16 آوریل 2024 - 23:51

شش ماه روی دریا برای مطالعه اکوسیستم های ساحلی-دریایی و دانش بومی جوامع ساحلی خلیج فارس و دریای عمان

25 اکتبر 2015 - 12:00 dsfr.ir/ad6j1

شش ماه روی دریا برای مطالعه اکوسیستم های ساحلی-دریایی و دانش بومی جوامع ساحلی خلیج فارس و دریای عمان
کوشا داب
بومیان محلی در حال فعالیت در کنار ساحل

خلیج فارس پهنه آبی جوان با ویژگی های منحصر به فرد است. این دریا در تابستان گرم ترین پهنه آزاد آبی دنیا و در زمستان یکی از سردترین آب های استوایی به شمار می رود.

بر اساس مطالعات مجمع بین المللی تغییرات اقلیمی (Intergovernmental Panel on Climate Change)، رژیم تغییرات دمایی کنونی خلیج فارس مشابه مدل های پیش بینی شده اثر تغییرات اقلیمی بر آب های اقیانوسی گرمسیری در صد سال آینده است. این بدان معناست که شرایطی که در حال حاضر اکوسیستم های ساحلی-دریایی خلیج فارس و نیز جوامع بومی وابسته به آن، با آن ها مواجه هستند می تواند روایتی باشد از آینده نه چندان دور سایر پهنه های اقیانوسی استوایی که تحت تأثیر پیامدهای تغییرات اقلیمی و برهم کنش آن با سایر عوامل و تهدیدهای انسانی قرار خواهند داشت.

چالش هایی که جوامع بومی این پهنه آبی در طی قرن ها با آن مواجه بوده اند و دانش بومی آن ها برای مواجهه و سازگاری با شرایط زیست محیطی ویژه و پرتنش خلیج فارس، می تواند نمونه عینی اثرات تغییرات اقلیمی در اکوسیستم های دریایی و الگویی ارزشمند برای جوامع بومی ساحلی سایر پهنه های اقیانوسی گرمسیری جهت مقابله با این اثرات باشد.

در این راستا دانیال توحیدی عضو تیم ملی قایقرانی، به همراه کوشا داب زیست شناس دریا، غواص و کارشناس مؤسسه توسعه پایدار و محیط زیست (سنستا)، سفر دریایی شش ماهه ای را با استفاده از قایق بادبانی در خلیج فارس و دریای عمان تدارک دیده اند. دانیال توحیدی پیش از این نیز مسافت 1000 کیلومتر از دریای خزر را با شعار حمایت از فوک خزری و مسیر رودخانه سفید رود از سرچشمه آن در کردستان تا مصب آن در دریای خزر (بوجاق استان گیلان) را با شعار حفاظت از رودخانه ها، پارو زده است. کوشا داب کارشناس ارشد زیست شناسی دریا بیش از هشت سال است که فعالیت های پژوهشی خود را در حوزه اکوسیستم های ساحلی دریایی و با تمرکز بر اکوسیستم های مرجانی آغاز کرده است.

کوشا داب

تیم اجرایی این طرح ورزشی-زیست محیطی در گفت و گو با «دنیای سفر» درباره اهداف این پروژه اظهار کردند: به تصویر کشیدن ویژگی های منحصر به فرد خلیج فارس و دریای عمان، ارائه روایتی از وضع موجود آن ها و نیز ثبت دانش و فرهنگ بومی جوامع ساحلی دریایی این منطقه از مهم ترین فعالیت های پیش بینی شده طرح هستند. این فعالیت ها که با هدف افزایش آگاهی عمومی نسبت به اهمیت و در معرض تهدید بودن اکوسیستم های ساحلی-دریایی خلیج فارس و دریای عمان در سطح ملی و بین المللی و ترغیب ذینفعان متنوع این اکوسیستم های دریایی برای حفاظت، بهره برداری پایدار و احیای آن، انجام می شود از مهم ترین جنبه های زیست محیطی و اجتماعی این طرح به شمار می روند.

کوشا داب

این تیم درباره مهم ترین اهداف ورزشی این طرح تصریح کردند: ترویج رشته قایقرانی (بادبانی و کایاک) به عنوان رشته ای سازگار با محیط زیست و بدون آلایندگی در میان جوامع بومی ساحلی جهت ارتقای سلامت عمومی جامعه و با تأکید بر خانوادگی بودن رشته قایقرانی (بادبانی) و آزاد بودن آن برای بانوان از جمله اهداف ورزشی این طرح هستند.

این طرح در چهار فاز اصلی با در نظر گرفتن چهار استان ساحلی جنوبی کشور (سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان) پیش بینی شده است و به گفته تیم اجرایی مراحل مقدماتی و تمرینات اولیه این طرح در حال انجام است و فاز اول طرح در تاریخ 3 آبان ماه سال جاری همزمان با روز جهانی مبارزه با تغییرات اقلیمی کلید خواهد خورد.

1