28 مارس 2024 - 07:30
تازه ترین یافته باستان شناسان ایرانی

قدمت شوش از ۸۰۰۰ سال عبور کرد

21 اوت 2022 - 15:00 dsfr.ir/7a92w

قدمت شوش از ۸۰۰۰ سال عبور کرد
میثم رودکی
پایگاه میراث جهانی شوش

باستان شناسان دریافتند که محوطه باستانی شوش از آنچه تاکنون تصور می شد، قدیمی تر است.

به گزارش «دنیای سفر»، پایگاه میراث جهانی شوش نتیجه آخرین تحقیقات باستان شناسان ایرانی در عمیق ترین لایه های محوطه باستانی شوش و بررسی یافته های کاوش های پیشین را منتشر کرده که براساس آن اعلام کرد: قدمت آثار یافته شده در شوش قدیمی تر از اواخر هزاره هفتم پیش از میلاد (۶۲۰۰ پیش از میلاد) است.

محوطه باستانی شوش از اواسط سده ۱۹ میلادی به این سو، بیش از پیش مورد توجه شرق شناسان قرار گرفت و برای نخستین بار، باستان شناسان بریتانیایی در سال های پایانی دهه ۱۲۳۰ خورشیدی به کاوش در آن پرداختند. پس از آن، بین سال های ۱۲۶۳ و ۱۲۶۴ خورشیدی، فرانسوی ها با دریافت مجوز از ناصرالدین شاه قاجار، حفاری های خود را در این محوطه آغاز کردند.

شوش دست کم از سال ۱۲۷۶ خورشیدی تا زمان انقلاب اسلامی ایران، مرکز فعالیت هیأت های باستان شناسی فرانسوی به شمار می رفت که پس از آن متوقف شد.

کاوش ها در این محوطه، بار دیگر در سال ۱۳۶۱ توسط یک گروه باستان شناس ایرانی به سرپرستی شادروان میرعابدین کابلی در تپه آپادانا، آغاز شد و پس از وقفه ای ۱۱ ساله از سال ۱۳۷۳ تا ۱۳۸۴ خورشیدی ادامه یافت. اخیرا، کاوش های این محوطه توسط باستان شناسان پایگاه میراث جهانی شوش دوباره از سرگرفته شده است.

در سال ۱۳۹۸، اندکی پیش از همه گیری کووید - ۱۹، گروهی از پژوهشگران ایرانی به سرپرستی لقمان احمدزاده باستان شناس پایگاه میراث جهانی شوش با دو هدف خواناسازی و حفاظت بخشِ آشکار شده از سکوی بلند آکروپل شوش و پاسخ به پرسشِ پژوهشی درباره بقایای گورستان مشهور هزاره پنجم پیش از میلاد در کنار آن، به کاوش در این محدوده پرداختند. کاوش در تپه آکروپل به حفاظت مؤثر نمای سکوی بلند و فراهم شدن ظرفیت نمایش حجمی قابل فهم از این یافته مهم معماری برای بازدیدکنندگان انجامید.

همچنین نشان داده شد که تاریخ قدیمی ترین استقرار در این محوطه بسیار پیش تر از آن چیزی است که تصور می شده است؛ تا کنون تاریخ نخستین استقرار یک اجتماع انسانی در شوش به اواخر هزاره پنجم پیش از میلاد (۴۲۰۰ پیشاز میلاد) نسبت داده می شد. حال آن که این باستان شناسان با کاوش در عمیق ترین لایه های تپه تاریخی آکروپل، آثار به جا مانده از دوره شوشان جدید (تکه سفال های شاخص با نقش مایه نقطه ای) را یافتند که به حدود ۴۷۰۰ پیش از میلاد باز می گردد.

محدودیت های کووید - ۱۹ اما به فرصتی تبدیل شد تا این پژوهشگران به بررسی یافته های کاوش های پیشین پرداخته و در میان آن ها، بقایایی حتی قدیمی تر از اواخر هزاره هفتم پیش از میلاد (۶۲۰۰ پیش از میلاد) را بیابند. پیش از این، باستان شناسان فرانسوی این یافته ها را به اشتباه متعلق به اواخر هزاره پنجم پیش از میلاد دانسته اند.

پایگاه میراث جهانی شوش معتقد است: این پژوهش، گام مهمی در پویا نگه داشتن فعالیت های باستان شناس پژوهشی و پرسش محور در محوطه باستانی مهم شوش به شمار می آید.

1