9 اکتبر 2024 - 16:11

کمپین های نمادین هوای پاک در ایران و سایبان درختی در استرالیا

19 ژانویه 2016 - 11:00 dsfr.ir/he43v

کمپین مقابله با آلودگی هوا در تهران

کمپین ها در ایران تنها به ذکر بیانیه و یا تصاویری از یک گذشته نوستالژیک اکتفا کرده اند و نتوانسته اند در زمینه اجرایی یک استراتژی مشخص و مدون را برای دستیابی به آن برنامه ریزی کنند.

دولت استرالیا طرحی را برای پوشش درختی بیشتر در شهرهای این کشور ارائه کرده است.

به گزارش دنیای سفر و به نقل از گاردین، گرگ هانت ایجاد سایبان شهری را در کاهش دما و حرارت و بهبود محیط زیست و سلامت شهری موثر خواند.

وزیر محیط زیست استرالیا گفت: دولت فدرال چشم انداز خود را برای بهبود پوشش درختی در 18 ماه آینده معین خواهد کرد.

هانت در گفت و گو با خبرنگاران در روز سه شنبه در سیدنی با بیان اینکه دولت قصد دارد در سال های 2016 و 2017 به شکل مستقیم با شهرها فعالیت کند تا اهداف یک دهه خود را برای ساخت سایبان شهری دنبال کند، افزود: سایبان درختی علاوه بر ارتقای محیط زیست در بهبود وضع سلامت شهروندان نیز موثر خواهد بود.

وزیر محیط زیست استرالیا اظهار کرد وظیفه ما این است که برای استقرار این اهداف و رشد تدریجی آن در طول یک دهه تلاش کنیم.  به گفته هانت آنها در نظر دارند برنامه  20 میلیون درخت، برنامه ارتش سبز و  برنامه ملی مراقبت از زمین را تا سال 2020  اجرا کنند.  بنیاد حفاظت استرالیا نیز ضمن حمایت از برنامه پوشش درختی دولت گفته است  درختان به مثابه تهویه طبیعی در شهرها عمل می کنند.  

پل سینکلر راه اندازننده کمپین ACF نیز گفته است برخلاف نوستالژی بازگشت به گذشته امروز اغلب جمعیت کره زمین در شهرها زندگی می کنند از این رو چنین برنامه هایی باید مدنظر قرار گیرند. او از هانت خواست که یک استراتژی ملی برای شهرها در زمینه های فضاهای سبز و حمل و نقل کارآمد طراحی شود. راه اندازننده کمپین ACF همچنین اظهار کرد که زیرساخت های اسرتالیا باید در ارزشگداری عرصه های طبیعی نظیر جنگل ها، رودخانه ها و تالاب ها به روز شوند.

انتشار این خبر در گاردین همزمان با روز هوای پاک در ایران نشان دهنده تفاوت های موجود میان دو کشور است و  نشانه آن تعطیلی مدارس در تهران به واسطه آلودگی در روز هوای پاک محسوب می شود. این در حالی است که بسیاری از شهرهای بزرگ نیز در ایران با معضل آلودگی هوا دست به گریبان هستند و در برخی مناطق نیز مهاجرت به واسطه این امر در پیش گرفته شده است. حال این امر چه به دلیل صنایع آلاینده اطراف شهرها یا خشک شدن تالاب های مرزی و یا ساخت و سازهای بی رویه، خودروهای بدون استاندارد، بنزین های بدون کیفیت و یا عوامل ریز و درشت دیگر باشد.

بهبود وضعیت محیط زیست و سلامت شهروندان با برنامه 20 میلیون درخت در حالی در استرالیا اتفاق خواهد افتاد که ما هر روزه شاهد خشک شدن درخت های پایتخت، تخریب باغات در شهرستان ها و تبدیل آنها به منازل مسکونی، ورود خودروهای جدید و.. هستیم. اما مشکل از کجا ناشی می شود چرا زمانی که یک کمپین در آن سو آغاز به کار می کند امید به دستیابی به اهداف مندرج شده در آن وجود دارد و در جایی که ما هستیم کمپین ها تنها در شبکه های اجتماعی دست به دست می شوند؟

مشکل کمپین ها در ایران مشابه کمپین های «نه به خرید خوردوی داخلی»، «سه شنبه های پاک»، «آسمان آبی، زمین پاک»و... که همگی برای مقابله با آلودگی هوا شکل گرفته اند عدم برنامه ریزی و داشتن استراتژی مشخص برای دستیابی به آن هستند.

کمپین «آسمان آبی، زمین پاک»

اغلب اتوبوس های شهرداری تهران مزین به عبارت «آسمان آبی، زمین پاک» هستند اما هر روزه شاهدیم صف اتوبوس ها در ایستگاه ها حجم بالایی از آلودگی را تولید می کنند آنهم زمانی که هنوز نوبت مسافرگیری و زمان حرکت آنها فرانرسیده است. به این ترتیب درج یک شعار بدون اینکه اندک آموزش و یا پشتوانه اجرایی برای آن وجود داشته باشد هر مسافری را قانع می کند که شهرداری این حرکت را صرفا به عنوان یک حرکت نمادین برگزیده و حتی نتوانسته تعداد محدود رانندگان شرکت واحد را نیز در این زمینه متقاعد به خاموش نگه داشتن اتوبوس ها در هنگام توقف در ایستگاه نماید.

کمپین «نه به خرید خودروهای داخلی»

«نه به خودروهای داخلی» در یک دوره کوتاه موفق عمل کرد  به طوری که راه اندازنندگان گمان می بردند در مسیر خود به خوبی حرکت کرده اند.  در این دوره انواع مصاحبه با مدیران شرکت های بزرگ خودروساز ایرانی  در شبکه های اجتماعی پخش می شد که نشان دهنده عدم تعهد آنها به محصولی بود که برای رفع نیازهای شهروندان تولید می کنند؛ اما این کمپین با اعطای یک وام دولتی به سرعت با شکست مواجه شد. مساله ای که راه اندازنندگان کمپین به آن توجه نکرده بودند نیازهای جامعه برای داشتن خودرو آنهم با قیمت مناسب بود از این رو تنها به تخریب شرکت خودروساز و برجسته کردن نقاط منفی آن همت گماشتند و از چانه زنی چشم پوشیدند. بنابراین زمانی که دولت در توافق با خودروسازی و رفع رکود این صنعت با اعطای وام اقدام کرد آنها نیز پس از یک دوره اعتراض به کل کمپین را کنار گذاشتند، این در حالی است که شاید این کمپین همچنان بتواند راه های جایگزینی را برای رفع این مساله در پیش بگیرد و بتواند رویکردهای جایگزین را پیشنهاد دهد.

کمپین «سه شنبه های پاک»

«سه شنبه های پاک» از دیگر طرح هایی است که از سوی محمد درویش مدیرکل مرکز مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست پیشنهاد شده است. با این حال به گفته او، استقبال از این طرح چندان که باید و شاید صورت نگرفته است. جای تعجب است مردمی که آلودگی تاثیر مستقیم بر سلامت آنها دارد همچنان استقاده از خودروی شخصی را حتی با حساب آلودگی بیشتر هوایی که تنفس می کنند ترجیح می دهند. اما نگاهی به حمل و نقل عمومی در شهری مانند تهران اعم از سامانه اتوبوس تندرو و مترو نشان می دهد شهروندان چندان نمی توانند به این سیستم برای جابجایی روزانه خود اعتماد کنند. این کمپین زمانی نه برای سه شنبه بلکه برای همه روزها موفق خواهد بود که رایزنی ها و چانه زنی های گسترده با شهرداری صورت گرفته و بتواند دستاوردهای خود در این زمینه را به مخاطبان ارائه کند. زمانی که به جای بهره گیری از ماشین شخصی رویکردهای جایگزین با همان سرعت و قابلیت کاربرد پیشنهاد شوند می توان رویه های آموزشی را برای استفاده شهروندان از سیستم حمل و نقل عمومی در پیش گرفت.

نگاهی به این سه کمپین که همگی درباره «آلودگی هوا» و دستیابی به آسمان آبی اندیشیده شده اند نشان می دهند کمپین ها در ایران تنها به ذکر بیانیه و یا تصاویری از یک گذشته نوستالژیک اکتفا کرده اند و نتوانسته اند در زمینه اجرایی یک استراتژی مشخص و مدون را برای دستیابی به آن برنامه ریزی کنند و از این روست که پس از چندی به فراموشی سپرده شده و کمپین های مشابه جای آن را خواهد گرفت.

1