ایران کشوری با فرصت های رقابتی در روندهای جهانی گردشگری

لزومی ندارد ایران همچون کشورهایی مانند ترکیه، اسپانیا و یونان در جلب گردشگران انبوه تلاش کند. ایران باید بر کیفیت بالا، منحصر به فردی و ارزشمندی تجربه گردشگران خود تاکید کند تا آنها حاضر شوند در قبال استفاده از خدمات گردشگری ایران هزینه های بالاتری را بپردازند.

فیلیپ پیرس، رئیس مجمع جهانی مطالعات گردشگری (ITSA) و سردبیر مجله تحقیقات سالانه گردشگری، در سمپوزیوم نیم روزی «روندهای رفتار گردشگر» در دانشگاه علامه طباطبایی اظهار کرد: انگیزه های گردشگران از سفر به مقاصد مختلف در طول سال های گذشته تغییر کرده و در حال حاضر جهان با 5 روند اصلی در گردشگری بین المللی رو به رو است. وی افزود: روند به مفهوم یک الگوی قابل مشاهده که از رفتار موجود گردشگران جهان اخذ می شود، با احتمال 90 درصد دوباره تکرار خواهد شد.

پیرس تصریح کرد: شناخت روندهای گردشگری در پیش بینی رفتار گردشگران و تطابق منطقی بخش تقاضا و عرضه در فراهم ساختن خدماتی کیفی و ارزشمند بسیار مهم است.

رئیس مجمع جهانی مطالعات گردشگری، با تاکید بر اهمیت گردشگری بین المللی، اولین روند جهانی را افزایش تعداد گردشگران چینی و متفاوت شدن خواسته ها و نیازهای گردشگری آنها دانست و گفت: تعداد گردشگران برون مرزی چین در سال 2014، 115 میلیون نفر بوده است که مقاصد متفاوتی را در سطح جهان مورد بازدید قرار داده اند. اهمیت این گردشگران برای کشورهای گردشگر پذیر نباید تنها در تعداد آنها باشد بلکه توجه به ویژگی های منحصر به فرد رفتاری و تمایلات متفاوت آنها است که باید مورد توجه واقع شود. از نظر پیرس: توجه به تفاوت های گردشگران چینی نسبت به سایر گردشگران، متناسب کردن خدمات گردشگری بر اساس نیازها و علایق آن ها می تواند در موفقیت مقاصد گردشگری در جذب این بازار عظیم موثر باشد.

استاد دانشگاه جیمز کوک استرالیا، با تصدیق رشد گردشگران برون مرزی شخصی و گروهی چین بیان کرد: این تعداد گردشگر غالبا، جوانان تحصیل کرده، آشنا با تکنولوژی و زبان های خارجی (خصوصا انگلیسی) هستند که به تجربه ی جنبه های مذهبی-روحانی جوامع دیگر علاقه مند بوده و تمایل دارند در فعالیت های بدیع فیزیکی و ماجراجویانه مشارکت کنند.

پیرس اظهار کرد: تورهای ستاره شناسی کویرهای ایران برای گردشگران چینی بسیار جذاب است. در حال حاضر تنها در شانگهای 40 کلوب ستاره نگری وجود دارد که اعضای آنها به ستاره شناسی و دیدن آسمان شب علاقه بسیار دارند. وی افزود: اگرچه در شانگهای به سبب آلودگی هوا، آلودگی های نوری و بصری، ساختمان های بلند و ... امکان دیدن ستارگان ممکن نیست، اما بازاریابی درست و آگاهانه کشوری چون ایران در جذب این گردشگران تاثر گذار است.

سردبیر مجله تحقیقات سالانه گردشگری، در خصوص روند دوم حاکم بر گردشگری بین المللی گفت: امروزه بیشتر گردشگران با هدف کسب تجارب متفاوت به دنبال مقاصد نوظهور و جدید می روند. وی افزود: نکته جالب در این روند این است که گردشگران با وجود تجربه ی لذت بخش خود از یک مقصد گردشگری و با تلاش برای حفظ وفاداری خود به آن مقصد، باز هم ترجیح می دهند به سراغ مقاصد جدیدی بروند. پیرس اشاره کرد: در بین تمام صنایع تنها در صنعت گردشگری تعارض بین وفاداری گردشگری به یک مقصد و علاقه به بازدید مجدد از آن به پیروزی بازدید از یک مقصد جدیدتر منجر می شود.

رئیس مجمع جهانی مطالعات گردشگری، معتقد است: در دنیای گردشگری امروز فرصت های بسیاری برای تعقیب این تمایل گردشگران به بدیع بودن تجارب سفر وجود دارد. فرصت های نوین در قالب اشکال جدید و خاص اقامتی، فعالیتی، و جالب تر از همه در اشکال جدید تعاملات انسانی دیده می شود.

پیرس تصریح کرد: گردشگران مالزیایی و اندونزیایی بسیار نسبت به فرصت های گردشگری ایجاد شده به واسطه ی گردشگری حلال، در کشورهای خاورمیانه، خصوصا امارات متحده عربی، هیجان زده هستند. زیرا وجود بسترهای گردشگری خلاقانه و زیرساخت های لوکس و زیبا در شهر دبی، فرصت های جدیدی را برای گردشگران مسلمان فراهم ساخته است. وی افزود: تنها مقاصدی در این روند موفق خواهند بود که بتوانند با استفاده از خلاقیت خود، جاذبه های بدیع مقصد خود را در قالب فعالیت های جدید گردشگری به گردشگران نشان دهند.

استاد دانشگاه جیمز کوک استرالیا، سومین روند گردشگری بین المللی را که با سرعت زیاد در سراسر دنیا در حال رشد است، درگیر کردن گردشگر، تنها در یک مقصد دانست و گفت: گردشگری آهسته به عنوان یکی از جنبه های این روند  تنها بر یک مقصد و یک مکان تاکید می کند و بستری را فراهم می سازد تا گردشگر از تمام جاذبه ها، شیوه ی زندگی و کار مردم محلی یک مقصد در کنار تمام چیزهای کوچک و بزرگ آن لذت ببرد. پیرس اضافه کرد: اقامت بیشتر گردشگر در یک مکان برای کسب و کار و تجارت گردشگری بسیار مفید است زیرا جذب اقتصادی و مالی را در آن مقصد بیشتر خواهد کرد.

فیلیپ پیرس افزود: گردشگران دارای علایق شدید و جدی نسبت به یک فعالیت فراغتی نیز در حقیقت از نمودهای روند سوم هستند. وی همچنین اشاره کرد: گردشگران با علایق خاص به واسطه ی درگیر شدن در یک فعالیت گردشگری و با اقامت در یک مکان خاص، به تعقیب علاقه ی خود پرداخته و عواید بسیاری را نصیب جامعه ی میزبان می نمایند. پیرس بیان کرد: پرنده نگرانی که ساعت ها و روزها تنها در یک مکان می مانند تا یک گونه خاص  از پرندگان را تماشا کنند، در حقیقت این روند را دنبال می کنند.

رئیس مجمع جهانی مطالعات گردشگری، گفت: روند درگیر شدن گردشگر در یک مقصد خاص با گونه های دیگری از انواع گردشگری نیز پشتیبانی می شود:گردشگری داوطلبانه یا نوع دوستانه. این گونه ی خاص از گردشگری که دارای طول اقامت بیشتری بوده و نتیجتا درآمدهای بسیاری را عاید مقاصد گردشگری می کند، سالانه تعداد گردشگران بسیاری را برای کمک به مردم در سایر نقاط دنیا وارد کشورهای مختلف می کند. این گردشگران با توجه به توانایی و مهارت های خود در شکل خاصی چون تدریس، ساخت و ساز و ... به کودکان و مردمان اینگونه کشور ها کمک می کنند و در فعالیت های خیرخواهانه برای مردم مقصد گردشگری درگیر می شوند. وی افزود: تمایل گردشگران به مشارکت و درگیر شدن در بسترهای اجتماعی جامعه مقصد، روز به روز در حال افزایش است.

فیلیپ پیرس در توضیح روند چهارم گفت: در بین سنین 18 تا 25 سالگی بسیاری از افراد با ایجاد یک شکاف زمانی در زندگی خود با انجام سفر درصدد شناخت شخصیتی-روانی و کشف اهداف خود از زندگی بر می آیند. وی اشاره کرد: این گونه گردشگران معتقدند به آگاهی های فرهنگی بیشتری از دنیای پیرامون خود نیاز داشته و با انجام این سفرها و افزایش شناخت و آگاهی خود از دنیا می توانند، در آینده، بهتر بر مشکلات خود فائق آیند. گردشگران کوله پشتی از دنباله کنندگان این روند هستند.

استاد دانشگاه جیمز کوک استرالیا، روند رو به رشد چهارم را در عصر حاضر، صحنه های تماشایی رویدادهای کوچک و بزرگ جهانی، ملی و محلی دانست و گفت: هر ساله گردشگران بسیاری برای بازدید از رویدادهایی مانند جام جهانی فوتبال، بازی های المپیک دست به سفر می زنند. وی افزود: این رویدادهای تفریحی و سرگرم کننده که با موسیقی، رقص، نورپردازی و اجراهای باشکوه و عظیم همراه است می تواند درآمدهای بسیاری نصیب کشورهای مقصد سازد. پیرس تصریح کرد: در ایران نیز رویدادی مانند عاشورا با حضور معنوی و اجرای باشکوه مردم، در کنار موسیقی عاشورا می تواند پتانسیل زیادی برای جذب گردشگران داشته باشد.

وی، آخرین روند گردشگری بین المللی را، مربوط به گردشگرانی دانست که درصدد حفظ و بازیابی سلامتی و یا درمان بیماری های خود هستند. پیرس بیان کرد: بشر هم اکنون در نقطه ای از تاریخ قرار دارد که تعداد شهروندان کهنسال آن بیش از هر زمان دیگر در جهان است. این بازار بالقوه برای حفظ سلامت خود به فعالیت های گوناگونی دست می زند و در این فرآیند به انتخاب مقاصدی می پردازد که از اسپا های لوکس، چشمه های آب گرم و بیمارستان های مجهز برخوردار باشد.

فیلیپ پیرس، گردشگری پزشکی را یکی از حوزه های رو به رشد در ایران دانست و گفت: دستیابی به استانداردهای بین المللی پزشکی و گردشگری پزشکی، در گسترش این نوع خاص از گردشگری برای کشوری چون ایران که خواستار جلب گردشگران پزشکی و سلامت است، بسیار مهم است.

سردبیر مجله مطالعات گردشگری گفت: از منظر گردشگری بین الملل، از بین تمام روندهای اشاره شده، به نظر نمی رسد ایران از آمادگی لازم برای درگیر کردن گردشگر در مقاصد خود برخوردار باشد زیرا قبل از تعامل گردشگران و مردمان محلی، باید یادگیری های فرهنگی بسیاری صورت پذیرد تا این اتفاق به گونه ای مثبت قابل حصول شود.

وی همچنین افزود: توجه به روند چین برای ایران بسیار مهم است. واقع شدن در جاده ابریشم و ارتباط تاریخی ایران و چین تعاملات آسان تری را برای این دو کشور فراهم می سازد. پیرس در ادامه بیان کرد: نوظهور و بدیع بودن جاذبه ها و چشم اندازهای ملموس و ناملموس ایران به عنوان یک مقصد گردشگری در رشد گردشگری ایران بسیار تاثیر گذار است. تفاوت‌های تاریخی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی ایران می تواند از این نقطه نظر برای گردشگران به انگیزه ای برای سفر تبدیل شود.

رئیس مجمع جهانی مطالعات گردشگری، اضافه کرد: ایران دارای رویدادهای ملی، مذهبی و فرهنگی بسیاری است که می تواند در روندهای کنونی جهان نقش برجسته ای در جذب گردشگر، ایفا کند.
پیرس در ادامه گفت: ایران با توسعه ی استانداردهای پزشکی خود می تواند از روند رو به رشد گردشگری سلامت استفاده کند درآمد خود را در این زمینه افزایش دهد.

استاد دانشگاه جیمز کوک استرالیا، ایران را کشوری پهناور با جاذبه هایی برجسته و متنوع دانست و گفت: آینده ی گردشگری ایران به کیفیت خدمات ارائه شده در آن بستگی دارد. لزومی ندارد ایران همچون کشورهایی مانند ترکیه، اسپانیا، یونان و ... در جلب گردشگران انبوه تلاش کند. وی افزود: ایران باید بر کیفیت بالا، منحصر به فردی و ارزشمندی تجربه گردشگران خود تاکید کند تا آنها حاضر شوند در قبال استفاده از خدمات گردشگری ایران هزینه های بالاتری را بپردازند. پیرس معتقد است: با طراحی متفاوت محصولات گردشگری با کیفیت و جایگاه یابی مناسب در بازار بین المللی، ایران می تواند به عنوان یک مقصد گران و کیفی در عرصه ی گردشگری با موفقیت های بیشتری گام بردارد.