28 مارس 2024 - 19:48
بولدوزرها بنای قاجاری بابل را خراب کردند

خانه خلیلیان به تاریخ پیوست

30 دسامبر 2015 - 11:50 dsfr.ir/z62mi

خانه خلیلیان به تاریخ پیوست
علیرضا نوری کجوریان
تخریب بنای قاجاری خلیلیان بابل

در حالی تیغ بولدوزرها به خانه تاریخی دوره قهوه قجری خلیلیان بابل رسید که این بنای تاریخی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

بولدوزرها این بار هم زودتر از متولیان امر به بنای تاریخی در مازندران رسیدند و خانه ای با معماری خاص از دوره قاجاری را از حافظه زمین حذف کردند.

صبح یک روز تعطیل در دی ماه، بخشی از خانه قاجاری «خلیلیان» بابل که میراثی ماندگار از عهد قاجار است و روزگاری محل برگزاری روضه و حضور علمای بزرگ از جمله مرحوم آیت الله «بیکایی» و مرحوم آیت الله «هادی روحانی» بوده تخریب شد.

مسئولان اوقاف تخریبی بودن این بنا و احتمال آوار و ریزش را دلیل تخریب بیان می کنند و معتقدند هیچ سندی مبنی بر میراثی بودن و ثبت در فهرست آثار ملی آن ارائه نشده است، اما در عین حال مسئولان میراث فرهنگی مازندران نیز عقیده دارند که این بنای تاریخی در فهرست آثار ملی ایران در حال ثبت شدن است و نباید تخریب می شد.

با این وجود حجت الاسلام ستار علیزاده مدیرکل اوقاف و امور خیریه مازندران می گوید: خانه خلیلیان بابل خانه ای تخریبی بوده که هر لحظه احتمال آوار و تخریب آن وجود داشت و از سوی دیگر شاهد اعتراضات مردمی بودیم که چرا اوقاف نسبت به مرمت و حفظ آن اقدام نمی کند.

وی بیان داشت: برای پیشگیری از حوادث احتمالی از یک سو و همچنین با توجه به اینکه میراث فرهنگی سندی مبنی بر میراثی بودن و ثبت در فهرست آثار ملی این بنا ارائه نداده است، تصمیم بر این شد که این بنا در راستای اجرای نیات واقفین تخریب و بازسازی شود.

خانه خلیلیان در راستای اجرای نیات بازسازی و تبدیلی به حسینیه می شود

حجت الاسلام علیزاده یادآور شد: این بنا در راستای نیت واقفین دوباره بازسازی و تبدیل به حسینیه می شود.

مدیرکل اوقاف و امور خیریه مازندران در عین حال تصریح کرد: وضعیت خانه خلیلیان از نظر منظر و نمای داخلی بسیار بد و نامناسب بود که احتمال تخریب و آوار آن نیز می رفت.

در حالی که اوقاف معتقد است که مدرکی دال بر میراثی بودن خانه خلیلیان و ثبت آن در فهرست آثار ملی ایران ارائه نشده است، اما مدیرکل میراث فرهنگی مازندران با بیان اینکه ثبت نشدن در فهرست آثار ملی را نباید عاملی برای تخریب اثر تاریخی باشد اظهار داشت: ما نباید منتظر بمانیم که کسی جایی یا بنایی را تخریب کند بعد به فکر آن باشیم بلکه باید فضا را به گونه ای سنگین کنیم که کسی به میراث تاریخی چشم طمع نداشته باشد.

دلاور بزرگ نیا با اشاره به اینکه یک اشتباهی وجود دارد و آن اینکه حتما باید یک اثری ثبت شود تا نسبت حفاظت آن اقدام شود گفت: این در حالی است که 2 هزار و 500 اثر تاریخی در استان وجود دارد که تنها حدود 600 تا 700 اثر در فهرست آثار ملی ثبت شده است و اشتباه بسیاری از افراد این است که آثار تاریخی و عرصه های باارزش تاریخی باید ثبت ملی شود تا نسبت به حراست از آن اقدام شود.

اشتباه بسیاری از افراد این است که آثار تاریخی و عرصه های با ارزش تاریخی باید ثبت ملی شود تا نسبت به حراست از آن اقدام شود

وی با بیان اینکه تنها بخشی از میراث تاریخی استان ثبت ملی شده است تصریح کرد: آیا این به آن معنی است که باید در تخریب دیگر آثار ثبت نشده شتاب کرد و داشته ها را نابود کنیم؟ آیا حفاظت از آثار که هویت سرزمینی ما، ریشه های کهن معماری و باروهای سازندگان را در چنین بناهایی نشان می دهد، کمتر از سایر موضوعات اهمیت دارد.

بزرگ نیا با اشاره به اینکه بین سازمان میراث فرهنگی و سازمان اوقاف و امور خیریه برای حفاظت از آثار تاریخی تفاهم نامه هایی وجود دارد بیان کرد: بی تردید میراث فرهنگی و اوقاف استان نیز دست در دست هم در اجرای این تفاهمات پایبند بوده و در مقابل درک نادرستی که تعدادی افراد سودجو یا بی اطلاع از آثار تاریخی دارند، خواهند ایستاد.

مدیرکل میراث فرهنگی مازندران درباره بنای تاریخی خانه خلیلیان بابل که بخشی از آن مورد تخریب قرارگرفته است گفت: عاملان این حرکت عمل غیرقانونی انجام دادند که باید پاسخگو باشند.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران می گوید: خانه خلیلیان ثبت ملی شده است

در عین حال مهدی ایزدی معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران نیز با اشاره به اینکه خانه تاریخی خلیلیان بابل از آثار دوره قاجاری با معماری خاص است بیان داشت: در سه ماه گذشته نسبت به ثبت اثر تاریخی در فهرست آثار ملی ایران اقدام شده است و حتی شمار ثبت نیز دریافت شده است.

وی اظهار داشت: این بنای تاریخی دارای معماری باقابلیت تاریخی است و به اداره اوقاف شهرستان بابل نیز اعلام کرده ایم که از تخریب آن باید جلوگیری شود و درعین حال بین اوقاف استان و میراث فرهنگی برای حفظ و صیانت از آثار تاریخی تفاهم نامه همکاری منعقد شده است.

ایزدی با اظهار تأسف از تخریب بخشی از خانه تاریخی خلیلیان بابل تأکید کرد: مسببان این حادثه اگر افراد عادی هستند باید به قانون معرفی شوند و اگر دستگاه اداری است باید تابع میراث باشند و به تفاهم نامه ها پایبند باشند.

وی با اظهار اینکه به اداره اوقاف و امور خیریه بابل نیز ثبت ملی شدن خانه خلیلیان اعلام شده است یادآور شد: بخشی از خانه خلیلیان حسینیه است و در ماه های خاص سال نظیر محرم در آن مراسم مذهبی و روضه برپا می شود.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی مازندران ادامه داد: نظیر خانه خلیلیان بابل، خانه نبویان در آمل است که بخشی از آن حسینیه است و در آن مراسم مذهبی برپا می شود و با کمک اوقاف نسبت به حفظ آن اقدام شده است.

در حالی بخشی از خانه میراثی خلیلیان در بابل تخریب شده است که طبق ماده 558 قانون مجازات اسلامی «هر کس به تمام یا قسمتی از ابنیه، اماکن، محوطه ها و مجموعه های فرهنگی-تاریخی یا مذهبی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، یا تزیینات، ملحقات، تأسیسات، اشیا و لوازم و خطوط و نقوش منصوب یا موجود در اماکن مذکور، که مستقلا نیز واجد حیثیت فرهنگی، تاریخی یا مذهبی باشد، خرابی وارد آورد علاوه بر جبران خسارات وارده به حبس از 1 الی 10 سال محکوم می شود.

گفتنی است؛ تخریب بناهای تاریخی در بابل در روزهای تعطیل مسبوق با سابقه است و دی ماه سال 1390 نیز شهرداری این شهر در یک روز تعطیل به تخریب حمام قدیمی میرزا یوسف و تبدیل آن به پارکینگ اقدام کرد.

« دنیای سفر » این نوشته را از « خبرگزاری مهر » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
1