با این حال از سال 1363 تا 93 سازمان محیط زیست این پرونده را در دیوان لایحه پیگیری می کرد تا اینکه در آبان 93 در جلسه استماع دیوان بین المللی لاهه قضات درباره فسیل ها به این جمع بندی رسیدند فسیل ها به ایران بازگردانده شوند. از این تاریخ سازمان محیط زیست اقدامات خود را برای عودت فسیل ها آغاز و تیمی برای این امر تعیین و از سوی آمریکا نیز مورد موافقت قرار گرفت.

وی اضافه کرد: گروه ایرانی به نمایندگی از چهار نهاد سازمان حفاظت محیط زیست،‌ نماینده ایران دیوان بین المللی لاهه،‌ دفتر حفاظت منافع ایران در واشنگتن به همراه نماینده ای از وزارت خارجه برای حل و فصل موضوعات باقی مانده و تایید اصالت فسیل ها به این کشور اعزام شده و همراه با گروه آمریکایی مسائل را به بحث گذاشتند. از آنجا که قرارداد مکتوبی درباره تعداد فسیل ها میان دو کشور وجود نداشت ما با چالش هایی مواجه بودیم اما گفته می شد نزدیک به سه هزار قطعه فسیل از مراغه در آن تاریخ به موزه تاریخ طبیعی منتقل و بخشی از آن به آمریکا فرستاده شده بود.

مشاور ریاست و مدیرکل دفتر حقوقی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: برای رفع این چالش اولین بررسی برآورد موجودی فسیل ها در ایران بود که نزدیک به 1500 قطعه فسیل در موزه تاریخ طبیعی اعلام و تعداد فسیل های ارسال شده 1500 قطعه برآورد شد. ضمن اینکه در این دوره ها تعدادی از دانشجویان ایرانی در این دانشگاه تحصیل کرده و تخمینی از فسیل های موجود ارائه دادند.

وی ادامه داد: بعد از 20 روز کار مشترک گروه ایرانی و آمریکا 1351 قطعه فسیل در آمریکا شناسایی و تعیین اصالت و در فهرست مربوط به توافقنامه دو کشور ثبت شدند ضمن اینکه بخشی از فسیل ها در قالب توده ها به ایران بازگشت. همچنین در قالب ماده 8 که در دیوان بین المللی لاهه ثبت شده است،‌ این مطلب به صراحت آمده است که  ایران تمام فسیل ها را عودت داده و آمریکا متعهد می شود چنانچه هر قطعه از فسیل های مرتبط در این کشور پیدا شود باید آن را عودت و خسارت های مربوطه را پرداخت کند؛ از این رو شائبه ای در باقی ماندن فسیل ها در آمریکا وجود ندارد.

کریمی در بخش دیگری از سخنان خود به ذکر ریشه های معضلات محیط زیست در ایران پرداخت و گفت: مسائل محیط زیست یک روزه اتفاق نمی افتد و حل نمی شود. بسیاری از مشکلات ما در این حوزه به دهه های گذشته و شرایط اقتصادی،‌ اجتماعی،‌اقلیمی و ... باز می گردد؛ از این جهت ما در دفتر حقوقی به مسائلی که معطوف به گذشته است می پردازیم؛ به عنوان مثال متغیرهای فراوانی در مساله آلودگی هوا دخیل هستند که از گذشته تا حال وجود دارند.

وی افزود: بسیاری از قوانین ما نیز مرتبط به دهه های گذشته است و امروز به دلیل تفاوت در خواسته ها‌، تکنولوژی‌ها و الگوهای زندگی باید در آن ها تجدیدنظر صورت گیرد تا بتوانیم پاسخگوی چالش های محیط زیست باشیم.

مشاور ریاست و مدیرکل دفتر حقوقی سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: مسائل محیط زیست بر عهده یک نهاد و دولت نیست،‌ بلکه آحاد جامعه در آن دخیل هستند زیرا این امر یک مساله عمومی است و راه حل ها نیز باید برای همگان طراحی شود. این در حالی است که بسیاری از دستگاه ها،‌ نهادها و مردم به دنبال مقصر در مسائل محیط زیستی می گردند اما پیدا کردن مقصر راهکار رفع مسائل ما نیست.

وی با بیان اینکه در 10 الی 15 سال گذشته نگاه حاکمیت به این سمت و سو حرکت کرد که محیط زیست را به عنوان یک الزام توسعه ای مطرح کند،‌ اظهار کرد: در دهه 70 ما درباره آلودگی هوا،‌ برنامه های توسعه ای،‌ ارزیابی محیط زیستی طرح ها در عرصه قوانین و مقررات فعالیت هایی صورت دادیم هر چند که در یک دهه گذشته یک عقب نشینی در این حوزه داشته ایم.

کریمی اضافه کرد: دولت یازدهم یکی از چارچوب ها و برنامه های اصلی خود را بر سرلوحه قرار دادن محیط زیست در فعالیت ها عنوان کرده است. از این جهت با وجود رکود در صنایع،‌ سازمان محیط زیست در اجرای قوانین و مقررات سختگیرانه عمل کرده است؛ زیرا الزام زندگی سالم حکومت را به این سمت و سو می برد که در این راه باید محیط زیست را به عنوان یک امر حیاتی و اساسی در نظر بگیرید و تخلف های کوچک با رویه جرم انگارانه،‌ مورد پیگیری جدی قرار بگیرد.

کریمی درباره عملکرد دفتر حقوقی گفت: در دفتر حقوقی کمیته بازنگری قوانین و مقررات صورت گرفته است و در کنار آن با توجه به تغییرات رخ داده هشت طرح و لایحه بین مجلس و دولت مبادله و در مجلس تصویب شده است ضمن اینکه 5 لایحه در مجلس در انتظار تصویب هستند که برخی از آن ها شامل لایحه هوای پاک (در این لایحه بر ریرگزدها به عنوان یک موضوع جدی در حوزه آلودگی هوا تاکید شده است، موضوعی که در گذشته چندان مهم نبود)،‌ لایحه تالاب ها هستند. همچنین تمام اراضی که از سال 68 تا سال 94 مورد تعرض قرار گرفته لیست شده و در اختیار دستگاه های ذیربط قرار گرفته است.

مشاور ریاست و مدیرکل دفتر حقوقی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: تاکنون ما سیاست های کلی در عرصه محیط زیست نداشتیم که راهنمای مجلس یا دولت در تصویب طرح های خود باشد از این رو یکی از فعالیت های صورت گرفته تشکیل کمیته محیط زیست در مجمع تشخیص مصلحت نظام طی دو سال گذشته بود ضمن اینکه تمام دستگاه ها موظفند سیاست های کلی محیط زیست را در فعالیت های خود لحاظ کنند و سازمان محیط زیست نیز مسئولیت هماهنگی را بر عهده دارد.

وی تغییر حکم محیط بانان محکوم به اعدام را از دیگر فعالیت های دفتر حقوقی دانست و افزود: از هشت محیط بان،‌ حکم هفت نفر تغییر یافته است که امیدواریم مسائل آخرین محیط بان نیز به زودی حل و فصل شود.

کریمی همچنین از برگزاری یک همایش با هماهنگی قوای سه گانه درباره محیط زیست خبر داد و خاطرنشان کرد: یکی از موضوعات مورد نظر رهبری هماهنگی میان قوا برای حفظ محیط زیست است از این رو 17 و 18 اسفند همایش حقوق محیط زیست را با هماهنگی سه قوه در کنار مجمع تشخیص مصلحت برگزار می کند.

علی اصغر مبارکی مدیرکل موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست نیز در این نشست با بیان اینکه 1351 قطعه فسیل به معنای 1351 گونه نیست بلکه ممکن است از یک گونه ها چندین فسیل موجود باشد و در کنار آن نیز یک توده داریم که بین 8 تا 9 میلیون سال قدمت دارند.

1