توجه به اهمیت و جایگاه آثار تاریخی و فرهنگی یکی از مهم ترین رویکردها در ایران است که محصول این نگاه در خطه خراسان رضوی به لحاظ پیشینه غنی تاریخی و تمدنی، بسیار محسوس و چشمگیر بوده است.
به گزارش «دنیای سفر»، خراسان رضوی با داشتن ظرفیت های بالا در حوزه گردشگری و اثرگذاری بی نظیر این صنعت بر اقتصاد استان، جایگاه والایی در این بخش دارد به گونه ای که توسعه این صنعت می تواند به عنوان بستری جهش آفرین برای اقتصاد منطقه عمل کند. در عین حال وجود بیش از ۲۲ هزار هنرمند صنایع دستی و هنرهای سنتی که در تولید ۹۲ هنر و صنایع دستی فعالیت دارند، خود ظرفیتی بی بدیل برای این استان است که در کنار بیش از ۱۰ هزار اثر تاریخی، فرهنگی و طبیعی، جاذبه ها و ظرفیتهای بی نظیری را برای این استان به ارمغان آورده است.
وجود بارگاه منور رضوی به عنوان قبله دلها و گل سرسبد جاذبه ها و ظرفیت های گردشگری در مشهد شناخته می شود، که جذب مسلمانان و شیعیان جهان به این قبله موجب تحول شگرف در عرصه گردشگری این کلانشهر است و به تبع همین جاذبه ها، بیش از نیمی از ظرفیتهای اقامتی کشور در کلانشهر مشهد متمرکز شده است.
استان خراسان رضوی تا پیش از شیوع کرونا سالانه افزون بر ۳۰ میلیون گردشگر داخلی و سه میلیون گردشگر خارجی را، که بیش از دوسوم گردشگران خارجی ورودی به کشور محسوب می شدند، میزبانی می کرد، که باید اذعان کرد با توجه به داشتن جاذبه های استثنایی در زمینه های گردشگری زیارت، فرهنگی، طبیعی و گردشگری حلال و حیات وحش و امثال آن، هنوز راه طولانی تا رسیدن به مقصد دارد.
رشد بی نظیر ثبت آثار تاریخی در ردیف میراث ملی
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی با بیان اینکه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی شمار آثار تاریخی و فرهنگی ثبت شده در فهرست ملی این استان تنها ۱۰۸ مورد بوده است، افزود: پس از انقلاب اسلامی و با توجه فراوانی که به اهمیت آثار تاریخی، فرهنگی و میراث کهن می شود، شمار آثار ثبت شده استان در ردیف میراث ملی هم اکنون به حدود ۲ هزار اثر رسیده است.
احسان زهره وندی بیان کرد: امسال در حوزه حفظ و احیای بناهای تاریخی استان نیز ۳۵ طرح مرمت به اجرا درآمده است که از آن جمله می توان به مجموعه های باغ نادری، آرامگاه فردوسی، عطار و خیام و غیره اشاره کرد.
وی افزود: در اجرای برخی از طرحهای مرمتی از جمله در مسجد جامع بجستان، آسبادهای خواف، گنبد سبز و سرای عزیزالله اف در مشهد،؛ طرح مرمتی به تایید شورای فنی رسیده و از هفته آینده به مرحله به کارگیری پیمانکار می رسد.
زهره وندی با اشاره به اعتبارات خوب از محل مصوبات سفر رییس جمهور به استان گفت: ۱۵۰ میلیارد تومان اعتبار مصوب برای مرمت آثار تاریخی و ایجاد موزه انقلاب و مرمت شماری از کاروانسراهای استان تعیین شده که کار در حال انجام است.
وی با اشاره به اینکه امسال بازنگری پنج حریم تاریخی در استان در حال انجام است تا ضمن حفظ حرایم و صیانت از آنها، مشکلات مردم تا حد امکان در این موارد مرتفع شود.
معاون میراث فرهنگی خراسان رضوی بیان کرد: خوشبختانه در حوزه حفاظت و صیانت از میراث فرهنگی روند عملکردی خوبی را هم در دوران پس از انقلاب و هم در دوره دولت سیزدهم شاهد بوده ایم.
رویکرد توسعه اقتصاد و زیارت
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی با بیان اینکه خراسان رضوی تنها استان کشور است که ستاد دائمی خدمات سفر دارد، افزود: این ستاد در قالب ۱۴ کمیته فعالیت دارد و امسال ۸۱ مصوبه برای برنامه ریزی در خصوص میزبانی از مسافران نوروزی داشته است.
سیدجواد موسوی اظهار کرد: استفاده از ظرفیت های مردمی واحدهای مختلف، صنوف و تشکل های صنفی به منظور بازرسی و تقویت ارائه خدمات از مهمترین اقدامات پیش روی امسال این مجموعه است.
وی گفت: در راستای خدمت به مسافران و زائران، شناسایی نقاط حادثه خیز و رفع این نقاط، افزایش فضاهای اقامتی، تقویت خدمات و تامین دارویی، تلاش برای تسهیل در کلیه امور مربوط به زائران و تقویت خدمات هوشمند از محورهای اصلی خدمت رسانی به زائران است.
وی با اشاره به حضور سالانه بیش از ۳۰ میلیون زائر در شرایط عادی در خراسان رضوی افزود: تهیه بسته های سرمایه گذاری با هدف تقویت اقتصاد زیارت در استان مد نظر است و در همین راستا تلاشهای فراوانی در حال انجام است.
موسوی بیان کرد: این اداره در قالب قرارگاه اشتغال، ایجاد ۲ هزار و ۸۵۲ شغل را متعهد شده است که تا پایان دیماه ۱۰۰ درصد این آمار محقق شده و این رقم تا پایان سال به سه هزار شغل می رسد.
وی گفت: ایجاد و تقویت اشتغال در روستاها بسیار مورد توجه است و در این راستا برنامه ریزی کرده ایم تا حتی برای توزیع سفر در شهرستانها، بسته های سرمایه گذاری منظور شود.
اجرای ۴۵ طرح و اشتغال ۱۵۰۰ نفر در خراسان رضوی
معاون سرمایه گذاری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی گفت: از ابتدای امسال ۴۵ طرح با چهار هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری در سه حوزه فعالیت این اداره کل به بهره برداری رسیده است که برای هزار و ۵۰۰ نفر ایجاد اشتغال کرده است.
احمد دیناری گفت: تا پایان امسال نیز پنج طرح دیگر به بهره برداری می رسد که حجم سرمایه گذاری را به پنج هزار میلیارد تومان و شمار اشتغال را به هزار و ۷۰۰ نفر افزایش می دهد.
به مناسبت دهه فجر امسال ۲۰ طرح که ۱۴ مورد آن واحد اقامتی، ۲ طرح در حوزه صنایع دستی و چهار طرح مربوط به سایر تاسیسات گردشگری مانند آژانس خدمات مسافرتی، واحدهای پذیرایی و مجمع بین راهی و غیره است، به بهره برداری رسیده است.
وی افزود: حجم کل سرمایه گذاری در این تعداد طرح ۵۰۰ میلیارد تومان است که برای ۱۶۱ نفر اشتغال ایجاد می کند.
وی گفت: از مجموع طرح های دهه فجر امسال ۱۰ طرح در مشهد و بقیه مربوط به هفت شهرستان دیگر استان است.
آمادگی کامل برای میزبانی از مسافران نوروزی
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی نیز در این نشست اظهار کرد: برای میزبانی از مسافران در ایام تعطیلات نوروزی پیش رو ۵۵۰ هزار نفر شب ظرفیت اقامتی در استان و مشهد پیش بینی شده است.
یوسف بیدخوری افزود: این ظرفیت شامل ظرفیت اقامتی در واحدهای رسمی هتل، هتل آپارتمان، مهمانپذیر، خانه مسافر و اقامتگاه های بومگردی و نیز زائرسراهای دولتی و واحدهای اسکان موقت مانند حسینیه ها، کمپ های زائر و غیره است.
وی با بیان اینکه با برنامه ریزی انجام شده و با توجه به آغاز ماه مبارک رمضان از چهارم فروردین ماه، ظرفیت های اسکان در قالب های مختلف آماده سازی شده است، ادامه داد: پیش بینی می شود از ۱۷ تا ۱۹ اسفندماه (نیمه شعبان) شاهد اوج گیری موج سفر به مشهد و استان باشیم.
وی ادامه داد: همچنین در ۲ برهه ۲۵ تا ۲۸ اسفند موج بعدی سفر و در نهایت موج اصلی سفر در تاریخ ۲۹ اسفند امسال تا چهارم فروردین سال آینده قابل پیش بینی است.
معاون گردشگری خراسان رضوی بیان کرد: از مجموع حدود ۵۵۰ نفرشب ظرفیت اقامتی پیش بینی شده استان، واحدهای رسمی با ۱۳۵ هزار و ۳۸ نفر در مشهد و مجموعا ۱۴۹ هزار و ۴۳۷ نفر در استان دارای سهم قابل قبولی در میزبانی هستند.
وی بیان کرد: واحدهای دولتی اقامتی شامل زائرشهر رضوی، زائرسراهای دولتی و غیره مجموعا ۹۷ هزار و ۸۵۸ نفرشب ظرفیت دارند.
بیدخوری افزود: همچنین کمپ های شهرداری، حسینیه ها، مدارس و آموزشگاهها برای اسکان موقت مجموعا ۱۳۳ هزار و ۲۵۰ نفر ظرفیت دارند و بقیه ظرفیت های اقامتی مربوط به سالن های ورزشی، مدارس، سالن های اداره کل ورزش و جوانان، سالن های شهرداری، اردوگاه های سپاه و سالن های ادارات دولتی و حوزه های علمیه است.
هنرمندان صنایع دستی مورد حمایت هستند
معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی گفت: هم اکنون بیش از ۲۲ هزار صنعتگر در حوزه هنرهای سنتی و صنایع دستی در استان فعالیت دارند که چهار هزار و ۶۸۷ نفر آنان دارای مجوز معتبر و کارت صنعتگری هستند.
رضا ابراهیم نیا بیان کرد: رویکرد دولت در زمینه صنایع دستی حمایت از فعالان و هنرمندان این بخش است.
وی با اشاره به برنامه ترویج آموزش هنرهای سنتی و صنایع دستی گفت: امسال ۶ هزار و ۶۸ نفر از مددجویان زندانها، دانش آموزان، دانشجویان و دیگر متقاضیان، آموزشهای صنایع دستی را فراگرفته اند.
وی گفت: به منظور حمایت از هنرمندان و اعطای تسهیلات به آنها، سال گذشته این استان رتبه اول کشور را در جذب اعتبارات تبصره ۱۸ قانون بودجه کل کشور با پرداخت حدود ۲۷ میلیارد تومان تسهیلات از آن خود کرد.
ابراهیم نیا بیان کرد: در زمینه اعطای تسهیلات حمایتی از محل مشاغل خانگی نیز ۵۶ میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده است و در آخرین برآورد انجام شده تاکنون ۱۴۰ نشان ملی مرغوبیت برای صنایع دستی این استان صادر شده است.
وی با بیان اینکه از مجموع ۲۹۴ رشته صنایع دستی شناخته شده در کشور، ۹۲ رشته در خراسان رضوی وجود دارد، افزود: چهار رشته رنگرزی سنتی، چاروق دوزی، نمدمالی و قفل سازی سنتی نیز اکنون در استان احیا شده است.
وی گفت: هم اکنون ۳۱ بازارچه دائمی صنایع دستی در استان داریم و همچنین هشت باب خانه صنایع دستی در استان فعال و محل حضور هنرمندان صنایع دستی است.
معاون صنایع دستی خراسان رضوی گفت: در راستای توجه به حوزه صنایع دستی در سال حمایت از دانش بنیانها، برای نخستین بار مرکز نوآوری صنایع دستی با همکاری جهاد دانشگاهی به عنوان پایلوت در مشهد ایجاد شده است.
