روابط عمومی مرکز امور حقوقی بین المللی ریاست جمهوری اعلام کرد بیش از 3000 قطعه فسیل منحصر به فرد که متعلق ایران بوده است، از آمریکا مسترد شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت، در سال های 1354 و 1355 یک گروه مشترک از کاوشگران ایرانی و آمریکایی به سرپرستی دکتر برنارد کمپبل استاد دانشگاه کالیفرنیا با اجرای عملیات اکتشافی در منطقه مراغه و مناطق اطراف دریاچه ارومیه، موفق به کشف حدود 3 هزار قطعه فسیل منحصر به فرد مربوط به دوران سوم زمین شناسی از جمله 802 قطعه فسیل ارزشمند مهره داران و یک جمجمه کامل متعلق به نمونه مشخصی از پستانداران گردیدند. پس از کشف فسیل ها، تعدادی از آن ها به موجب توافقی که بین موزه تاریخ طبیعی ایران با بخش دیرینه شناسی موزه کانتی (لس آنجلس) انجام شده بود، برای مطالعه، شناسایی و طبقه بندی در سه مرحله (مرحله اول 104 قطعه فسیل، مرحله دوم یک کارتن حاوی تخته سنگ و در مرحله سوم 15 کارتن فسیل) به موزه مذکور در ایالات متحده ارسال و مقرر گردید که پس از پایان مطالعات و نتیجه گیری در موعدهای تعیین شده بین 6 ماه تا یک سال به ایران بازگردانده شوند.
به موجب اعلام روابط عمومی مرکز امور حقوقی بین المللی ریاست جمهوری، در سال 1356 موزه تاریخ طبیعی ایران از موزه لس آنجلس تقاضا نمود که فسیل ها را مطابق قرارداد به ایران مسترد کند و یا چنانچه به زمان بیشتری برای ادامه مطالعات نیاز دارند موضوع را با موزه تاریخ طبیعی رسما مطرح نماید. اما دکتر کمپبل از موزه کانتی (لس آنجلس) با توجیه ناتمام بودن تحقیقات خود و ضرورت مطالعات بیشتر، با استرداد آن ها مخالفت کرد و متعاقبا بدون اطلاع و اجازه موزه تاریخ طبیعی ایران، فسیل ها را برای مطالعه در اختیار یکی از اساتید دانشگاه کالیفرنیا (دکتر وودبرن) و دانشجوی وی (دکتر برنر) قرار داد و بعدا هم فسیل ها به دانشگاه هوارد در واشنگتن محل کار جدید آقای برنر انتقال یافت.
مسئول روابط عمومی حقوق بین الملل ریاست جمهوری اضافه کرد پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این فسیل ها که از نظر حقوقی در واقع بخشی از اموال ایران بود، همچنان در ایالات متحده باقی بود و با امضای بیانیه های الجزایر دولت ایالات متحده متعهد شد که اموال ایران در آمریکا را مسترد و منتقل نماید اما علیرغم این تعهد، آمریکا اقدام مؤثری نکرد و عملا از همکاری برای انتقال فسیل ها به ایران امتناع نمود و به این ترتیب از نظر حقوقی از تعهدات خود تخلف کرد. از این رو در سال 1361 دولت جمهوری اسلامی ایران به منظور استرداد فسیل ها به عنوان بخشی از اموال ایران و دریافت خسارات وارده، دعوایی علیه دولت آمریکا به علت نقض بیانیه های الجزایر در دیوان دعاوی ایران ایالات متحده اقامه کرد. ایران با ارائه ادله و مدارک به دیوان نشان داد که دولت آمریکا، طبق بیانیه های الجزایر متعهد بوده که دارندگان فسیل ها را موظف کند آن ها را به ایران تحویل دهند لیکن در اجرای این تکلیف قصور کرده است.
پس از طرح دعوا نیز دولت آمریکا همچنان به بهانه های واهی از همکاری در الزام دارندگان فسیل ها و ترتیب انتقال آن ها به ایران امتناع ورزید تا اینکه تبادل لوایح و مدارک بین طرفین خاتمه یافت و حتی جلسه رسیدگی دیوان به دعوی نیز با حضور نمایندگان سازمان حفاظت محیط زیست در آبان ماه 1393 برگزار گردید. سرانجام به دنبال پیگیری های حقوقی مستمر در دیوان داوری ایران آمریکا و در جریان جلسات رسیدگی دیوان، دولت ایالات متحده آمادگی خود را برای همکاری و ترتیب انتقال این اموال به ایران به هزینه آن دولت، اعلام کرد. اما انجام این کار مستلزم بازدید و کنترل فسیل ها در آمریکا بود. از این رو، با هماهنگی مرکز امور حقوقی بین المللی ریاست جمهوری و نمایندگان روابط دولتین در دیوان داوری، هیأتی از سوی سازمان حفاظت محیط زیست برای بازرسی و حصول اطمینان از وضعیت فعلی و اصالت فسیل ها به ایالات متحده اعزام گردید. هیأت اعزامی ضمن بازبینی و فهرست برداری از فسیل ها، نسبت به بسته بندی و لاک و مهر جعبه های مخصوص حاوی فسیل ها اقدام کرد. جعبه ها بسته بندی و حمل فسیل ها با رعایت ضوابط ایمنی به صورت خاص ساخته و تدارک شده تا فسیل های در جریان حمل دچار آسیب دیدگی نشوند.
بنابر اعلام روابط عمومی مرکز حقوقی بین المللی ریاست جمهوری، با تلاش و پیگیری حقوقی مرکز مذکور خصوصا در 2 سال اخیر، محموله حاوی بیش از 3000 فسیل منحصر به فرد مربوط به دوران سوم زمین شناسی بالاخره در 24 دی ماه با هزینه آمریکا به آمستردام منتقل شد و پس از بازبینی مجدد بسته ها، به ایران منتقل و به سازمان حفاظت محیط زیست تحویل شد. در کنار حل و فصل حقوقی و استرداد فسیل ها به عنوان بخش دیگری از اموال ایران در آمریکا، نمایندگان سازمان حفاظت محیط زیست نتیجه بررسی های علمی انجام شده در آمریکا را نیز دریافت کرد و زمینه همکاری علمی با دانشگاه آمریکایی را بررسی و تدارک نموده است.
وی اضافه کرد به این ترتیب در طول امسال یک بخش دیگر از اموال ایران از آمریکا مسترد شده است و تلاش برای استرداد اموال بقیه نیز ادامه دارد.
من مدتی پیش از آن موزه بازدید کردم و واقعا از دیدنش لذت بردم. امیدوارم این فسیل ها نیز به شکلی صحیح و سالم به کشور برگردند.
cupoftrip.com