مناطق حفاظت شده ارسباران ، ارژن ، گنو ، حرا و دنا ، پارکهای ملی گلستان ، کویر و دریاچه ارومیه ، پناهگاه حیات وحش میانکاله ، پارک ملی و پناهگاه حیات وحش توران و تنگ صیاد از ذخیره گاه های زیست کره ایران هستند.
نخستین نشست مشورتی ذینفعان با موضوع وضعیت موجود و چالش های پیش رو در مدیریت ذخیرگاه های زیست کره ایران روز یکشنبه در میانکاله واقع در استان مازندران برگزار شد. کارشناسان سازمان محیط زیست ، کارشناسانی از یونسکو و بنیاد علمی تخصصی سوخوی آلمان در این نشست دو روزه حضور دارند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران در آغاز این نشست هدف از برگزاری آن را بررسی وضعیت موجود زیست کره میانکاله در جنوب شرق دریای خزر و چالش های پیشرو آن اعلام کرد.
ناصر مهردادی گفت : نتایج بررسی ها و نتیجه گیری های این نشست مشورتی که در چارچوب گسترش همکاری های محیط زیستی میان آلمان و ایران برگزار می شود ، اجرایی خواهد شد.
یونسکو از طرح های زیست محیطی در ایران حمایت می کند
این گزارش می افزاید، استرکیش لاروش در این نشست افزود: سازمان حفاظت محیط زیست در ایران در سال های اخیر برای تعادل بخشی در بهره گیری از محیط زیست کارهای خوبی انجام داده است. وی یکی از این کارهای مهم را تصویب پیوست هامون به ذخیره گاه ایران به عنوان یازدهمین ذخیرگاه موجود در جهان اعلام کرد.
مدیر دفتر منطقه ای بونسکو در تهران با اشاره به تعهد 193 کشور جهان در نشست اخیرشان در مقر سازمان ملل برای حفاظت از محیط زیست گفت : تعهد کشورهای جهان نسبت به حفاظت از محیط زیست تحت عنوان تعهد 2030 ، آینده بهتر و سبزتری را برای جهان نوید می دهد.
لاروش افزود: تعهد رهبران جهان آغازگر دوره جدیدی برای اجرای برنامه های گسترده ریشه کنی فقر، رفاه اجتماعی و برنامه های اقتصادی با تاکید بر حفاظت از محیط زیست است و این روند امید تازه ای را برای نگهداشت محیط زیست ایجاد کرده است.
وی ادامه داد : در زمان حاضر 651 ذخیره گاه زیست کره در 120 کشور جهان مورد شناسایی قرار گرفته که 11 ذخیرگاه از جمله میانکاله مربوط به ایران است.
مدیر دفتر منطقه ای یونسکو در تهران گفت : در جمهوری اسلامی ایران حفظ زیست کره بخوبی درک شده است و باید با حفظ محیط زیست بهره گیری از طبیعت را برای تامین نیازهای اولیه مد نظر قرار دهیم.
وی از برگزاری چهارمین کنگره منابع زیست در ماه مارس سال آینده میلادی (اسفند 94 و فروردین 95 ) در لیما پایتخت کشور پرو خبر داد و افزود : در این کنگره یکهزار و 500 تن از کارشناسان محیط زیست از سراسر جهان و کارشناسان دفتر شورای هماهنگی بین المللی برنامه انسان و کره مسکون (ام ای بی MAB ) شرکت دارند که لازم است کارشناسان ایران ، افغانستان ، پاکستان و ترکمنستان نیز در آن شرکت کنند.
به گفته وی تمام هزینه های این نشست برای کشورهای زیر پوشش را مدیر منطقه ای یونسکو در تهران تامین می کند.لاروش تدوین برنامه راهبردی 10 ساله یونسکو در ارتباط با حفاظت از محیط زیست را از اهداف برگزاری نشست پرو برشمرد.
ایران توان انتقال دانش مدیریت ذخیره گاه ها را به کشورهای منطقه دارد
بنابراین گزارش، نصیری قیداری دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران گفت : جمهوری اسلامی ایران به دلیل داشتن دانش فنی می تواند دانش مدیریت ذخیره گاهها را به کشورهای منطقه انتقال دهد.
نصیری قیداری افزود: ایران یکی از کشورهای موثر در حوزه ذخیره گاه های زیست کره در منطقه محسوب می شود و می تواند با توجه به نقش کانونی خود ، تجربیاتش را در این حوزه به کشورهای منطقه منتقل کند. وی از افغانستان ، پاکستان ترکمنستان به عنوان کشورهایی یاد کرد که می توانند از تجربیات ایران در حوزه ذخیره گاهی بهره گیری کنند.
نصیری قیداری اهداف اصلی برگزاری نشست های مشورتی ذخیره گاههای زیست کره در مناطق مختلف را اجرای برنامه انسان و کره مسکون (MAB ) به منظور تعادل بخشی درست بین طبیعت و انسان اعلام کرد.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران گفت : ما به دنبال ارتقاء فرهنگ تعامل با طبیعت برای استفاده درست از محیط زیست در راستای گسترش مناسبات اقتصادی، رفاه و بهداشت و ریشه کنی فقر هستیم و این کار نیاز به فرهنگ سازی و آموزش دارد. وی افزود : انسان می تواند با تعامل درست با طبیعت نیازهای خود را با حفظ هویت محیط زیست تامین کند و این نیازمند رفتار درست با طبیعت است.
نصیری قیداری اظهار داشت : ما باید تحول در طبیعت را بپذیریم و این تحول از اصول اولیه طبیعت محسوب می شود و نباید به معنای از دست دادن هویت طبیعت تلقی شود بلکه برای راز بقاء مورد نیاز است. وی با اشاره به ثبت 11 ذخیره گاه زیست کره در ایران ، از بازیابی ذخیره گاه هامون از سوی سازمان محیط زیست با همکاری دفتر منطقه ای یونسکو قدردانی کرد.
نصیری گفت : اگرچه این اقدام جمهوری اسلامی بخصوص سازمان محیط زیست جای قدردانی دارد، ولی کافی نیست و باید کارها پیگیری و به نتیجه برسد.
بازدید از منطقه ذخیره گاهی میانکاله به عنوان یکی از 11 منطقه ذخیره گاهی ایران از برنامه های جنبی این نشست اعلام شده است.
گفتنی است، این نشست مشورتی را دفتر زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست ایران با مشارکت دفتر منطقه ای یونسکو در تهران، کمیسیون ملی یونسکو ایران ، پروژه بین المللی زاگرس و بنیاد سوخو از کشور آلمان برگزار می کند.
این نشست به مدت دو روز در ذخیره گاه میانکاله به عنوان مهمترین ذخیره گاه جانوری، گیاهی و شیلاتی کشور که دارای 68 هزار هکتار مساحت و بیش از 20 گونه جانوری و گیاهی است، در حال برگزاری است .
وجه تمایز ذخیره گاه های زیست کره از دیگر طبقات حفاظت شده
شبه جزیره میانکاله یکی از ذخیره گاههای زیست کره ایران محسوب می شود که در جنوب شرقی دریای خزر واقع است .این ذخیره گاه که 68 هزار هکتار مساحت دارد محل و مامن زندگی گونه های جانوری، پرندگان و انواع میاهیان است.
ذخیره گاه زیست کره، مناطق حفاظت شده طبیعی-زیستی بین المللی به شمار می روند که علاوه بر حفاظت، دستاوردهایی نظیر ارائه سایت های مطالعاتی کم نظیر به دانشمندان و تجربه مهارت انسان در پشتیبانی از توسعه پایدار را نمایان می سازند.
اعلام ذخیره گاه های زیست کره برای جلوگیری از تغییرات برگشت ناپذیر و بهره برداری ناپایدار از منابع طبیعی ، در عین نیاز به بهره برداری از طبیعت باتوجه به رشد روز افزون جمعیت شکل گرفت و به یکی از تقسیم بندی های مهم حفاظتی جهان بدل شده است. این مناطق حفاظت شده از طرف یونسکو زیر پوشش دفتر شورای هماهنگی بین المللی برنامه انسان و کره مسکون (MAB) قرار دارند.
وجه تمایز ذخیره گاه های زیست کره از دیگر طبقات حفاظت شده، روش برنامه ریزی و مدیریت مناسب آنهاست که بر پایه استفاده های چند منظوره و سپردن نقش اساسی و سازنده به جوامع محلی استوار است. در این برنامه ریزی ها، توجه به ارتباط متقابل انسان و منابع طبیعی و استفاده پایدار، زمینه حفاظت و حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی و جانوری، پژوهش، نظارت و کنترل پیوسته زیست محیطی را فراهم می سازد .تاکنون دست کم 650 ذخیره گاه زیست کره در 120 کشور جهان به ثبت رسیده است که 11 ذخیره گاه متعلق به جمهوری اسلامی ایران است. مناطق حفاظت شده ارسباران ، ارژن ، گنو ، حرا و دنا ، پارکهای ملی گلستان ، کویر و دریاچه ارومیه ، پناهگاه حیات وحش میانکاله ، پارک ملی و پناهگاه حیات وحش توران و تنگ صیاد از ذخیره گاه های زیست کره ایران هستند.
