28 مارس 2024 - 15:30
سید محمد بهشتی:

تهران یک موزه است

12 سپتامبر 2015 - 14:30 dsfr.ir/x38v4

سیدمحمد بهشتی، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به مطرح بودن پرسش های بسیاری درباره کیستی مردم و چیستی شهر تهران در دو دهه گذشته تاکید کرد که شهر تهران یک موزه است زیرا موزه ها صرفا مکانی برای نمایش اشیای منقول با درهای بسته نیستند.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، بهشتی در گفت و گویی به مناسبت بازگشایی موزه دوران اسلامی و افتتاح موزه پیش از تاریخ موزه ملی ایران گفت: نزدیک به دو دهه است این پرسش که تهران کجاست و او کیست که در تهران زندگی می کند برای جامعه شهری تهران ایجاد شده که این امر بیانگر ایجاد تغییری در احوال جامعه تهران است.

به گفته بهشتی، تعداد کثیری از فیلم های مستندی که در سال 85 درباره تهران ساخته شد همگی در پاسخ به یک پرسش که تهران کجاست و تهرانی کیست ساخته شده است. در واقع همین اتفاق سبب شد که از آن سال به بعد شاهد شکل گیری تورهای تهران گردی باشیم.

آنطور که رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور معتقد است، اینکه مردم متقاضی دیدن شهر تهران هستند، جامعه را با پرسش های بسیاری نسبت به کیستی و چیستی خود مواجه می کند.

او همچنین در پاسخ به پرسشی درباره اقدامات موزه ها برای تقویت ارتباط مردم با آن ها گفت: موزه دارها کسانی هستند که به راه های گوناگون تلاش می کنند تا با آرایش آثار، وسایل جانبی اعم از تولیدات و نمایشگاه های فرهنگی زبان اشیاء تاریخی را برای مردم باز کنند.

بهشتی گفت: فعالیت های پژوهشی در موزه ها می تواند پرده از روی اشیا و آثار تاریخی بردارد تا دلالت ها و شهادت هایی که در پس پرده پنهان شده اند آشکار شود. چراکه پشت هر اثر تاریخی، بخشی از فرهنگ ایرانی نهفته است و این علم موزه داری است که می تواند با باز کردن زبان اشیا مخاطب را با فرهنگ ایرانی آشنا کند. به گفته او، ذائقه فرهنگی مردم در حال تغییر است و در شرایط کنونی بسیاری از ما متقاضی شرایط بهتر و کیفیت بهتر موزه ها هستیم.

نقش پژوهش در موزه ها

بهشتی به رشته موزه داری اشاره کرد و افزود: موزه داری علم پیچیده ای است، در حال حاضر ایران در علم موزه داری بی تجربه نیست به طوری که اگر موزه داران از تجریبات خود استفاده بهینه کنند، رابطه مردم با علم موزه داری تقویت خواهد شد.

بهشتی در پاسخ به پرسشی مبنی بر جایگاه پژوهش در موزه ملی ایران و موزه دوران اسلامی گفت: از آنجایی که این موزه ها زیرمجموعه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هستند، باید بخش پژوهش در سازمان میراث فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد.

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت: تمام فعالیت هایی که در حوزه باستان شناسی صورت می گیرد، مکمل فعالیت هایی است که در دوره پیش از تاریخ  موزه ملی ایران انجام می شود. اما جدای از جریان عمومی پژوهش که دارد اتفاق می افتد طبعا موزه ها هم باید برای خود سهمی از پژوهش قائل باشند. کمابیش در موزه ملی ایران فعالیت پژوهشی اتفاق می افتد اما به دلیل شرایطی بحرانی که موزه ملی ایران در گذشته به آن مبتلا شده  نمی توان انتظار زیادی داشت.

به گفته بهشتی، موزه ها دارای اولویت های مشخصی هستند، درصورتی که یک موزه از شرایط عادی برخوردار باشد انتظار می رود که تمام فعالیت های حفاظت، پژوهش و معرفی به درستی انجام شود. در این میان اولین اولویت مربوط به حفاظت می شود به طوری که در تلخ ترین و بحرانی ترین شرایط آنچه که اولویت پیدا می کند بحث حفاظت است.

حفاظت فیزیکی موزه ملی منتفی شده بود

این مسئول تاکید کرد، در دولت جدید وقتی سراغ موزه ملی ایران رفتند، با تعداد 200 و اندی دوربین مواجه شدند که از این تعداد تنها 3 تا 4 دوربین فعال بود. اتفاقی که نشان می داد که در دولت گذشته حفاظت فیزیکی موزه ملی ایران منتفی شده بود.

او اما دوربین های غیرفعال موزه ملی ایران در دولت گذشته را مصداق مشتی نمونه خروار دانست و ادامه داد: موزه ملی ایران در گذشته در شرایط کاملا بحرانی به سر می برده و در آن وضعیت ما تنها توقع حفاظت را داشتیم نه پژوهش و معرفی. بخش پژوهش موزه ملی ایران در گذشته کیفیت مطلوبی نداشت اما هم اکنون که وضعیت آن رو به سامان است امیدواریم که امر پژوهش در آن تقویت شود.

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، در بخش دیگر سخنان اش به تمایل و حضور مردم و حجم بالای گردشگر در محوطه های تاریخی چون تخت جمشید، سلطانیه و عالی قاپو اشاره کرد.

آن طور که بهشتی می گوید، یکی از گرفتاری هایی که هم اکنون موزه ها، محوطه ها و آثار تاریخی کشور با آن مواجه شده اند، افزایش میزان بازدید کنندگان در محوطه های تاریخی است. به طوری که  محوطه های تاریخی چون تخت جمشید، سلطانیه و عالی قاپو ظرفیت پذیرش حجم بالای گردشگر را ندارند.

او اعلام کرد، باید تلاش کنیم تا مقاصد متعدد تاریخی به فهرست آثار شناخته شده و جهانی اضافه شود. چون محوطه های جهانی مانند تخت جمشید دیگر ظرفیت پذیرش افزایش گردشگر را ندارند و با توزیع مناسب گردشگران می توان به مدیریت این محوطه ها پرداخت.

1