هزینه زخم های لاعلاجی که بر پیکر جنگل وارد کرده ایم را باید نسل های آینده بپردازند و در نهایت هم درمان نخواهند شد.
«هزینه زخم های لاعلاجی که بر پیکر جنگل وارد کرده ایم را باید نسل های آینده بپردازند و در نهایت هم درمان نخواهند شد. کفگیر به ته دیگ خورده است و جنگل های شمال کشور به روز سیاه نشسته اند؛ طی ٥٠ سالی که از این جنگل ها برداشت کرده ایم خط مشی علمی برای آن تدوین نکرده ایم و اگر چاره ای سنجیده نشود منابع جنگلی ما به طور کامل از دست خواهد رفت و راه بازگشتی نیز وجود نخواهد داشت.»
محمدرضا پورمجیدیان، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی مازندران درباره روند خطرناک برداشت چوب از جنگل های شمال ایران به «اعتماد» گفت: «متاسفانه ادامه روند کنونی برای جنگل های شمال خطرناک است و منجر به نابودی همین پهنه باریک باقیمانده جنگلی خواهد شد. کشور ژاپن با اینکه دارای ٢٤ میلیون هکتار جنگل طبیعی است، حتی اجازه برداشت چوب از یک مترمربع آن را نیز نمی دهد. تمام برداشت چوب این کشور از ١٠ میلیون هکتار جنگل دست کاشتی است که دارد. آن وقت ما با اندک رویشگاه های هیرکانی ارزشمندمان از آستارا تا گلیداغ که هم میراث تاریخی جهانی است، هم بانک ژن و هم گنجینه بی نظیر علمی-تحقیقاتی چه برخوردی داریم؟ به راحتی آنها را می بریم و تخریب می کنیم و اسمش را هم می گذاریم کار علمی و طرح بهره برداری از جنگل.»
او در ادامه هشدار داد: «از زمان پهلوی اول تاکنون حدود ٥٠ سال است که از جنگل های شمال چوب برداشت می کنیم؛ اما هنوز نتوانسته ایم خط مشی درست و علمی برای این جنگل ها تبیین کنیم. به همین دلیل از جنگل های مان تنها تار و پودی بدون تنوع زیستی گیاهی و جانوری بر جا مانده است که با این روند برداشت چوب، آیندگان ما نشانی از جنگل نخواهند داشت. جنگل های شمال ایران در حال تبدیل شدن به بیابان هستند و بخش های بزرگی از آنها از دست رفته است.»
این دکترای جنگل شناسی گفت: «آن همه حیات وحشی که در جنگل های شمال ایران زندگی می کردند اکنون کجا رفته اند؟ چرا تنوع زیستی در این محدوده این همه آسیب دیده است؟ چون آشیان اکولوژیک آنها را ناامن و نابود کرده ایم. وقتی اره موتوری را به جنگل بردیم حیوانات از جنگل بیرون رفتند و به سمت دیگر کوچ کردند. سمت دیگر روستاها بود و در واقع دیگر منطقه امن و قلمرویی برای زندگی حیات وحش باقی نگذاشتیم.»
پورمجیدیان در ادامه با بیان ریشه های این ماجرای تلخ گفت: «تمام این اتفاقات بر اساس سیاست های نادرست بالادستی ها صورت گرفته است؛ دستورالعمل های نافرم و غیرعلمی و قوانین نامناسبی که با آنها به گونه ای برخورد شده که انگار وحی منزل هستند. بسیاری از کارشناسان مومن، معتقد و تلاشگر و دانشمند در سازمان جنگل ها نگران وضعیت جنگل های شمال هستند؛ اما چه کنند که سیاست مدیران بالادستی این بوده است.»
این عضو هیات علمی دانشگاه که دارای دو دهه سابقه کار اجرایی در حوزه جنگل است، تاکید کرد: «در کدام یک از طرح های جنگلداری آسیب اکولوژیکی را بررسی کرده ایم؟ در کدام طرح ایستگاه هواشناسی داریم؟ در کدام یک خصوصیات توپوگرافیک را در برنامه ریزی ها به درستی لحاظ کرده ایم؟ یک نمونه اش را بفرمایید تا ما هم بدانیم. همین عدم شناخت ارزش این گونه های گیاهی، باعث جسارت در بین افراد شده است و چون نمی دانند فلان گونه چیست و چه ارزشی دارد به راحتی نشانه گذاری می کنند تا قطع شود.»
پورمجیدیان درباره درختان کهنسالی که برخی مدیران و متولیان جنگل، آنها را بی ارزش می شمارند و اجازه قطع می دهند، گفت: «در تمام دنیا به درختان کهنسال به عنوان بانک ژن نگاه می کنند و برای آنها احترام قائل می شوند؛ ولی برخی دوستان ما به این درختان، عنوان فرتوت و فرسوده می دهند و مجوز قطع آنها را صادر می کنند که خود بیانگر کافی نبودن اطلاعات آنهاست.»
او با بیان اینکه با ادامه برداشت چوب از جنگل های شمال کشور مخالف است، گفت: «باید از مواهب الهی استفاده کرد اما در حد ظرفیت و پتانسیل آن رویشگاه. جنگل دیگر توان و تحمل این ستم و هجمه ها را ندارد و نیاز به تنفس دارد. البته با طرح تنفس جنگل ها به شرطی موافقم که با مدیریت و متولی گری دولت و پشتوانه علمی-تحقیقاتی درست و بدون تعجیل صورت بگیرد.»
این متخصص جنگل شناسی درباره اینکه برخی کارشناسان و مدیران سازمان جنگل ها اعتقاد دارند که روند بهره برداری ها از جنگل های شمال کاملا علمی و قانونمند بوده است، گفت: «اگر این طرح ها علمی بوده و به درستی انجام شده است پس چرا جنگل های شمال کشور به این روز وخیم افتاده و کاهش پنجاه درصدی داشته است؟ و چرا ادارات کل شمال کشور با کاهش جدی برداشت مواجه شده اند؟ چون از یک سو فاصله درختان جنگلی از هم زیاد شده و از سوی دیگر گونه های مهاجم جای آنها را گرفته اند. اینها مسائل مهم است که دوستان باید پاسخ آن را بدهند.»
