بر اساس آخرین پیش بینی های انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی (یاتا) انتظار می رود تا سال 2034 میلادی تعداد مسافران هوایی با رشد متوسط سالانه 8/3 درصد در تقاضا، به بیش از 7 میلیارد نفر برسد.
این رقم به طور دقیق، 2 برابر تعداد مسافران هوایی پیش بینی شده برای سال 2015 میلادی یعنی 5/3 میلیارد نفر است. تعداد شغل زیر پوشش صنعت حمل و نقل هوایی در دنیا که در حال حاضر 58 میلیون نفر است تا 20 سال آینده به بیش از 105 میلیون نفر خواهد رسید که مجموع تولید ناخالص داخلی 2400 میلیارد دلاری را به بیش از 6 هزار میلیارد دلار خواهد رساند.
یاتا پیش از این تعداد مسافر هوایی در سال 2034 میلادی را 4/7 میلیارد نفر بر اساس نرخ رشد متوسط سالانه 1/4 درصد پیش بینی کرده بود.
نتیجه پیش بینی های بازنگری شده جدید، کاهش در نرخ رشد و توسعه اقتصاد جهانی را نشان می دهد؛ به ویژه پیش بینی های رشد اقتصادی آرام تر در چین که انتظار می رود تقاضای حمل و نقل هوایی را تعدیل کند. 5 بازار دارای سریع ترین افزایش در تعداد مسافر سالانه در طول دوره پیش بینی شامل چین با 758 میلیون مسافر جدید و مجموع 196/1 میلیارد مسافر، آمریکا با 523 میلیون مسافر جدید و مجموع 156/1 میلیارد نفر، هند با 275 میلیون مسافر بیشتر و مجموع 378 میلیون مسافر، اندونزی با 132 میلیون مسافر بیشتر و مجموع 219 میلیون مسافر و برزیل با 104 میلیون مسافر بیشتر و مجموع 202 میلیون مسافر هوایی خواهند بود.
نکته جالب توجه آن است که 7 بازار از 10 بازار دارای سریع ترین درصد رشد در آفریقا خواهند بود. این 10 بازار شامل مالاوی، رواندا، سیرالئون، جمهوری آفریقای مرکزی، صربستان، تانزانیا، اوگاندا، گینه جدید پاپائو، اتیوپی و ویتنام هستند که پیش بینی می شود در 20 سال آینده، سالانه به طور متوسط بین 7 تا 8 درصد رشد کرده و در هر دهه اندازه بازارشان 2 برابر شود.
در ارتباط با مسیرها نیز مقاصد آسیایی، آمریکای جنوبی و آفریقایی شاهد سریع ترین رشد خواهند بود، این نشان دهنده رشد در اقتصاد و جمعیت این بازارها است. مسیرهای اندونزی-تیمور شرقی با نرخ رشد 9/13 درصد، هند-هنگ کنگ با 4/10 درصد، داخل هندوراس با 3/10 درصد، داخل پاکستان با 9/9 و مسیر امارات-اتیوپی با 5/9 درصد، از سریع ترین رشد برخوردار خواهند بود.
اگرچه تقاضا برای حمل و نقل هوایی به رشد خود ادامه می دهد اما آمادگی برای ارائه خدمات به 7 میلیارد نفر مسافر در سال 2034 میلادی مستلزم اقدامات زیادی از سوی کشورهاست. رخدادهای اقتصادی و سیاسی در طول سال گذشته تاثیرات بنیادی بر رشد تقاضای حمل و نقل هوایی داشته است که در نتیجه آن انتظار می رود حدود 400 میلیون مسافر کمتر از برآورد قبلی برای سال 2034 م در این سال با حمل و نقل هوایی سفر کنند.
نکته قابل توجه این است که حمل و نقل هوایی بخش مهمی از اقتصاد جهانی است، از این رو تصمیم سازان باید حساسیت آن را مورد توجه قرار دهند. تاثیر اقتصادی کاهش 400 میلیون مسافر در سال رقم قابل توجهی است و هر نفر کاهش در تعداد مسافران هوایی یک فرصت از دست رفته برای کشف و تولید ارزش های اجتماعی و فرهنگی و ایجاد فرصت های اقتصادی و اشتغال محسوب می شود، بنابراین باید دولت ها از طریق مالیات های مضاعف، مقررات سخت یا کاستی در زیرساخت ها، موانع اضافی پیش روی صنعت ایجاد نکنند.
فاصله ی قابل توجهی بین عملکرد بازارهای مسافرت هوایی کشورهای برزیل، روسیه، هند و چین دیده می شود. چین و هند با رشد سالانه 5/12 و 5/16 درصدی به سرعت در حال رشد هستند. هند از شرایط سال 2014 م خارج شده و شاهد افزایش قابل توجه در تعداد پروازهای داخلی است. با اینکه نرخ رشد تقاضا در چین متعادل شده اما شرایط رشد به شیوه ای است که باز هم شاهد افزایش 230میلیون نفری مسافران هوایی بین 2014 تا 2019 م خواهد بود که به تنهایی بیش از 2 برابر مجموع 3 کشور دیگر این گروه است. در مقابل برزیل و روسیه شرایط سختی دارند. کاهش قیمت نفت و دیگر کالاها بخشی از علت این شرایط هستند، البته تحریم های اقتصادی نیز اقتصاد روسیه را تحت تاثیر قرار داده است. شرکت های هواپیمایی در برزیل بالاترین نرخ سوخت را در سطح دنیا پرداخت می کنند و اگر سیاست های سوخت این کشور همراستا با استانداردهای جهانی شود، بدیهی است زمینه ارتقای حمل و نقل هوایی این کشور فراهم خواهد شد.
این مقاله توسط محمدرضا عبدالرحیمی (عضو هیات مدیره انجمن حمل و نقل هوایی ایران) نوشته شده و در روزنامه صمت منتشر شده است.
