جیمز ریدل رییس سابق هیئت استانداردهای ملی ارگانیک وزارت کشاورزی آمریکا و بازرس مواد ارگانیک، اخیرا سفری به ایران برای شرکت در نشستی تخصصی درباره محصولات ارگانیک داشت، طی این سفر مصاحبه ای نیز با داوود حیات غیب سرپرست هماهنگ کننده پروژه ایمنی زیستی صورت گرفت.
دکتر جیمز ریدل رییس سابق هیئت استانداردهای ملی ارگانیک وزارت کشاورزی آمریکا و بازرس مواد ارگانیک، اخیرا سفری به ایران برای شرکت در نشستی تخصصی درباره محصولات ارگانیک داشت. طی این سفر و جلسه ای که وی در سازمان حفاظت محیط زیست با کارشناسان این سازمان داشت، مصاحبه ای نیز با دکتر داوود حیات غیب سرپرست هماهنگ کننده پروژه ایمنی زیستی صورت گرفت. دکتر ریدل در این گفت و گو به سئوالاتی در مورد محصولات ارگانیک و تفاوت های آن با محصولات دستکاری شده ژنتیکی و تاثیرات آنها در زندگی و سلامت مردم پاسخ داد.
آیا شرکت های تولیدکننده محصولات GMO برای بازاریابی، برچسب گذاری و مدیریت ریسک پذیری هزینه کافی می کنند؟
راستش، آنها هزینه زیادی برای جلوگیری از برچسب زدن محصولات دستکاری شده پرداخته اند! تنها در سه ایالت آمریکا بیش از 100 میلیون دلار هزینه کرده اند تا مانع اجرای طرح های معتبر برچسب زدن این محصولات شوند. حزب دموکرات و جمهوری خواه در کنگره بیشترین حمایت خود را از سوی این شرکت ها دریافت می کنند. پس می بینیم آن ها هزینه های زیادی پرداخت می کنند تا آمریکایی ها بدون آگاهی از حقیقت، محصولات GMO را بخورند.
این شرکت ها، دانشمندان و محققین این حوزه را مورد تهدید قرار می دهند. هر گاه، مطالعات و تحقیقاتی چاپ می شود که محصولات آن ها را خطرناک می داند، به محقق آن حمله کرده و شخصیت آن ها را زیر سوال می برند. ما با وضعیت بدی در آمریکا مواجه هستیم.
آیا به همین دلیل است که بسیاری از دانشمندان تحقیقات زیادی در مورد GMO انجام می دهند، اما نتایج تعداد اندکی، خطرات GMO را نشان می دهد؟
این نتیجه گیری ها به خاطر تهدید و ترساندن دانشمندان است. شرکت های زیست فناوری، تبلیغات زیادی در دانشگاه ها انجام می دهند. یعنی از نهادهای عمومی برای ترویج فناوری خود استفاده می کنند و همانطور که گفتم، وقتی چند دانشمند شجاع تحقیقاتی انجام می دهند که یافته های آن ها برای سلامتی بسیار مهم است، مورد تخریب شخصیت قرار می گیرند. گاهی این تهدیدها باعث می شود سایر دانشمندان از تحقیقات درباره محصولات GMO پشیمان شوند. جالب اینجاست که تحت سیستم نظارتی آمریکا، قبل از عرضه مواد غذایی، نیازی به آزمایش های ایمنی GMO برای سلامتی انسان وجود ندارد.
پس شهروندان آمریکایی نمی دانند کدام یک از غذاهای مورد مصرفشان حاوی GMO هست؟
برچسب گذاری مواد GMO تا حد زیادی در آمریکا توسعه یافته است؛ اما به ضرورت پنهانی است. شهروندان آمریکا حتی نمی دانند که در مواد غذایی آن ها GMO وجود دارد. ما این محصولات را برچسب گذاری نکرده ایم، ولی نظرسنجی ها نشان می دهد که بیش از 90٪ از آمریکایی ها می خواهند بدانند کدام یک از مواد غذایی مصرفی آن ها حاوی GMO است. با این حال حامیان GMO تلاش بسیاری می کنند تا مردم از میزان GMO در غذاهایشان اطلاعی نداشته باشند.
حامیان GMO در ایران مصرف زیاد این محصولات توسط آمریکایی ها را دلیلی برای حمایت از GMO می دانند. بنابراین به نظر شما این حمایت به دلیل عدم آگاهی کافی در مورد محصولات GMO است؟
من درباره اثرات GMO تحقیقات زیادی داشته ام. همانطور که آزمایش ها نشان می دهند اثرات منفی عبارتند از افزایش استفاده از آفت کش ها، ایجاد حشرات مقاوم در برابر آفت کش ها، علف های هرز مقاوم در برابر علف کش ها، باقی مانده سموم دفع آفات و ورود سموم مهندسی ژنتیک در مواد غذایی و جریان خون انسان. در مطالعاتی که بر روی تغذیه حیوانات انجام شده، سلامت حیواناتی که مواد غذایی GMO می خوردند به خطر افتاده است. آن ها دچار مشکل در سیستم تولید مثل و گوارش شده و زودتر می مردند. این نتایج، دلایل بسیاری برای شرکت های زیست فناوری است تا فن آوری خود را پنهان کنند.
بنظرم چه ایرانی ها و چه آمریکایی ها دلایل زیادی دارند که بخواهند بدانند آیا محصولات دستکاری شده ژنتیکی در بازار وجود دارد؟ و خرید یا نخریدن آن ها باید به انتخاب خودشان باشد.
حامیان GMO بسیاری از مسایل را طبیعی یا بی خطر می دانند. مثلا می گویند گلیفوسیت به عنوان یک سم فسفریک، بی خطر است.
طبیعی است که این ادعا را داشته باشند. اما تحقیقات، عکس آن را نشان می دهد.سازمان بهداشت جهانی با داشتن شواهد و مدارک نشان می دهد که گلیفوسیت خطرناک است.
زیرا حاوی راندآپ (یا یک نوع سم شیمیایی) است.
بله، دقیقا. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده که راندآپ احتمالا سرطان زا است. من از طرفداران محصولات ارگانیک هستم و همه ما می دانیم که روش های کاشت ارگانیک محصولات غذایی کیفیت آب و تنوع زیستی را حفظ کرده و محصولات به دلیل عدم وجود آفت کش ها مغذی تر و ایمن تر هستند.
با این توضیحات، آیا محصولات ارگانیک در برابر خشک سالی هم مقاوم تر هستند یا در شرایط خاص باید به سمت محصولات دست کاری شده ژنتیکی رفت؟
باید تحقیقات درباره کشاورزی ارگانیک را افزایش دهیم. در سراسر جهان هزینه اندکی صرف تحقیق درباره کشاورزی ارگانیک می شود و البته با وجود تحقیقات اندک، محققان به نتایج بسیار خوبی رسیده اند که عبارتند از حفظ محیط زیست و افزایش مقاومت خاک دربرابر خشک سالی.
در کشاورزی ارگانیک، موارد لازم در خاک باقی می مانند و برای سال های خشکسالی درون خاک ذخیره می شود. مطالعات زیادی نشان می دهد که هنگام خشک سالی محصولات ارگانیک عملکرد بهتری نسبت به محصولات دست کاری شده ژنتیکی دارند.
قابل ذکر است که جیمز ریدل کشاورز تولید کننده محصولات ارگانیک، سرپرست حوزه حفاظت و بازرس مواد ارگانیک و مربی این حوزه است. وی از سال 1991، به صدها نفر از بازرسان مواد ارگانیک در جهان آموزش داده و به افزایش صدور گواهینامه استاندارد و فرم های بازرسی کمک کرده است. ریدل در ژانویه سال 2001 به ریاست هیئت استانداردهای ملی ارگانیک وزارت کشاورزی آمریکا منصوب شد و با آژانس های متعددی از قبیل بازاریابی کشاورزی، تحقیقات حفاظت از منابع طبیعی، مدیریت خطر، آژانس آمار ملی کشاورزی و تحقیقات کشاورزی پایدار همکاری داشته است.