برای حاصل شدن توافق تاریخی در مورد تغییرات اقلیمی در نشست پاریس، طی سال های گذشته برنامه ریزی دقیقی توسط سازمان ملل و 195 کشور عضو این سازمان انجام شده بود.
به گزارش اقتصادنیوز، در حالی که افراد بسیاری از احزاب مختلف در بحث سیاسی و فنی در مورد چگونگی محدود کردن نشر گازهای گلخانه ای از سوخت های محرک اقتصاد شرکت داشتند، 195 کشور در پایان نشست پاریس به یک توافق جامع رسیدند. آخرین باری که کشورها برای رسیدن به چنین توافقی گرد هم جمع شده بودند به نشست سال 2009 در کپنهاگ دانمارک برمی گردد که نتیجه خاصی در بر نداشت.
بلومبرگ در تحلیلی به هشت درسی که سازمان ملل و نمایندگان کشورهای کلیدی درگیر در این موضوع از نشست کپنهاگ گرفتند تا در سال جاری به موفقیت برسند، اشاره کرده است:
داوطلبانه کردن موضوع
پروتکل 1997 کیوتو به صورت قانونی محدودیت هایی را در انتشار گازهای گلخانه ای اعمال کرد اما این محدودیت ها تنها برای کشورهای صنعتی لحاظ می شد. بعد از امضای توافق نامه، آمریکا به دلیل اینکه کشورهای در حال توسعه هیچ تعهدی نداشتند، تغییر عقیده داد و توافق نامه کیوتو تنها 37 کشور اروپایی و 12 درصد از کل انتشار جهانی را پوشش داد. اما توافق نامه پاریس در بر گیرنده 186 کشور بوده و سیستم را داوطلبانه کرده است. پراکاش جوادکار، وزیر محیط زیست هند درباره این موضوع اعلام کرد که این رویکرد جدید «تغییر دهنده بازی» خواهد بود.
آماده سازی زمینه
لورن فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه و تیمش در دو سال گذشته بیش از 100 بازدید رسمی و 400 نشست دوطرفه با 140 کشور مختلف انجام داده است. بیش از نیمی از این نشست ها در سطوح ریاست جمهوری و نخست وزیر بوده است.
نیاز به موافقت بازیگران بزرگ
این توافق از اتحاد 195 کشور تشکیل شده، ولی آمریکا و چین بسیار مهم هستند چرا که 35 درصد کل انتشار گازهای گلخانه ای دنیا را تشکیل می دهند. این دو کشور در کپنهاگ نگاه مثبتی نداشتند، جایی که چین در کنار برزیل، آفریقای جنوبی و هند خواهان حفظ تمایزات در مذاکرات توافق بین کشورهای فقیر و ثروتمند بودند. در سال 2009، باراک اوباما صدای خود را به اجبار به گوش این بلوک رساند. در نشست پاریس، اوباما و شی جین پینگ در نوامبر 2014 وارد این توافق شدند و دیگر کشورهای در حال توسعه نیز به تبع آنها به این توافق پیوستند.
آغازی باشکوه
تقریبا 150 تن از سران دولت ها در افتتاحیه نشست پاریس در اول دسامبر شرکت کردند. این بزرگ ترین گردهمایی سران دنیا در تاریخ بوده است. اما نقش آنها چه بوده است؟ فراهم آوردن جنبش سیاسی در این مسیر. در کپنهاگ بیش از 100 رهبر سیاسی در انتهای کنفرانس حضور به هم رساندند که موجب فلج شدن فعالیت نمایندگان سطح پایین تری شد که در زمینه توافقات خبره بودند.
فضای مثبت موجود
آشفتگی تدارکات در کپنهاگ موجب مسموم شدن جو موجود در مذاکرات شده بود. با این وجود در فرانسه همه چیز متفاوت بود. تدارکات بسیار قوی و حمل و نقل رایگان باعث شده بود تا جو مثبتی در فضای نشست حاکم شود.
درس از رویکردهای گذشته
فرانسه از تاکتیکی بهره برد که در کنفرانس اقلیمی گذشته به خوبی کار کرده بود. مقامات پاریس فرمول به کار گرفته شده در نشست کنکان مکزیک در سال 2010 را با استفاده از وزرای کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه برای کار در مورد مسائل بغرنج استفاده کردند. پاریس مراسم افتتاحیه را همانند نشست دوربان در سال 2011 به صورت غیررسمی برگزار کرد.
اهمیت شفافیت
در کپنهاگ، رئیس جمهور دانمارک، نشست را به همراه گروهی از کشورها برای کار روی توافق ترک کرد. کشورهایی که جلسه را ترک کردند اعتماد را در حین فرایند از دست داده بودند که منجر به این شد تا میزبان به یک نوشته محرمانه روی آورد. فرانسه اما نسبت به تمامی این مراحل هشیار بوده و همه چیز را با شفافیت اعلام کرد.
درگیر کردن کسب و کارها
شرکت هایی که برای تلاش در مورد کم کردن میزان انتشار ثبت نام کردند، باعث شدند تا این نشست نسبت به نشست کپنهاگ بسیار مثبت تر ارزیابی شود. بیش از 2400 شرکت و سرمایه گذار به کمپین کاهش آلایندگی پیوستند.
