خانه منتسب به «عارف قزوینی» سال هاست وضعیت خوبی ندارد و با وجود وعده های واهی به عنوان یک ویرانه آخرین نفس هایش را می کشد. نگران کننده تر آن که این خانه قاجاری که غفلت به بند بند آن نفوذ کرده، عاقبت به چه سرنوشتی دچار خواهد شد؟
به گزارش «دنیای سفر»، «ابوالقاسم عارف قزوینی» شاعر و تصنیف ساز قزوینی و سراینده شعر شناخته شده «از خون جوانان وطن لاله دمیده» است که، می گویند تنها یادگارِ او در قزوین خانه ای است که در وضعیت وخیمی قرار داد و تقریبا بخش زیادی از آن تخریب شده است و این روزها نیز فقط گرد بی توجهی و بی مهری بر چهره خانه منتسب به «عارف» نشسته است و حتی ثبت این خانه در فهرست میراث ملی در سال ۱۳۸۴ که می توانست قدم مؤثری برای نجات آن باشد، پرفایده نبوده است.
سال ۱۳۹۵ دوستداران میراث فرهنگی، نسبت به وضعیت خانه منسوب به عارف قزوینی که به بیغوله ای شبیه شده بود، هشدار دادند اما متولیانی مانند میراث فرهنگی و شهرداری قزوین در تمام این سال ها از آن غفلت کردند. مالکان خانه هم که به گفته الهام حاجی ملکی دبیر انجمن دوستداران یادمان ها و کارشناس مرمت بناها و بافت های تاریخی که از وارثان «عارف قزوینی» نیستند، گویی دغدغه ای برای حفظ این خانه تاریخی ندارند.
سعید زارع پور کنش گر میراث فرهنگی قزوین اکنون در سال مرگ این شاعر ملی سری به این خانه زده و درباره آخرین وضعیت آن به ایسنا گفت: اسناد و مدارک قطعی در تایید این که، خانه متعلق به «عارف قزوینی» بوده است، وجود ندارد اما این خانه را به او نسبت داده اند. هرچند این شاعر متولد و بزرگ شده همین محله (حمدالله مستوفی) است؛ در قزوین گذری به نام «صوفیان» وجود دارد که در حال حاضر به نام «حمدالله مستوفی» شناخته می شود، این گذر به خیابان های «محمدیه» و «سپه» وصل می شود که در گذشته کوچه بوده و در سال های اخیر به دلیل عقب نشینی و تخریب خانه های قدیمی، تعریض و تبدیل به خیابان شدند. این در حالی است که خانه منتسب به عارف قزوینی به همان شکل در این محله باقی مانده است و از همه خانه های جدید محله جلوتر قرار گرفته است. با این حال، از این خانه قدیمی و منتسب به عارف قزوینی خرابه ای بیش باقی نمانده است.
البته برای حفظ خانه منتسب به «عارف» چند باری از سوی شهرداری وعده هایی داده شد، اما سرانجامِ تمام این وعده ها به وضعیت کنونی خانه «عارف» منتهی شده است!
سال ۱۳۹۵ برای نخستین بار زنگ خطر درباره تخریب تدرجی این خانه در رسانه ها به صدا درآمد و الهام حاجی ملکی دبیر انجمن دوستداران یادمان ها و کارشناس مرمت بناها و بافت های تاریخی به ایسنا گفته بود: در مواجهه با خانه ی «عارف قزوینی»، با آن چه روبه رو شدیم نه یک خانه ی شاعر، که فقط یک ویرانه کوچک بود. آسیب ها و تخریب هایی که این خانه با دو اتاق، یک زیرزمین، یک مطبخ و سرویس بهداشتی با آن مواجه بود، به حدی است که امروز دیگر هیچ نشانی از خانه شاعر ملی در خود ندارد. در زمان ثبت، این خانه تاریخی تقریبا همه عناصرِ یک خانه را در خود داشته است، اما متاسفانه تنها چیزی که امروز از این بنا باقی مانده، تنها یک اتاق و یک زیرزمین است، این در حالی است که چند سال پیش شهرداری دیوار اصلی این خانه را برای تعریض معبر تخریب کرد، اما خوشبختانه با ممانعت مالک، از عقب نشینی آن جلوگیری شده است.
سرپرست وقت سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری قزوین نیز در دی ماه سال ۱۳۹۶ از تملک خانه عارف قزوینی و احیای آن در سال ۱۳۹۷ خبر داده و گفته بود: «بی توجهی به نگهداری از این اثر تاریخی سبب تخریب تدریجی آن شده و هم اکنون به محلی برای نگهداری ضایعات تبدیل شده است. مرمت و احیای خانه های مشاهیر نشان دهنده توجه به فرهنگ ایرانی است و منجر به حفظ و تقویت هویت فرهنگی ما می شود.»
شهردار وقت قزوین در سال ۱۳۹۹ نیز گفته بود: «با توجه به درخواست هنرمندان موسیقی استان، خانه تاریخی عارف قزوینی، شاعر شهیر استان را به موزه موسیقی قزوین تبدیل کنیم.»
با وجود آن اظهارات و وعده ها که تا چندی پیش نیز ادامه داشت، اما تا کنون هیچ اقدامی برای حفظ، مرمت و تغییر وضعیت این خانه تاریخی صورت نگرفت است و تمام حرف ها در حد وعده باقی مانده، درحالی که در خانه منسوب به عارف قزوینی دیگر آجر روی آجر بند نیست.
«ابوالقاسم عارف قزوینی» شاعر و تصنیف ساز پرآوازه ی قزوینی که تصنیف های ملی و ارزشمندش همراه با موسیقی منتشر شده است، دوم بهمن ماه ۱۳۱۲ خورشیدی در شهر همدان درگذشت و پیکرش در همان شهر و در کنار مقبره ی «ابوعلی سینا» به خاک سپرده شد.