اقامت بخش مهمی از سفر به حساب می آید. در عین حال مراکز اقامتی نیز بخش مهمی از زنجیره گردشگری محسوب می شوند. با این وجود فعالیت مراکز اقامتی غیر مجاز سبب شده است تا در تابستان سال جاری با وجود افزایش تعداد مسافران، میانگین ضریب اشغال هتلها نسبت به سال گذشته 15 درصد کاهش داشته باشد.
"جمشید حمزه زاده" رییس جامعه هتلداران ایران با اعلام این خبر به "دنیای سفر" گفت: «با توجه به روند رو به رشد فعالیت مراکز اقامتی غیر مجاز و نبود راهکار مناسب برای جلوگیری از فعالیت آنها، هتلداران هر سال بیش از گذشته متضرر می شوند. این درحالی است که اقامت یکی از مهمترین بخش های صنعت گردشگری است.»
به گفته او، از ابتدای فعال شدن مراکزی مانند آموزش و پرورش، حسینیه ها اقامتگاه های دولتی و... قرار بود این مراکز در زمان پرمسافر فعال شوند و در سایر فصول سال فعالیت نکنند این درحالی است که فعالیت بیشتر مراکز اقامتی غیر مجاز در شهرهای پرمسافر مانند شیراز، اصفهان، مشهد و شمال کشور از حالت فصلی خارج شده است و تقریبا در تمام طول سال فعال هستند.
باید توجه داشت، ارائه خدمات و کیفیت آن یک امر ضروری در بخش اقامت است این درحالی است که گردشگران با اقامت در مراکز غیر مجاز همچون مدارس، از دریافت چنین خدماتی بی بهره می مانند و تمام این موارد می تواند آسیب های جبران ناپذیری به بدنه گردشگری وارد کند.
حمزه زاده با اشاره به این نکات گفت: «بارها این نکات را با مسئولان و سازمان میراث و گردشگری در میان گذشته ایم اما تاکنون اقدام قابل توجهی برای جلوگیری از فعالیت مراکز اقامتی غیر مجاز انجام نشده است. این امر نیازمند مدیریتی منسجم و صحیح است.»
کاهش اقامت در هتلهای مشهد به کمتر از 2 روز
"محمد قانعی" رییس اتحادیه هتلداران خراسان رضوی نیز از وضعیت نامناسب ضریب اشغال هتلها خبر داد و گفت: «زمان ماندگاری در هتلهای مشهد در ماه های گذشته به زیر 2 روز کاهش پیدا کرده است این درحالی است که هفته گذشته با توجه به تولد امام رضا (ع) و هم زمانی آن با تعطیلات پایان هفته امید می رفت تا ضریب اشغال هتلهای مشهد به صد برسد اما این امر محقق نشد و ضریب اقامت از 80 درصد فراتر نرفت.»
رییس اتحادیه هتلداران خراسان رضوی نخستین عامل افت اقامت در هتلهای مشهد، فعالیت مراکز اقامتی غیر مجاز است. چنانکه در حال حاضر بیش از 6 هزار خانه مسافر غیر مجاز و بیش از 10 هزار کلاس درس در صدد جذب گردشگران برآمده اند.
افزایش ساخت و ساز هتل دیگر عاملی است که قانعی به آن اشاره کرد و ادامه داد: «مشهد در سال 85 دارای 75 هتل بود و امروز بیش از200 هتل دارد. این بدان معناست که تعداد هتلها طی 9 سال گذشته 3 برابر شده است. این درحالی است که 200 هتل دیگر در دست ساخت است و با به بهره برداری رسیدن آنها قطعا گردشگری استان با مشکل روبه رو می شود.»
تمام این امور درحالی مطرح می شود که نه تنها گردشگر داخلی بلکه گردشگران خارجی نیز به سوی اقامت در مراکز اقامتی غیر مجاز کشیده شده اند. این امر نه تنها مسائل امنیتی بلکه مشکلات اقتصادی و اجتماعی به همراه خواهد داشت که اگر جلوی آن گرفته نشود در آینده ای نه چندان دور صنعت گردشگری را با چالش روبه رو می کند.
به گفته رییس اتحادیه هتلداران خراسان رضوی، در سال جاری، شاهد آن بودیم که ابتدا خانه های شخصی و مراکز اقامتی غیر مجاز ظرفیتشان تکمیل شد و سرریز آن به هتلها آمد این درحالی است که باید مازاد ظرفیت اقامتی هتلها به سایر مراکز اقامتی بروند.
قانعی با تاکید برآنکه همواره این موارد از سوی بخش خصوصی به مسئولان گوشزد می شود گفت: «هر سال لیستی از مشکلات مراکز اقامتی را برای ارائه به مسئولان امر تهیه می کنیم. تاکنون نیز موفق شده ایم نظر مساعد واحدهایی مانند قوه قضاییه، نیروی انتظامی و بهداشت را جهت جلوگیری از فعالیت مراکز اقامتی غیر مجاز جلب کنیم اما سازمان میراث و گردشگری همواره از فعالیت خانه مسافرها دفاع می کند.
او معتقد است: «جلوگیری ادامه فعالیت مراکز اقامتی غیر مجاز نیازمند فرهنگ سازی در جامعه است. این امر نیز عزم ملی می طلبد و رسانه ها باید در این راستا همگام باشند. اگر چنین فرهنگ سازی صورت گیرد می توان طی سه سال آینه به اهداف مهمی دست یافت که توسعه صنعت گردشگری را پیش رو دارد.»
